Column: Hoe werkt Maassluis? (1)

Als ik zo eens om mij heen kijk, krijg ik de indruk dat de werkeloosheid in Maassluis groeit. Reorganisaties zijn aan de orde van de dag. In de wijde omgeving, geen bedrijfstak uitgezonderd. Oudere of jongere, het doet er niet toe. Daarnaast geloof ik dat veel ondernemers ook moeten sappelen. De leegstand in de winkelcentra spreekt voor zich. Al beweren gretige ondernemers graag het tegendeel, de lijst met ècht groeiende en succesvolle Maassluizer ondernemingen is niet zo lang. Lely. En dan ben je er zo ongeveer wel.

Ondertussen schetsen futurologen fantastische vergezichten van een tijd waarin menselijke arbeid overbodig geworden is, omdat alles is geautomatiseerd.

Het hebben van werk is belangrijk. Er moet brood op de plank. En minstens zo belangrijk: het geeft voldoening en identiteit. Wie werkt stelt iets voor. Wie niet werkt? Tja. Werkeloosheid is niet iets waarmee je te koop loopt. Er rust een stigma op.

Als dominee en christen werk en leef ik met een bijbels-theologisch referentiekader. De waarden die ik belangrijk vind, komen daar steeds in terug. Het zijn waarden als rechtvaardigheid, naastenliefde, dankbaarheid en gastvrijheid. Hoewel ik niet zou willen leven buiten welvaart die de kapitalistische samenleving ons heeft gebracht, geloof ik dat er iets niet klopt in de manier waarop werk gewoonlijk wordt gewogen en gewaardeerd.

Wat is de waarde van vrijwilligerswerk? Wat is een eerlijk loon, en wanneer is de verdeling daarvan rechtvaardig? Wat is je levenswerk? En is welzijn niet veel belangrijker dan welvaart?

Vanuit zulke vragen kom je tot een ander beeld van werk. Een beeld waarin mantelzorg en het opvoeden van kinderen minstens zo belangrijk zijn als het hebben van een betaalde baan. Een beeld waarin de ultieme waarden van het leven centraal staan, en niet slechts de poen. Een beeld dat een fundamentele correctie is op de manier waarop werk vandaag de dag wordt gezien.

Het voert te ver om dat beeld in één column uit te werken. Daarom volgende week deel twee.

Martijn van Leerdam