Column (22): Wat wilde jij worden?

column nr 22

Weet je nog wat je wilde worden toen je klein was? Volgde je je vader op in het familiebedrijf of was het niet meer dan “normaal” dat je in je vaders voetsporen trad, een familie van advocaten of artsen? Of werkte iedereen bij de Touwfabriek en toen je van school afkwam had je vader “je plekje” al geregeld? Is je droom uiteindelijk uitgekomen?

Ik weet nog wel wat ik wilde worden, ik ging later bij de politie om daar als hondengeleider te gaan werken. Het leek mij de ultieme baan, elke dag met je maatje optrekken en boeven vangen. Het leek me geweldig. Mijn droom kwam uiteindelijk niet uit, ik was niet lang genoeg om bij de politie te kunnen werken en met dat simpele feit hield mijn wens op. Ik herinner me wel dat ik het oneerlijk vond, discriminatie van de wat kleinere mens, maar ja als puber ben je wel vaker opstandig. Het verandert weinig aan de werkelijkheid. Na deze desillusie was een alternatieve droombaan niet makkelijk te vinden. Ik zat graag met mijn neus in de boeken, had een voorliefde voor geschiedenis en bedacht dat ik daar dan maar een combi van moest maken. Uiteindelijk kwam ik uit op het beroep van conservator in een museum. Ik kon dan tentoonstellingen samenstellen, collecties beheren. Het was een alternatief waar ik mee kon leven. Marjan Groen van het Maassluis museum werd mijn voorbeeld! De Open dag in Leiden sprak mij aan maar het leek me toch ook wel een beetje saai en elke dag naar Leiden???? De twijfel sloeg toe en na veel denkwerk liet ik ook deze droombaan varen.

Het geduld van mijn vader raakte op, ik moest toch wat kiezen, hoe moeilijk kon het zijn?

Ja, hoe moeilijk kan het zijn? Ik vond en vind het verschrikkelijk moeilijk! Hoe kies je een beroep uit voor de rest van je leven? Op jonge leeftijd wordt er eigenlijk al verwacht dat je een keuze maakt waar je vervolgens je hele leven mee zal moeten leven. Je kiest een beroep en tot je 67 ste blijf je daarin werken, los van je verdere persoonlijke ontwikkeling, los van wat er gebeurt in je leven. Als jongere worden er allerlei verwachtingen op je los gelaten, welke beroepen horen bij je familie en wat nou als je heel wat anders wilt kiezen? Wat moet je doen als je geen “hoogvlieger” bent terwijl de omgeving grootse plannen voor je heeft bedacht? Wat als je een “laatbloeier” bent, dan heb je pas echt een probleem, niemand heeft al zicht op je unieke kwaliteiten.

Op school hebben ze allerlei instrumenten om jongeren te begeleiden bij deze moeilijke levenskeuze, beroepskeuze testen, info markten en decanen begeleiden jongeren in dit proces. Allemaal geweldige initiatieven om een jongere te behoeden voor de “verkeerde studiekeuze”. Toch las ik onlangs in een artikel dat, ondanks die hulp, er duizenden jongeren een verkeerde studie keuze maken. Eén op de drie jongeren kiest een verkeerde opleiding en kiest dus eigenlijk een beroep dat niet bij hem past. Een verontrustende ontwikkeling. De kosten van een verkeerde keuze kunnen hoog oplopen en wat denk je van de studievertraging die een jongere oploopt. Bij dat soort berichten vraag ik me vaak af wanneer we nu eindelijk eens gaan inzien dat je geen “verkeerde keuze” kunt maken. Hoe kan je van een jong mens en trouwens ook van een ouder mens verwachten dat ze hun hele leven hetzelfde werk blijven verrichten? Ik blijf me daarover verbazen, dat is ook waarom er zo`n enorme druk staat op jongeren. Met zijn allen blijven we maar pushen: “Weet je het zeker? Straks kan je niet meer terug!”Alle voor- of nadelen, net hoe het ons uitkomt, worden opgesomd.

Waarom mogen we niet meerdere droombanen hebben in ons leven? We ontwikkelen ons voortdurend, we maken van alles mee en dat laat ons groeien. We doen door de jaren heen allerlei levenservaring op, belangrijke ervaring die ons vormt en ons weer verandert. De dromen van onze jeugd zijn tien jaar later niet meer dezelfde dromen. Gelukkig maar anders zouden we stilstaan. Ik geloof er heilig in dat we onze jongeren kunnen vertrouwen, erop vertrouwen dat ze iets gaan leren, gaan werken en weer zullen leren, verbreding in hun eigen beroep of totaal iets anders maar wat maakt het uit? Ze zullen de ruimte voelen om te mogen veranderen of om hetzelfde te blijven doen, gewoon omdat het niet uitmaakt. Dan kunnen we met zijn allen nu eens rustig achterover gaan leunen en genieten van onze jongeren, wat ze ook kiezen.