Vele bekende gezichten kwam ik tegen aan het Julianaplantsoen. De jaarlijkse dodenherdenking is voor vele Maassluizers reden om rondom het monument waarop vele namen staan terug te denken aan een tijd en aan hen die veel zo niet alles gaven om ons de vrijheid te gunnen.

Ik was er voor de veertigste keer schat ik in en ik heb er ooit met een brok in mijn keel mijn dochter de last-post horen blazen en ik heb de herdenking zien veranderen. Nu zijn veranderingen van alle tijden maar persoonlijk vind ik dat sommige dingen moeten blijven zoals ze zijn. De dodenherdenking is zo’n ding.

Hadden we ooit een mevrouw ’t Hart die jaarlijks een gedicht declameerde dat ons herinnerde aan geleden ontberingen; ze is verdwenen! Het gedicht van Jan Campert over een kleine cel en achttien doden. We horen het niet meer. Het past blijkbaar niet meer in de moderne wijze van herdenken en ik vraag mij af waarom? Thans lezen kinderen van het Lentiz college gedichten voor met taalfouten, waarvan ik denk: “kan die juf daar even bij helpen” Ik kan er slecht aan wennen dat we spreektaal verheffen tot schrijftaal.

Voor de continuïteit van de herdenking is het wellicht goed dat we de jeugd erbij betrekken. Beter dat dan een nieuwe oorlog! De gedachten die kinderen bij de 5e mei hebben zijn toch andere dan die ik en menig oude Sluizer heeft. Dat heeft zijn weerslag op de invulling die we al een aantal jaren zien. Ik zou graag een meer Maassluise invulling zien, schermutselingen overal op de wereld, plaatsen waar Nederlandse militairen strijden voor “onze vrijheid” Ik heb er op de 5e mei niets mee.

In die zin werd ik aangenaam verrast door de toespraak van Burgemeester Karssen, die iets van het gebeuren in Maassluis vertelde. Een aantal Maassluizers werd afgevoerd en kwam nooit meer terug. Die verhalen spreken mij aan en doordat wij Gertjan van de Velde in ons midden hebben, zijn deze verhalen waarschijnlijk in ruime mate voorhanden en bruikbaar op de herdenking op 5 mei.

Een meer persoonlijke Maassluise benadering dat geeft mij meer het gevoel van verbondenheid met onze voorgangers, die streden tegen onrecht ons aangedaan. Al die geopolitieke brandhaarden horen daar wat mij betreft op 5 mei niet bij. Daar moet een specifieke dag voor komen. Met desnoods allerlei moderne multimediale herdenkingsvormen.

Ik heb twee keer een dodenherdenking bij vrienden in Frankrijk meegemaakt. In een klein dorpje in de Dordogne, de Perigord vert. Daar is van vernieuwing in het geheel geen sprake. De tweede wereldoorlog komt nauwelijks ter sprake. De eerste wereldoorlog, la grande guerre zoals dat daar heet, wordt herdacht. De bevolking en schoolkinderen staan op het dorpsplein rondom het monument waarop alle namen van de gevallenen staan. De burgemeester noemt elke naam hardop. De aanwezigen roepen dan allen luidkeels: “Mort pour la France” Dat gaat door tot de laatste naam genoemd is.

Dat gaat al 100 jaar zo en daar is niks mis mee.

Aad Solleveld

Aad Solleveld

Aad Solleveld

Columnist 2014-2016 | Gemeenteraadslid voor Maassluis Belang | Speaker bij Excelsior Maassluis | gastcolumnist 2018- 2022