Column: Klassewerk

column nr 36

Ik zat op de basisschool, die toen nog lagere school heette, toen Klassewerk op TV was. Dat was overigens een tijd dat je er als kind op woensdagmiddag en zaterdag voor ging zitten. 24 uur per dag televisie de hele week door op 300 zenders was iets dat ondenkbaar leek. Laat staan on demand TV. Je kijkt een programma nu wanneer jij het wilt. Lang leve het individualisme.

Klassewerk was een heerlijk ongecompliceerd, overzichtelijk en helder format. Met vaste onderdelen in een vaste volgorde. Net als op school. Dat was toen zo en is nog steeds zo. Hoewel er natuurlijk wel ongelooflijk veel veranderd is. Werken op minstens drie niveaus en veel aandacht voor de individuele behoeften van leerlingen. Groepsleerkrachten van tegenwoordig zien de zin daarvan zeker in en willen ook graag maatwerk leveren.

De vraag is echter of ze daar de ruimte voor krijgen en de middelen voor hebben. Kunst en Vliegwerk was een van de onderdelen in Klassewerk en je zou kunnen zeggen dat het dagelijkse routine is voor de leerkrachten. Met veel kunst en vliegwerk en vindingrijkheid en vooral heel veel hart voor hun kinderen lukt het om veel kinderen om echt verder te laten komen. En er is geen grotere beloning voor een meester of juf als je ziet dat het spreekwoordelijke kwartje valt na veel geduldig uitleggen en een kind op eigen kracht de zinnen ontleedt en de sommen oplost.

Helaas komt nu de onvermijdelijke ‘maar’, want ons onderwijssysteem staat onder grote druk. Er moet steeds meer gepresteerd worden. Cito-toetsen tellen steeds jonger, veel te zwaar mee. Ouders zijn over de top mondig en gaan steeds vaker in tegen het deskundige oordeel van de leerkracht. Zeker, ik ben bevooroordeeld vanwege de juffen in ons gezin. Maar ik geloof ook dat het echt zo is dat het in de klas kraakt in al zijn voegen. Ik val van mijn stoel als ik hoor dat een doordacht lesprogramma wordt aangepast om de inspectie te pleasen. Ik maak me plaatsvervangend boos als ik hoor dat de inspectie zwak oordeelt omdat de schoolwerkplannen niet op orde waren, terwijl ze de lessen goed vonden gaan. En ik snap er niks meer van als een school ineens een hoger rapport krijgt omdat de toetsnormering is aangepast waardoor er nu een beter gemiddelde uitrolt.

Staatssecretaris van Onderwijs Sander Dekker was begin dit jaar in de Waker in Maassluis in de aanloop naar de verkiezingen. Hij gaf als antwoord op vragen over de inspectie en het woud van regels en protocollen dat leerkrachten zelf meer moeten nadenken wat goed is. En dat ze hem mochten bellen als zijn inspecteurs anders dachten. Ik denk niet dat er gebeld is vanuit Maassluis, want zou dat echt helpen?

Volgende week is de Week van het Onderwijs. Niet voor niets is 5 oktober gekozen als stakingsdatum. En als ik het vraag aan leerkrachten dan gaat het ze nog niet eens zozeer om het wegwerken van die loonachterstand, hoewel ze wel snappen dat het daarmee aantrekkelijker wordt voor nieuwe mensen. Maar de ervaren meesters en juffen vragen om kleinere klassen en bijvoorbeeld een onderwijsassistent. Dan kan er recht gedaan worden aan al die verschillende kinderen. Als het nieuwe kabinet het lef heeft om echt te investeren in het onderwijs dan wordt het weer Klassewerk, anders blijft het gekkenwerk.