column nr: 5

In een kolkend stadion de Kuip moest ik vorige week zondag denken aan de uitdrukking ‘geef het volk brood en spelen’. Daar was ik beland in een spannende wedstrijd waar een stadion met zo’n 45.000 man, en een enkele vrouw, zich lieten vermaken. Waar zij hun emoties lieten gaan, waar spelers werden bejubeld en uitgejouwd en waar uiteindelijk collectieve vreugde heerste over het eindresultaat (op de PSV-aanhang na dan). Waren dit nu de spelen waarop de Romeinse schrijver Juvenalis doelde in de eerste eeuw na Christus toen hij schreef over ‘panem et circenses’?

Het was in die tijd gebruikelijk dat Romeinse keizers gratis voedsel en voorstellingen uitdeelden. In 71 voor Christus waren de keizers daarmee begonnen omdat de kosten voor het levensonderhoud in Rome voor velen te duur waren geworden en er hongersnood dreigde. Men voldeed zo aan het verlangen van het Romeinse volk en keizers hielden zo het volk tevreden. In het ‘brood en spelen’ zat voor Juvenalis overigens wel een dosis sarcasme. Voor hem was het duidelijk dat het volk niet verder keek dan hun neus lang was en zo geen oog had voor het verval van het Romeinse Rijk.

Al een aantal zaterdagen gaat het er heet aan toe in Frankrijk. Daar is de beweging van de ‘gele hesjes’ in verzet. In eerste instantie richtte men zich op de te hoge brandstofprijzen in Frankrijk. En omdat iedereen in de auto verplicht een geel hesje moet hebben ingeval van pech trokken de demonstranten hun hesjes aan. De regering heeft inmiddels een maatregel om de brandstofprijzen per 1 januari 2019 te verhogen ‘in de ijskast gezet’. Maar het hek is daar van de dam: een deel van de Fransen ruikt weer een revolutie. Rellen en plunderingen vieren de boventoon om zo de regering onder druk te zetten. De ‘gele hesjes’ geven aan dat men niet rond kan komen, dat alles duurder wordt en de lonen achterblijven. Het lijkt op wat er zich ruim 2.000 jaar geleden in Rome afspeelde.

Ook in Nederland lopen er inmiddels op zaterdag mensen met ‘gele hesjes’. De opkomst zaterdag viel wat tegen en gelukkig hebben wij in Nederland niet de revolutionaire geest van de Fransen. Waar het protest van ‘onze gele hesjes’ zich tegen richt is niet iedereen helder. Ze roepen dat ‘Rutte moet oprotten’ en dat ‘die lui hun zakken vullen op het Binnenhof’. Er was zelfs een demonstrant die zijn ‘gele hesje’ had aangetrokken om te vertellen dat GroenLinks niet in de Tweede Kamer hoort want daar moet alleen de PVV zitten. Maar het ontbreken van voldoende inkomen lijkt wel het grootste probleem te zijn. ‘Het openbaar vervoer is te duur zodat niet iedereen naar Den Haag kan om te demonstreren op zaterdag’, aldus één van de demonstranten. Inmiddels weet ik ook dat de goedkoopste gele hesjes bij de Action te koop zijn.

Maar goed terug naar ‘brood en spelen’ en de basis van het protest dat het leven zo duur wordt. Was het protest van de ‘gele hesjes’ maar zo gemakkelijk op te lossen door het volk meer ‘brood en spelen’ te geven. De prijs van ‘ons brood’ is afhankelijk van wat zich in de wereld afspeelt. Zo heeft o.a. de handelsoorlog van de grote leider, die vindt dat zijn land op de eerste plaats moet staan, invloed op diverse prijzen. Je moet toch weten dat wanneer je 10% extra belasting op je import zet, iemand dat moet betalen. We leven ook in een consumptiemaatschappij die veel verschillende behoeften creëert. Die zijn niet met een extra boterhammetje tevredenheid op te lossen of met nog meer van die geweldige wedstrijden in de Kuip of een Nederlandse elftal op een Europees en/of Wereldkampioenschap.

Hoe lossen we het dan op? In ieder geval niet door zelf je ‘spelen’ te organiseren door de boel kort en klein te slaan en het gevecht aan te gaan met de oproerpolitie. Ook kom je er niet door alleen maar kritiek te hebben, mensen in een hoek te plaatsen of je alleen maar druk te maken over je eigen situatie.

Oplossen kan alleen wanneer je respect voor elkaar hebt en oog voor de ander. We leven in een democratisch land waar in vrije verkiezingen om de vier jaar, of soms korter, onvrede wordt gekanaliseerd. Waar je ook zelf een steentje bij kan dragen door je in het democratisch circus te begeven als kandidaat voor een partij (of beweging) en mee te doen de maatschappij te veranderen. Na de verkiezingen mag je verwachten dat de meerderheid ook oog heeft voor de minderheid. Samen moet je er dan uit komen. In ieder geval helpt het niet om een ‘geel hesje’ bij de Action te kopen, daarmee te gaan lopen en dan gaan roepen dat ‘het allemaal niet deugt’.

Volgende week is de beurt aan de ChristenUnie


 

Hans de Bruin

Hans de Bruin

Hans de Bruin | Steunraadslid PvdA 2018-2022 | Voorzitter Stichting Maassluis Maritiem @Furieade | senior adviseur sociaal domein | Columnist 2018-2019

1 Reactie

  1. Aad Rieken
    11 december 2018 at 08:48

    “Het Ge(i)Le Hesje!”

    Hans Heeft Het Brood Weer Bruin Gebakken
    Zet De Minderheid Niet Te Kakken.
    Met Oog Zonder Staar,
    Respect Voor Elkaar,
    Gaan Spelen Geen Rode Kaart Pakken!