column nr: 260

De zorgsector is rot tot op het bot, dat schoot door mijn hoofd gisteren.

Is de zorg werkelijk rot tot op het bot? Wellicht niet als we alleen kijken naar iedere individuele zorgmedewerker, maar als ‘bedrijfstak’ wel degelijk. Waarop baseer ik die mening, zult u zich afvragen. Laat ik u meenemen in mijn redenatie.

U als mens die gezien wil worden.

De opkomst van de grote farmaceutische giganten luidde het tijdperk in van geld en omzet gedreven zorg.

De top 10 van de giganten (gebaseerd op de 2017 omzet in miljarden dollars.)

27 miljard Abbott Laboratories (USA)
28 miljard AbbVie (USA)
35 miljard Sanofi (Frankrijk) **
40 miljard Merck & Co. (USA)
41 miljard GlaxoSmithKline (UK)
42 miljard Bayer HealthCare (Duitsland)
50 miljard Novartis (Zwitserland)
52 miljard Pfizer (USA)
53 miljard Roche (Zwitserland
76 miljard Johnson & Johnson (USA)

(**) nr 8 kennen we in Maassluis als eigenaar van 2002 – 2006 van het pand van het huidige Hotel Maassluis

Deze grote jongens hebben een onnoemelijk greep op de gezondheidszorg op diverse manieren. Het zijn bedrijven die stuk voor de stuk aan de beurs genoteerd staan. Dat is per definitie geen goede drijfveer, geen nobel streven.

Zij hebben geen oog voor u als een individu, laat staan als mens.

De farmaceutische giganten willen hun onderzoekskosten en ontwikkelkosten voor medicijnen terugverdienen.

Zij hebben een patent (copyright) op veel van hun producten. Dat patentrecht loopt 20 jaar. In die tijd willen ze de kosten eruit halen. Daarnaast streven ze naar flinke winsten om weer te kunnen herinvesteren in nieuwe onderzoeken en ontwikkelingen. Dat klinkt goed. Totdat je beseft dat de aandeelhouders op rendement sturen (= jaarlijkse rente op aandelen).

We weten uit de recente historie (hypotheken crisis en bankcrisis) dat het niet de goede drijfveer is om het belang (in dit geval de gezondheid) van de mensheid te dienen.

En u als mens wordt niet gezien.

We zien bovendien de laatste twintig jaar steeds meer overnames en fusies. Dat is extra zorgwekkend omdat daarmee de concurrentieprikkel helemaal wordt weggenomen. De prijsbepaling van medicijnen komt daarmee in handen van slechts een handjevol mensen. Tot zover de grote schoften.

U bent voor hen een potentiële melkkoe.

De NZa (Nederlandse Zorgautoriteit) houdt toezicht op de zorgmarkt in Nederland, zowel op zorgaanbieders als verzekeraars. Zij bepalen de bandbreedte van de tarieven die de zorgaanbieders mogen berekenen. Daar wordt sinds 2010 maximaal gestuurd op kostenbeheersing. Lees: je krijgt vaak geen vergoeding ofwel je betaalt als nog de hoofdprijs voor de verleende zorg.

U bent voor hen een kostenfactor.

Dat bepaalt weer het speelveld voor de zorgverzekeraars die de premies bepalen “Hoe duur wordt de zorg?”. Bovendien regelen zij meerjaren contracten met zorgverleners (van brillenboer tot schoonheidskliniek). Ga je naar een ander dan wordt er minder of niet vergoed.

U bent voor hen een inkomstenbron.

Dalen we dan af naar het niveau van apothekers. Zij die ervoor moeten zorgen dat de juiste medicijnen worden geleverd. Op het eerste oog is daar een goede taakbeleving. Toch verscheen onlangs berichtgeving over het eigenhandig (zonder overleg) uitgeven van alternatieve medicijnen in plaats van de oorspronkelijk door huisartsen voorgeschreven merk. Er bestaan verschillen in de samenstelling. Dat moet ook wel in de loop van de eerste twintig jaar kan een concurrent niet exact een medicijn in dezelfde samenstelling leveren vanwege het patent. Er zijn medicijnen die dus daadwerkelijk te weinig effect of zelfs nadelig bijwerkingen hebben. Soms zelfs zeer ernstig. Je zult daarvan maar het slachtoffer zijn.

U bent voor hen een nitwit.

Dan is daar de huisarts die de dingen ongecontroleerd naar eigen hand kan zetten. Omzetbonussen als perverse prikkel om bepaalde – vaak dure – medicijnen excessief voor te schrijven. En dan zijn er ook weer huisartsen die alles in de pappen-en-nathouden modus aanpakken onder het onuitgesproken argument “het valt allemaal wel mee, vrouwen en zeker moeders klagen te snel”. Dit is weer het andere uiterste, waar we niet op zitten te wachten.

U bent voor hen een zeur.

Kijken we naar ziekenhuizen dan zien we de volledig doorgeslagen aanpak van ‘bedrijfsefficiëntie’ die nog veel erger is dan bij de huisartsenpraktijken. Korte onpersoonlijke consulten, wisselende artsen, vele vrijwel anonieme handen aan het bed in wisseldiensten met steeds werkoverdracht en informatieverlies. Gebrek aan dossierkennis, maximale administratieplicht en onderbezetting verhogen de werkdruk en zetten de motivatie onder druk.

U bent voor hen een case.

Het weg organiseren van de menselijke maat door het verschuilen achter procedures is helemaal het toppunt. 

Procedures zijn bedoeld om verantwoordelijkheden duidelijk te maken, maar worden daarentegen gebruikt als wapenschild tegen aansprakelijkheid. En wordt er een keer een arts voor de tuchtraad geplaatst, dan krijgt die arts een disciplinaire berisping. Wordt er bij uitzondering één uit zijn beroep gezet, dan duikt deze doodleuk op in een ander land zonder dat er een haan naar kraait. Wat dat laatste betreft zie ik een enge parallel met de doofpotten in de RK kerk. Nog goed dat dié gasten ons niet in ons ziekbed verzorgen. Alhoewel dat tot de jaren vijftig ook nog wel eens het geval was…

Al met al goede reden voor iedereen om wantrouwend en alert te zijn bij elke contact met de zorg.

Ik wens u veel wijsheid en assertiviteit bij uw eerstvolgende contact met de zorg.

– Dag dokter

– Dag patiënt nr 94 … eeh … hoe heet u ook al weer?

Jelle Ravestein

Jelle Ravestein

Columnist | Schrijver | Dichter | Mensenslijper | Aan de andere kant | Business Consultant | Filosoof | Spindoctor | Ethicus | Moralist | Ironicus | Satiricus | Sarcast | Zoeker | Cynicus |Mens | Relativist | Aan(dekaak)steller | Vrijdenker | Optimistische realist
■ ■ ■ ■
■ Kritisch bij falende uitvoering van beleid
■ SCHERP AAN DE WIND ZEILER
■ subtiliteit & humor tegen benauwde kaders
■ Wereldburger in een stadje met dorpse denkbeelden.
■ Dichters, schrijvers, cartoonisten en columnisten corrigeren? U heeft nog veel te leren!
■ If you can not stand the heat: get out of the kitchen
■ Democratie is ook maar een woord
■ Elke les is er één.
■ Schrijven is een kunst, lezen des te meer.
■ Ik ben niet anders, ik kijk anders naar de dingen.
■ ■ ■ ■ ■

4 Reacties

  1. matteesdijk
    20 oktober 2018 at 18:31

    Wat betreft de farmaceuten het volgende.
    Niemand is fan van het kapitalistische systeem dat de farmacie regeert met de aandeelhouders die er de dienst uitmaken, maar wie een communistisch systeem wil moet het zeggen. De farmaceutische industrie heeft wel degelijk tot doel zo goed mogelijke medicijnen te maken voor patiënten van chemotherapie tot middelen tegen diabetes en slaagt daar ook in. Hier is veel kennis, research en geld voor nodig. Het duurt gemiddeld 10 jaar voordat een nieuw geneesmiddel voldoende is ontwikkeld en getest voor het op de markt komt. Daarna heb je 8 jaar patent om je research terug te verdienen. (Je bent dan 18 jaar verder!) Logisch dat nieuwe middelen duur zijn. De zorgverzekeraars zetten een grote rem op deze nieuwe middelen vanwege die kosten, terwijl het soms levens kan redden. Dat interesseert hen natuurlijk niks. Dat is in het buitenland wel anders en dus zijn de kosten van geneesmiddelen veel lager, immers wat veel wordt voorgeschreven kan de prijs per pil omlaag gaan.. De NL huisarts is zeer terughoudend ten opzichte van de farmaceutische industrie, al tientallen jaren. Artsenbezoekers zijn niet meer welkom in de huisartspraktijk en sponsoring van nascholing wordt zwaar ontmoedigt. De Inspectie gezondheidszorg controleert of sprekers tijdens nascholing merknamen noemen en zo ja krijg je een flinke boete. De zorgverzekeraar maakt uit welk middel de dokter mag voorschrijven. In de goede ouwe tijd kon ik met een pennenstreek een Losec 20 mg voorschrijven. Nu moet ik 10 computerschermen doorlopen om omeprazol 20 mg voor te schrijven.
    De farmaceutische industrie is de maffia niet en zonder medicijnen kunnen wij u niet helpen.

  2. Martina
    15 oktober 2018 at 13:55

    Wie nog denkt dat de farmaceuten er zijn voor ons, is naief. Wij zijn er voor hen. Al moet ik wel zeggen dat er gelukkig nog integere artsen en behandelaars zijn, die hun werk als ROEPING zien en niet als zakkenvullerij.
    “Ik werk in de zorg”. Als je dit zei, oogstte je bewondering, want het waren eerzame beroepen. Nu holt het systeem de mensen uit. Lees het boek van Sander de Hosson, Slotcouplet, eens, en je ziet hoe het eraan toe kan gaan in een ziekenhuis. Dan is het een Wonder dat er nog steeds jonge mensen zich geroepen voelen om in de zorg te gaan werken.

    • 16 oktober 2018 at 15:55

      je zou alle naïeven in dit land de kost moeten geven ….

  3. Aad Rieken
    15 oktober 2018 at 09:24

    “Het Zal Ze Een Zorg Zijn!”