Column: Krijgt de jeugd het voor het zeggen?

De nieuwe columnist voor de zaterdag treedt over twee weken aan. Daarom zetten wij onze algemene reserve maar weer in. Dat wil hij gelukkig.

Column nr 47

De redactie weet mij weer te vinden. Alweer. “Jij hebt een heldere kijk op de lokale politiek”, zo sprak de eindredacteur, “Er is deze week een plekje vrij dus ga je gang nu nog niemand iets vindt van de mooie verhalen rond de gemeenteraads-verkiezingen.”

Wat doet de raad?

Ik ga qua belangstelling voor de raad terug naar het jaar 2002. Toen is het duaal stelsel ingevoerd. Vanaf toen kreeg de raad een controlerende rol. Strikt genomen een “hullie tegen zullie”.

Dat houdt in de praktijk in:

• wethouders zijn niet langer tegelijkertijd lid van de raad,
• wethouders hoeven niet meer eerst tot raadslid gekozen te worden. Het idee is dat men zodoende meer capabele bestuurders aan kan trekken,
• de raad zal niet langer meebesturen maar moet het bestuur veel meer gaan controleren,
• Een bijkomend controle-instrument is de instelling van gemeentelijke rekenkamers.

We nemen het mee

Wethouders doen dus hun eigen ding tezamen met het ambtenarenapparaat. De raad dient te worden geïnformeerd en controleert op de gang van zaken in hoofdlijnen. Soms ook teveel op details naar mijn smaak. Na kritische vragen uit de raad is een veel gehoorde uitspraak bij monde van wethouders: “Dat nemen we mee”. Ik heb de sterke indruk dat de controle op nakoming van die belofte er vaak bij inschiet. En dan komen er na afloop van projecten of boekjaren weer kritische vragen in de categorie als het kalf verdronken is, dempt men de put. Vervolgens volgt er een stevig, maar über correct debat en wordt beterschap beloofd. De raad en de wethouders beschouwen de kritiek dan als lessons learned maar doen er vervolgens bar weinig mee. Dezelfde onvolkomenheden (lees fouten) worden gewoon een paar jaar later weer gemaakt.

Er is dus controle, maar … uit de grote hoeveelheid vragen die er regelmatig worden gesteld, kan ik maar één conclusie trekken: er is weinig vertrouwen. Alhoewel het natuurlijk ook gallery play kan zijn: wij stellen veel vragen, wij zijn goed bezig. De burgemeester heeft zelf een concrete semi-kritische opmerking daarover gemaakt deze week in zijn nieuwjaars toespraak!

Ons dorp

Veel principiëler is de vraag of het grote aantal partijen in ons dorp (dat zich stad noemt) wel bijdraagt tot een gezond politiek klimaat. Zot in mijn ogen: tien partijen die met slechts één eigen stokpaardje (een schijn eigen thema) daadwerkelijk van elkaar zijn te onderscheiden. Is dat stokpaardje toevallig heel actueel en spreekt het u als kiezer aan, stem dan vooral op die partij. Duidelijker wordt het onderscheid niet.

Elke vier jaar weer

De Christen Unie lijkt als enige niet veel te veranderen, maar zij geven met hun verkiezingsleus wel precies aan waarover het in Maassluis steeds weer gaat tussen al die fracties: “vertrouwen, verbinden en samenwerken”. Dat is wat alle partijen elke vier jaar weer roepen tijdens de verkiezingen.

Nieuwkomers

Nu proberen drie nieuwkomers aan de bak te komen. GroenLinks (groen vooral qua politieke ervaring), Forza! (een geforceerd surrogaat LPF/ PVV met minder expliciete vaderlandsliefde) en Forum voor Maassluis (de voormalige Waldorf & Stätler uit Maassluis Belang met Baudet aspiraties). Ik geef alle drie weinig kans.

Lokalen en Apparatsjiks

Maassluis Belang en VSP zijn lokale partijen die zich los van landelijk gedoe kunnen profileren. Maar eerlijkheidshalve: veel van hun kandidaten zijn voormalige VVD, D66, PvdA en CDA adepten. De lokale partijen worden niet kort gehouden – zoals de PvdA – door landelijke apparatsjiks. Die laatste partij krijgt het nu moeilijk met politiek onervaren ouderen en één jonkie.

De VVD mag voortaan grijs als partijkleur hanteren: een fractie die zich zelden manifesteert en een wethouder die alle publiciteit mijdt. Ook zij hebben een jonkie op de lijst. D66 heeft zich in de afgelopen vier jaar onderscheiden met het regenboogpad, WiFi en de Monstersche Sluis. Hun kandidatenlijst vertoont voornamelijk jonkies. Ook bij CDA verschijnen trouwens twee jonkies op de lijst.

Kies voor de toekomst

Het wordt tijd dat de jeugd – die de toekomst heeft – mede gaat bepalen wat er in Maassluis gebeurt. Mijn stemadvies is dan ook: mijdt de lokalen en stem op de hoogst genoteerde jongere van de partij van jouw voorkeur. Was je tot nu toe niet van plan om te gaan stemmen? Ga wél stemmen!

Kies een jongere. Dan wordt het misschien eindelijk weer eens fris en leuk in de raad.