Column(212): Stresskip!

Stress, we hebben er bijna allemaal wel last van. Het aantal mensen met een burn-out is nog nooit zo hoog geweest. Volgens de TNO geeft ruim 15% van alle werkenden aan last te hebben van burn-out klachten. Dat lijkt niet zoveel, maar in absolute getallen komt dat neer op 1,3 miljoen mensen in Nederland die kampen met burn-out klachten. De kosten die daarmee gemoeid zijn lopen in de miljarden.

Door het tekort op de arbeidsmarkt dreigt dit aantal de komende tijd alleen maar op te lopen. En niet alleen omdat men overwerkt en onderbemand is. Ook speelt het mee dat men thuis last heeft van stress. Stress om rekeningen die niet betaald kunnen worden, stress of ze de kachel al dan niet aan kunnen zetten. Met een rekenmachine in de supermarkt uitrekenen wat je wel en niet in jouw karretje kunt gooien. Heel veel mensen hebben 24/7 stress. Dat dit leidt tot uitval op het werk is dan ook niet zo gek.

De burn-out generatie
Niet voor niets wordt “Generatie Z” (mensen geboren na 1996) de burn-out generatie genoemd. Steeds meer jongeren voelen zich opgebrand. Ze voelen de sociale druk en streven naar een betere balans tussen werk en privé. Maar het is ook de generatie die gewend is om onmiddellijke voldoening te krijgen. Daar waar eerdere generatie gewend waren te wachten, komt nu de “vandaag besteld is morgen in huis” generatie. Ze zijn niet gewend te wachten, zich te vervelen of om te gaan met ongemak. Is deze generatie dan te verwend waardoor ze in een burn-out raken? Of speelt er meer.

Vroeger was alles beter
Vroeger had je namelijk niet of nauwelijks uitval op het werk door stress gerelateerde klachten. Was dat omdat het niet bestond? Werd er gewoon niet over gesproken? Of speelt er meer? Zo verwachten wij op heel jonge leeftijd nu steeds meer van kinderen. Wanneer ik nu al kijk naar het verschil tussen de basisschool in mijn tijd en die van mijn dochter zie ik een wezenlijk verschil. Ik had zelden of nooit huiswerk op de basisschool. Mijn dochter elke week. Wij hadden geen Cito toetsen vanaf de kleuterklas, mijn dochter heeft dat al jaren, twee keer per jaar. Onze vorderingen werden niet in talloze lijstjes gemonitord, ingedeeld en beoordeeld. Nu is overal een toets of test voor. De druk op de basisschool is hoog. De middelbare school is niet anders. Toetsen die vijf of zes keer meetellen voor het eindcijfer. Kinderen liggen onder een vergrootglas en moeten presteren, presteren en nog eens presteren. Ondertussen gaat de kwaliteit van het onderwijs al jaren naar beneden. Je zou zeggen dat dat een teken aan de wand is.

Twee fulltime banen
Ook was er vroeger een duidelijke rolverdeling. Over het algemeen trouwde je jong, ging uit huis (in de tijd dat er nog genoeg woningen waren), je kreeg kinderen en werkte. Althans, de mannen gingen naar het werk. Vrouwen bleven thuis om voor de kinderen en het huis te zorgen. Persoonlijk ben ik blij dat we dat niet meer hebben. Dat vrouwen zich net zo goed kunnen ontwikkelen en carrière kunnen maken. Tegelijkertijd moet dat ook wel, want tenzij je een extreem goed betaalde baan hebt, moeten beide partners fulltime werken om de rekeningen te kunnen betalen. Het werk thuis is daarbij niet meer of minder geworden. Al is het wel wat gemakkelijker geworden gelukkig. Zo hoeven we niet meer alle kleding met de hand te wassen. Maar waar het huishouden en de zorg voor de kinderen vroeger een fulltimebaan was, is het nu een fulltimebaan bovenop een fulltimebaan. De afstanden tussen woon- en werkadres zijn groter door de komst van de auto. Een uur reistijd is meer regel dan uitzondering. En de druk op het werk ligt hoger. Er wordt steeds meer verwacht. Met allemaal SMART doelen, target lijstjes en evaluatieformulieren wordt de lat steeds hoger gelegd.

Hoge verwachtingen
De maatschappij als geheel verwacht ook steeds meer. We moeten werken alsof we geen kinderen hebben, en moederen alsof we geen betaalde baan hebben. We moeten presteren op het werk en een actief sociaal leven hebben. We moeten een vlekkeloos huis hebben en voldoen aan de schoonheidsidealen. We willen allemaal meer en mooier want dat is het beeld wat de maatschappij laat zien. Daarnaast moeten we aan het milieu denken, bewust zijn wat we in ons lijf stoppen en als het even kan moet alles verantwoord, ecologisch en klimaatneutraal zijn. Dit maakt dat we de hele dag bezig zijn. We staan nooit stil. En net als een kaars die de hele dag aan het branden is, branden we zo veel sneller op. Een groot deel van de bevolking leidt aan chronische stress wat op zijn beurt dan weer leidt tot gezondheidsproblemen.

Watjes
Zijn wij dan een maatschappij vol watjes geworden? Of wordt de lat gewoon te hoog gelegd? En wie legt die lat neer, wij of de maatschappij? Ik houd mijn hart vast voor wat nog gaat komen. Vele beroepsgroepen zijn overwerkt en onderbemand. Veel mensen hebben geldzorgen en kinderen vallen op jonge leeftijd al uit. Als we zo doorgaan als maatschappij is het niet eens meer de vraag of je een burn-out gaat krijgen, maar eerder wanneer. Alleen de huisartsen krijgen het dan makkelijker. Dan wordt hun altijd terugkomende “het zit tussen de oren” toch nog werkelijkheid!

Reageren? … Blader naar beneden plaats jouw reactie direct onder artikel [binnen 30 dagen na publicatiedatum]

⊗——het einde ——⊗