Column (6): Kyrie Eleison door Mr. Mister

column nr 6

Happy Days is een Gospelkoor in Maassluis. Gospel is religieuze muziek die slaven vanuit Afrika mee namen. Zij zongen dat op de katoenvelden in de zuidelijke staten van Amerika. Die liederen hebben een diepe religieuze betekenis, die op meerdere manieren te interpreteren is.

We zijn met het koor aan een nieuw lied begonnen.

Kyrie Eleison van Mr. Mister

Ik had geen idee waar het over ging, maar gevoelsmatig wist ik al snel wat de essentie was. Het gaat over twijfels en onzekerheden die een mens in zijn leven te verwerken heeft.

-Welke kant ga ik op met mijn leven? Maak ik wel de juiste keuzes? En als ik onverhoopt een verkeerde keuze maak, wil je mij dan nog beschermen? Kyri Eleison (Heer ontferm U)

Dertig jaar geleden werkte ik op een somatische afdeling van een verpleeghuis. Verpleeghuizen moesten zich gaan specialiseren om de ziekenhuizen te verlichten. Wij kozen voor de opname van comapatiënten. Het eerste patiëntje was een baby. Een mooi kindje, maar in coma. Iedere morgen vroegen wij aan de oudere bewoners: – Wie wil er vandaag opa of oma zijn? Dan keken ze reikhalzend uit naar wie er die dag aan de beurt zou zijn. Ze kletsten wat tegen het kindje en hielden een handje vast. Het kindje kreeg sondevoeding door middel van een slangetje door de neus. Net als veel andere kindertjes kreeg ook dit kindje last van de amandelen. Dat werd een groot probleem. Vanaf het moment dat de sondeslang ingebracht werd, haalde het kindje geen adem. Ik had kromme tenen in mijn schoenen en hoop in mijn hart, dat het kindje weer zou gaan ademen op het moment dat ik de slang er uit zou trekken.

The wind blows hard against this mountain side

(De wind blaast hard tegen de bergwand )

Het moment dat het kindje zou overlijden kwam heel dicht bij. Ik zei tegen de “opa’s en oma’s”: – Als jullie het kindje nog willen zien, zal ik het in mijn armen nemen en kunnen jullie langskomen om afscheid te nemen. Die avond waren alle bewoners incontinent.

It reaches into where I cannot hide

(Het bereikt me waar ik me niet kan verstoppen)

Er zijn vreselijke ziektes, maar coma staat wat mij betreft bovenaan. Iemand in coma is niet dood, maar leeft ook niet. Ze zijn volledig afhankelijk van wat andere mensen beslissen. Familieleden staan òf aan de ene kant òf aan de andere kant. De ene kant wil, dat je alles doet wat mogelijk is om iemand te genezen. De andere kant wil dat je zo snel mogelijk de stekker er uit trekt. Daar tussenin ligt de coma patiënt en jij als verzorgende staat daar tussenin.

Somewhere between the soul and soft machine

(Ergens tussen de ziel en zachte machine)

We hebben ook wel eens iemand opgenomen die zelfmoord gepleegd had. Althans geprobeerd, want hij was in coma geraakt. Ik stond naast zijn bed en zonder woorden praatte ik met hem: – Heb je nou je zin? Nou lig je hier en hoe moet het nu verder?

My heart is old, it holds my memories

(Mijn hart is oud, het bevat mijn herinneringen)

Uiteindelijk is hij overleden.

Kyrie Eleison where I’m going wil you follow?

(Kyrie Eleison Waar ik ga volg je mij?)

Wij probeerden mensen uit coma te krijgen d.m.v. stimuleringsprogramma’s. Een enkele keer lukte dat. Mensen die uit coma kwamen waren vaak gehandicapt.

Er kwam een jonge man bij ons, die al uit coma ontwaakt was. Hij was halfzijdig verlamd. Aan de kant waar hij niet verlamd was, was hij zo sterk. Bovendien trok hij doorlopend de sondevoedingsslang er uit. Als hij voeding moest krijgen legde ik eerst alles klaar. Dan vroeg ik drie tot vier collega’s om hem vast te houden. Snel de sondeslang er in, de voeding er in persen. Als de voeding er in zat: iedereen los! Dan mocht hij als beloning zelf de slang eruit trekken. Zijn moeder bracht iedere dag een pan met pasta mee. Ik zei: – Ik vind het prima, maar niet onder mijn neus. De dokter vind het nog niet goed. Neem hem mee de tuin in, het is lekker weer! Collega’s wilden een pyjamapak maken dat alleen van achteren open kon. Als hij een sonde zou krijgen die direct via de buikwand de maag in ging zou hij vanwege dat pyjamapak de sonde er niet uit kunnen trekken.

Ik vond het helemaal niks. Op een dag hebben ze hem naar het ziekenhuis gebracht. Daar moest die nieuwe sonde geplaatst worden. Ze hebben hem zowat met dezelfde ambulance terug gestuurd. De artsen in het ziekenhuis zeiden: – Deze jongeman is niet meer in coma en moet gewoon weer leren eten. Zijn moeder was een grote flinke vrouw. Ik ben het tegenovergestelde. Toen ze me zag kwam ze naar me toe. Ze vermorzelde me met haar armen en zei: – Zo kleintje, hoe vind je dat nou dat je gelijk gekregen hebt?

Kyrie Eleison on a highway in the light

(Kyrie Eleison Op een snelweg in het licht )

Soms komen er situaties op je pad die nog lang bij je blijven

Kyrie Eleison is Grieks voor “Heer, ontferm u over ons.”