Column (5): Basilica

column nr: 5

Omdat ik columns schrijf, lees ik tegenwoordig vrij nauwkeurig de lokale krant De schakel. Op zoek naar inspiratie!

En: – ja, hoor!

Kerken Marelplein willen deuren openen op marktdagen.

“Hoe het idee precies is ontstaan weet ik niet maar het past wel bij de gedachte dat een kerk meer moet zijn dan open op zondag” vertelt Jan Schrijver.

Ergens in mijn achterhoofd gaat er een zwakstroomlampje branden. In een ver verleden heb ik eens Grieks en Latijn gestudeerd. In die richting moest ik het zoeken, dacht ik. Google is your best friend.

En daar gaat plotseling het zoeklicht aan!

Al ver voor het begin van de jaartelling werden basilica’s gebouwd. Vaak waren het eenvoudige rechthoekige gebouwen met een zuilengang. Deze gebouwen werden gebruikt als markthal, bankgebouw en beursgebouw. Daarnaast werd de basilica gebruikt voor de rechtspraak. Op de muren werden fresco’s van Bijbelse afbeeldingen geschilderd. Door de functie van zo’n basilica kwamen daar allerlei mensen uit de omgeving op af. Arm en rijk, jong en oud. Velen konden niet lezen. Maar door de schilderingen op de muren kon men als in een stripboek toch kennis maken met de Bijbelse verhalen.

Toen in de vierde eeuw het christendom werd toegestaan door keizer Constantijn werd de bouwvorm van de basilica ook gebruikt voor de bouw van kerken, omdat dit gebouw onderdak bood aan grote groepen mensen. De christelijke basilieken werden vaak uitgebreid met transepten of dwarsschepen, zodat het gebouw de plattegrond van een kruis kreeg. In het Nederlands spreekt men dan niet meer van een basilica, maar van een basiliek.

Dat vind ik toch zo bijzonder. Dat er dan in 2018 ineens zomaar in iemands hoofd een idee ontstaat: Laten we op marktdagen de deuren van de kerk openzetten. Ik vind het onmiddellijk een fantastisch idee!

Het is alom bekend dat de kerken wat bezoekers aantallen betreft leeglopen. Daar kunnen allerlei argumenten voor gegeven worden. Als er niet op tijd wordt ingegrepen komen de kerken leeg te staan. Met alle nare gevolgen van dien. Sloop, verbouwen voor appartementen, kraak enz.

Het lijkt me heel goed, als men vanuit de kerk al bij voorbaat gaat nadenken over maatschappelijke functies. Er is onderscheid te maken in culturele functies, sociaal-maatschappelijke functies of combinaties daarvan. De kerk houdt de regie in handen. Op die manier kunnen kerken weer een verbindende factor vervullen in de buurt. En dat vergroot de leefbaarheid.