Column: De lat ligt hoog

Afgelopen zaterdag haalde dochter Kristel de begeerde limiet voor de 3000 meter steeple voor het Europees jeugdkampioenschap atletiek in Grosseto wat tot een enorme vreugdeexplosie leidde, mede vanwege het net missen ervan twee jaar geleden.

Limieten.
Al op jonge leeftijd worden we er mee geconfronteerd bij de nietsontziende meetlat van pretparkattracties: ‘Sorry kind, maar je komt voor deze attractie een centimeter tekort’.
Voor de wiskundige is de limiet een bekend begrip dat in theorie nooit gehaald kan worden.
Neem van een getal bijvoorbeeld telkens de helft en je zult langzaam de waarde nul naderen zonder deze ooit te halen. De natuurkundige stuit op diezelfde limiet wanneer hij via molecuul, atoom en proton op de quark stuit en zich altijd zal blijven afvragen waaruit dat kleinste deel dan weer zal bestaan.

In de spreektaal is limiet echter verworden tot een na te streven doel dat als een wortel wordt voorgehouden en met de nodige inspanning bereikt zou moeten kunnen worden.
Soms houdt dat niet meer in dan geduld betrachten waar het bijvoorbeeld het bereiken van de vereiste lichaamslengte of leeftijd betreft maar de echte uitdagende limieten vragen intensieve toewijding en kunnen leiden tot euforische gevoelens dan wel pijnlijke berusting.

Dat laatste gaat ongetwijfeld vaak samen met de beroemde midlifecrisis wanneer het de daaraan lijdende persoon duidelijk wordt dat zijn jeugdig enthousiasme hem niet heeft gebracht waar hij het liefst had willen vertoeven of wie hij had willen zijn.

Het duidelijkst komt het effect van limieten tot uiting in de sport.
In de jaren zestig leek een 10 km schaatsen binnen de 15 minuten een utopie en sprak Kees Verkerk zelfs van een benodigde brommer, in 1980 schaatste Erik Heiden naar een volgens Mart Smeets ‘nooit meer te evenaren’ 14 en een halve minuut en net voorbij de eeuwwisseling klokte Jochem Uytdehaage al 12 hoog. Het huidige wereldrecord nadert inmiddels de 12 half.
Vergelijkbaar verhaal is op te stellen over het hardlopen van de Engelse mijl binnen de 4 minuten. Vele jaren werden daartoe vruchteloze pogingen gedaan en er werd door sommige kenners al gesproken van een fysieke onmogelijkheid totdat Roger Bannisters het op 6 mei 1954 eindelijk lukte en er vervolgens binnen een kort tijdbestek tientallen zijn voorbeeld volgden.
Actueel voorbeeld is uiteraard het lopen van de marathon binnen de 2 uur waarin de Keniaan Kipchoge vorige week in Italië bijna slaagde. Weliswaar deed hij dat onder de meest gunstige omstandigheden en werd zijn tijd niet erkend maar zijn prestatie heeft de moderne kenners doen inzien dat een tijd van 1.59 op de 42,2 km geen verre toekomstdroom hoeft te zijn.
Inspirerende limieten leiden tot grote daden.

Laten we hopen dat het bereiken van het landskampioenschap voetbal in deze eeuw voor Feyenoord geen theoretische limiet gaat worden…