Column: Brexit? No wonder

Kinderboekenweek
Door onverwachte omstandigheden moet Esther deze gehele week verstek laten gaan en aangezien iedere columnist krap een week voor de verschijningsdatum pas een junior kon regelen, loopt het voor de vrijdag spaak. Er is geen reserve onder de jeugd, dus moest de redactie naarstig op zoek. Het toeval wil dat er dan net een columnwaardig artikel wordt ingezonden. Niet door een jongere, maar door een senior van ruim boven de tachtig … en dat past dan weer mooi bij het thema van dit jaar: “Voor altijd jong”

Theresa Mary Brasier May, Ministerpresident heeft haar Brexit—plannen uiteengezet. Er komt geen 2^e referendum. Eind maart 2017 zal gevreesde artikel 50 uit het Verdrag van Lissabon in werking gesteld, maakte ze bekend in een tjokvolle conferentiezaal. Dan is er voldoende gelegenheid hun strategie te vaststellen. Als het volgens plan verloopt, zal Great Britain aanvang 2019 uit de Europese Unie stappen. May zal de onderhandelingen hardspelen, voorspelde zij. Rule Britannia! Britannia rule the waves.                                                                                                                                                       

Componenten voor een Brexit

Een beduidende vinger in de pap met de beste krenten + nostalgie + begeerten… that’s all you need! Van begin 1956 tot eind 1962 woonde en werkte ik in Engeland. Al die jaren was ik een geregistreerde Alien: ‘’een nietszeggend’ iemand uit een ander land. Die aanduiding stond onuitwisbaar op mijn Work Permit. Na aankomst kwam ik gelijk in het diepe terecht! Mijn adagio: Luctor et Emergo, viste ik gelijk uit mijn koffer.

British

Ik moest wennen aan: links rijden; rotondes, uit open portierraam handsignalen geven in het verkeer. From that moment deden guldens er niet meer toe!. Pounds, Shillings en Pence. (1 penny was zelfs onderverdeeld in 4 farthings). Miles, yards, feet en inches. Celsius is zo dood als een pier – lang leve Fahrenheit! Dan de gewichten en maten, ook zoiets! Niet langer meer woog ik zoveel kilo, maar zoveel stone. Foetsie met al dat decimale gedoe! De zwarte Austin FX4 taxi (± 23.000) was een eenheidsworst. Ze zijn op straat eenvoudig te stoppen als op het dak for hire staat: just hail a black cab. In de rode dubbeldekker zat ik meestal boven linksvoor Londen te beschouwen. De Britten gedroegen zich kampioen wachtrij-vormers. Bij bushalten stond wachtend-publiek in de rij om in te stappen. Voorpiepen was er geenszins bij!

Eigen aardigheden

Ook ontdekte ik meer ongewoonheden, bijvoorbeeld straatventers met street food: gepofte kastanjes en paling in gelei. Hun afnemers verschalkten de aankopen ter plekke. En de niet weg te denkende halleluja fish & chips shops. Het bijzondere daarvan was dat het nationale product werd gewikkeld in oude kranten om warm te houden. Lopend werd het verworvene met duim en wijsvinger naar binnen gewerkt.

Zwartgeklede mannen met dito bolhoeden, aktetassen en paraplu’s, op weg naar kantoor. In het chique Fortnum & Mason, Piccadilly, droeg het verkopend personeel jacquets (nu nog). De veelheid aan pubs met uiteenlopende namen.

Speakers’ Corner in het Hyde Park (140 hectare) tegenover Marble Arch. Ooit stonden op die plek galgen opgesteld. Tot 1783 mochten de veroordeelden hun laatste zegje doen, alvorens ze werden opgehangen,  Sindsdien is het een goed gebruik dat oratoren in het openbaar op een zeepkist stemverheffend hun denkbeelden over allerlei onderwerpen kunnen ventileren. Zoals politiek, cultuur, godsdienst et cetera. In de open lucht debatteren, doorspekt met humor en interactieve toehoorders. Debatteren over het Britse Koningshuis en regering is uit den boze.

 When in Rome, do as the Romans do

En wat te denken van de tafelmanieren. Een vriendinnetje – evenknie van Amy Groskamp – leerde mij soep te eten van de zijkant van de lepel – da’s geen punt, maar wel een kunst, vond ik. “En, darling, jouw vork gebruik je om voedsel aan te rijgen, maar niet om etenswaar naar binnen te schuiven.” Tijdens wandelen moest ik geheid chaperonneren: lopen aan de straatkant. Stuivertje wisselen!  Want je weet nooit wanneer er plots een auto het trottoir oprijdt, dan ben ik tenminste het eerste haasje. Met haar heb ik heel wat straten overgestoken!

Zondagse ritueel

Eerst naar de kerk om spiritualiteit van de Heilige mis tot ons te laten komen. Bij het verlaten van de kerk schudde iedereen lonend de hand van de geestelijke, zo ook wij dus. Al die gebruiken moest ik mij eigen maken om erbij te horen: een inburgeringscursus, zo gezegd. Traditiegetrouw ‘s avonds tea and biscuits bij de open haard. Chillen van voren en rillen van achteren. De meeste warmte verdween door de schoorsteen; de centrale verwarming was nog niet ontdekt!

Dutch

Ik zou bijna vergeten de vele gezegden met ‘Dutch’ te openbaren. Niet één is pluimstrijkend. Enige illustraties: Dutch crossing: schuin oversteken; Dutch uncle: nietszeggend gebrabbel (gelul); Dutch treat: de rekening delen; Dutch alps: kleine borsten; Dubbel Dutch: o.a. condoom- + pilgebruik. En deze moet u beslist niet vergeten; Dutch courage: ingedronken moed.

Mijn job, bij Simpson in London, was het verkopen van de bekende DAKS-kleding aan detaillisten op het continent. Dat continent lag vast en zeker op veilige afstand: men duidde zichzelf als niet-Europeaan. Eind vijftiger jaren begaven de mensen zich voorzichtig buiten hun geografische  grenzen. Aan een van hen -terug van vakantie in Frankrijk- vroeg ik: ‘How was it in France? Not bad, but they can’t make tea and toast, you know! Zeer observerend, dat wel!

Wonder

Men keek afgunstig naar West-Duitsland: het economische wonder. Maar die hadden de 2^e wereldoorlog toch niet gewonnen? Er existeerde een superioriteitsgevoel met het toenmalige Gemene Best; Great-Britain: Land of Hope and Glory. Hun gehunker naar dat verleden en identiteit is nog immer groot. Men kijkt nog teveel in de rear-view mirror!

Godzijdank zou Groot-Brittannië nooit een schiereiland kunnen worden. Men moest daar absoluut niet aan denken, maar toch…  Op 6 mei 1994 opende Elizabeth ll en Mitterrand de tunnel, Calais – Folkestone: thans een one-way heilroute naar illegale vrijheid. De kinderen van toen, zijn de ouders en grootouders van nu: Brexit-stemmers. De jonge generatie wilde in de EU blijven, helaas vergat zij te gaan stemmen! Tot overmaat van ramp is het ook nog exit voor hun 11-tal!

Als hadden komt, is hebben al langs geweest! Regeren is vooruitzien! Als Groot-Brittannië in 2002 ook de € munt had omarmd, zou de ontwaarding van het £ geen feit zijn geweest. Noch zou het consequenties hebben gehad voor export en import. Penny wise and pound foolish. De negatieve belevingen zijn reeds evident!

Gerard de Waal