Column: Debat

Het debat in Nederland is verhard, las ik ergens. Toen ik het las realiseerde ik me dat je dit steeds vaker leest en hoort. Het debat is verhard. Afgelopen vrijdag mocht ik namens de bibliotheek in de jury plaats nemen van de debatwedstrijd tussen een VWO uit Oud-Beijerland en Maassluis.

Van elke school waren 6 leerlingen uit het 5e jaar gekozen aan de hand van een aantal stellingen, met elkaar in debat gingen. Een debat onder leiding van een gespreksleider (denk aan de voorzitter van de tweede kamer die het debat leidt).

Wat me opviel was dat de leerlingen soms heel uiteenlopende visies hadden op actuele thema’s (koningshuis versus republiek, zittingsduur kabinet, minimale IQ hoogte voor stemrecht etc.) maar dat men de ander liet uitpraten, respect had voor de mening van de ander en dat een en ander in harmonie verliep (Let’s agree to disagree).

Naar aanleiding van dit debat (dat overigens werd gewonnen door de Maassluise Chris Voskamp) ben ik me wat meer gaan verdiepen in de debatvorm. De definitie van het debat luidt:
Een debat is een discussievorm waarbij het de bedoeling is een stelling te verdedigen of juist te bestrijden. Kenmerkende elementen van het debat zijn: de stelling, het bestaan van een voor- en tegenstander van die stelling, een vooraf vastgesteld spreekregime (waarin zaken als spreekvolgorde, spreektijden en dergelijke worden vastgelegd) en een derde, beoogd onafhankelijke partij die beslist wie het betreffende debat gewonnen heeft.

Leg dat nu eens naast het debat dat er dezer dagen is losgebarsten rondom Sinterklaas en de verschijningsvorm(en) van (zwarte) Piet. Wat mij opvalt is dat niet het debat is verhard maar dat de meningen zijn verhard en dat er niet of nauwelijks ruimte is bij beide kanten om naar de argumenten van de andere partij te luisteren. Het is vooral het zenden, het maar steeds herhalen van het eigen gelijk zonder te luisteren naar de (al dan niet valide) argumenten van de ander.

Het is tijd dat we dit soort woordenstrijd niet langer een debat noemen om het echte debat niet aan inhoud te laten inboeten. Discussiëren is mooi maar graag wel met respect voor de andere mening en op een volwassen manier. Het volharden en verharden van het eigen gelijk heeft zo weinig zin en leidt niet tot een oplossing.