Column: Autobahnkirche

Ook op vakantie kom ik graag in een kerk. Vaak zijn het gebouwen met een verhaal, met historie die af te lezen valt, zowel van buiten als van binnen. En zelfs met hordes toeristen die er in rondscharrelen blijven het toch plekken waar het relatief rustig is. In de afgelopen weken heb ik er weer een paar gehad in onder meer Bolzano en Innsbruck. Aardige exemplaren maar geen bijzondere uitschieters die in een kerken Top Tien terecht zullen komen.

Onderweg van en naar Oostenrijk reden we door Duitsland en daar heb ik ze links en rechts laten liggen. Niet alleen grote domkerken en kathedralen, maar ook kerken die deel uit maken van een bijzondere categorie. Ik heb er bij thuiskomst het wereldwijde web maar eens op nageslagen en ik heb met terugwerkende kracht spijt dat we toch niet even een afslag hebben genomen. Tenslotte mogen ze daar niet meer dan 1000 meter bij vandaan liggen. Ik heb het over de zogenaamde Autobahnkirche.

De speciale webstek (autobahnkirche.de) vertelt dat er momenteel 44 van zijn verspreidt over heel Duitsland. Soms zijn het bestaande kerken die tot Autobahnkirche omgedoopt zijn. Soms zijn ze speciaal met het oog daarop ontworpen. En er zitten zonder meer bijzondere exemplaren tussen qua vormgeving.

Waarom zijn ze er?

Voor reizigers die rust zoeken en een plek om geestelijk bij te tanken. Volgens een wervende tekst is het zelfs zo dat je na een bezoek aan een Autobahnkirche “kalmer, attenter en zekerder” rijdt. Dat lijkt mij wat ver gezocht. Maar intrigerend vind ik het fenomeen wel.

Wie zouden er gebruik van maken? En hoeveel mensen bezoeken ze? En wat zouden mensen er zoeken?

Ik ontdek dat jaarlijks een miljoen mensen van deze ‘onderwegkerken’ gebruik maken. Dat is aan de ene kant natuurlijk veel. Maar op het totaal aan weggebruikers dat op jaarbasis langs raast, vermoed ik dat het toch een vrij bescheiden aantal is. In feite is het idee van geestelijke en lichamelijke rustplaatsen langs de weg al heel oud. Al in de middeleeuwen ontstonden ze ten behoeve van pelgrims en andere reizigers. Sinds de jaren ’80 is er een speciale vereniging die het tot stand komen van Autbahnkirchen bevordert.

Wat mij wel weer verbaast is dat uit onderzoek blijk dat twee van de vijf bezoekers een kerkelijke achtergrond heeft. Dat betekent dat 60% van de bezoekers buitenkerkelijk is. Komen die er dan uit nieuwsgierigheid of….?

In Nederland zijn er ook wel een aantal ‘onderwegkerken’, maar vaak beperken die zich tot speciale korte laagdrempelige diensten op zondag. Terwijl de Autobahnkirche als uitgangspunt hebben dat ze dagelijkse minstens van acht tot acht open zijn.

Ik blijk op de terugreis op de A8 langs de oudste Autobahnkirche gereden te zijn. 58 jaar geleden opende in Adelsried bij Augsburg de “Maria, Schutz der Reisenden”-kerk haar deuren. als ik er weer langskom zal ik de afslag eens nemen en naar binnen stappen.

Autobahnkirche Adelsried

p.s.

Ik ben benieuwd naar ervaringen van mensen die wel eens een Autobahnkirche bezocht hebben. Ben jij er één?