Soms denk ik dat ik snap hoe de gemeenteraad functioneert.

DemingBegin deze eeuw (2002) is het dualistisch stelsel ingevoerd dat ervoor zorgt dat een controlerende taak ontstaat voor de raad. Controle is één van de vier elementen in het model van Deming: Plan, Do, Check, Act.  Bedenk iets, voer het uit, controleer het resultaat, voer verbeteringen door én pas je volgende plannen aan op grond van de geleerde les.

DUALISTISCH STELSEL

Het dualistisch stelsel heeft als doel de burger meer te betrekken bij het openbaar bestuur en brak met het voor de burger vaak onduidelijke monisme, dat zich na de invoering in 1851 had ontwikkeld tot een politieke cultuur met een veelheid aan ongeschreven, in de praktijk van alledag aanvaarde spelregels. Doordat de wethouders niet alleen in het college zaten maar ook gemeenteraadslid waren en onderdeel waren van een fractie, hadden voorstellen vanuit het college meestal bijna als vanzelfsprekend meer draagvlak.

Nep gemeenteraad

Het gaat mij met name om het laatste element van Deming: leren van uitgevoerde zaken en dan verbeteringen aanbrengen én het de volgende keer beter doen. Ik vind dat wij dat laatste nauwelijks waarnemen. Dat geeft mij het gevoel dat we met een nep gemeenteraad te maken hebben.

Zeker omdat Maassluis een meerderheidscoalitie heeft die de eigen mensen niet snel onderuit zal halen.

Nieuwe rol

Het dualisme heeft de spelregels dus veranderd, maar vullen gemeenteraadsleden die ‘nieuwe’ rol wel goed in? De gemeenteraad moet het beleid controleren en instemmen met voorstellen die vrijwel altijd een financiële component kennen.

Als ik reacties lees of hoor uit de raad dat men verongelijkt is over het niet goed worden geïnformeerd of betrokken, dan snap ik dat helemaal en toch ook weer niet.

Het vergt een grote dossierkennis om zinnig te kunnen oordelen, wat binnen fracties leidt tot een taakverdeling. Als we bedenken dat het maar een bijbaan is – ze hebben veelal nog een voltijdbaan ernaast – dan is het logisch dat men op hoofdlijnen blijft. Maar toch…

Een ‘Van der Steurtje’

Raadsleden zijn afhankelijk van het college. B&W komt gelukkig niet wekelijks met een excuus à la Van der Steur, maar de raadsleden mogen best wel wat scherper zijn in hun (door)vragen.

Wat mij dan nog het meest verwonderd zijn de gemeentelijke projecten waarbij de kosten flink worden overschreden. Het lijkt mij dat een raad na twee van zulke projecten verlangen mag dat B&W hun zaakjes beter regelen.

In het zakenleven regelt men dat strak.

Stel vooraf de voorwaarde dat leveranciers een offerte uitbrengen, waarbij maximaal een onzekerheidsmarge is van 10% over de prijs van het te leveren product. De kwaliteitseisen en functionaliteitseisen van het op te leveren product moeten natuurlijk bij de uitvraag al zorgvuldig en zo compleet mogelijk zijn. Over onvoorzien meerwerk wordt een aparte clausule opgenomen, maar daarin wél een beperking voor het bedrag voor meerwerk dat zal worden betaald. Een goede leverancier brengt een terzake offerte uit en kan worden gehouden aan deze clausules. Alleen dan is het een kundig leverancier en hij deelt het risico.

Huidige praktijk

Tot nu toe gaat er steeds een verzoek naar de raad om in te stemmen met – al weer – een  budgetoverschrijding en die raad speelt de verongelijkte gesprekspartner, zegt ‘wil je dat nooit meer doen” en gaat verder op hetzelfde pad. Het gezegde luidt ”Een ezel stoot zich in het gemeen, geen twee keer aan dezelfde steen”.

Mooi ezelsbruggetje: Hoe vond u het budgetverhaal van de Coppelbrug?

Zou de huidige raad daaruit een lesje hebben geleerd over grote budgetoverschrijdingen? Het gaat om gemeenschapsgelden en die moeten wel goed worden besteed. Alles heeft zijn prijs, maar 33 % meer dan geraamd (4 miljoen in plaats van 3 miljoen). En dat op basis van een advies van een expertbureau! In mijn ogen blijft dat een schandalige overschrijding.

De overheid heeft overigens zelden een onderuitgeput budget. Onderuitgeput. Dat is een ambtelijke term voor: we houden nog geld over.

Kom daar maar eens om.

 

Jelle Ravestein

Jelle Ravestein

Columnist | Schrijver | Dichter | Mensenslijper | Aan de andere kant | Business Consultant | Filosoof | Spindoctor | Ethicus | Moralist | Ironicus | Satiricus | Sarcast | Zoeker | Cynicus |Mens | Relativist | Aan(dekaak)steller | Vrijdenker | Optimistische realist
■ ■ ■ ■ ■
■ SCHERP AAN DE WIND ZEILER
■ subtiliteit & humor tegen benauwde kaders
■ Wereldburger in een stadje met dorpse denkbeelden.
■ Dichters, schrijvers, cartoonisten en columnisten corrigeren? U heeft nog veel te leren!
■ If you can not stand the heat: get out of the kitchen
■ Democratie is ook maar een woord
■ Elke les is er één.
■ Schrijven is een kunst, lezen des te meer.
■ Ik ben niet anders, ik kijk anders naar de dingen.
■ ■ ■ ■ ■

6 Reacties

  1. Kees de Groot
    19 januari 2016 at 08:46

    Als bestuurder, doe je al snel verkeerd, de goede dingen worden vaak overwoekerd door de foute, maar dan aan mijn kant de vraag, waarom zoveel foute? Het spreekwoord, bezint eer ge begint is denk ik bij velen niet bekend, ze komen met mooie plannen, krijgen vervolgens alle lof, na die uitvoering komen de problemen, die wuiven ze met de mantel der liefde graag van tafel, het is immers hun probleem niet meer, anderen moeten dat maar oplossen of desnoods helemaal niet..

    Nee, naar anderen luisteren is er vaak ook niet bij, zeker niet naar de mensen die er mee moeten leven en waarvoor het uiterst belangrijk kan zijn. ook al vallen er onschuldige slachtoffers ze zullen nooit hun eigen fouten erkennen en dragen zelf een enorme mantel..

    we kennen de recente voorbeelden.
    Helaas wordt je daar als burger, simpel, boos en negatief van…
    Maar goed, het zal hun een worst zijn..

  2. Gerry Hanneman-de Jong
    18 januari 2016 at 17:02

    Met interesse las ik de column ‘Nep Gemeenteraad? van Jelle Ravestein over de invoering van het dualistisch stelsel.
    Mede vanwege de komst in juni 2003 van een ‘nieuwe’ griffier van de gemeente Maassluis schreef ik in diezelfde maand een artikel met de titel ‘Bestuurders en Regelgeving’.

    ‘Nieuwe’ zette ik overigens tussen aanhalingstekens, omdat we het beter konden hebben over de ‘eerste’ griffier. Niet eerder namelijk hadden gemeenten griffiers in dienst. De invoering van deze functie had alles te maken met de invoering per 7 maart 2002 van de wet Dualisering Gemeentebestuur. Vanwege dit nieuwe bestuurlijke fenomeen leek me het wel aardig iets te vertellen hoe dat besturen in vroeger eeuwen in z’n werk ging en – vooral – hoe was Maassluis er na die recente vernieuwing van het lokaal bestuur aan toe? Want ook voor de wethouders was het er heel anders uit gaan zien! Over hun rol schreef ik destijds:

    ‘Ik noemde al de verschillen in functies van griffier en gemeentesecretaris, maar een van de consequenties van het nieuwe dualisme is ook dat wethouders geen lid meer zijn van de gemeenteraad. Zij stemmen dus niet langer over hun eigen voorstellen en daden. Net als ministers mogen zij nu van buiten de politiek komen. De raad houdt zich niet meer bezig met de uitvoering van beslissingen. Dat wordt aan de wethouders overgelaten. De raad stelt de grote bestuurslijnen vast en controleert of de wethouders zich eraan houden. Ook heeft de raad het recht van enquête in handen, waarmee hij het college van b en w streng kan controleren, zoals de Tweede Kamer dat doet met het kabinet.’

    Ik schreef er nog bij: ‘Ik waag het hier niet mij in politieke zin uit te spreken. Maar in het algemeen gezien dan: zal dit nieuwe stelsel een kans zijn tot vernieuwing van de lokale politiek?’

    Tsja, als je Jelle wilt geloven, is daarvan dus weinig terecht gekomen ….!

  3. Aad Rieken
    18 januari 2016 at 09:40

    ”Gemeen Ter Aad Enz.!

  4. Aad Rieken
    18 januari 2016 at 09:13

    En Tnee!

  5. Ronald van Santvliet
    18 januari 2016 at 09:05

    Tja………….

  6. Aad Rieken
    18 januari 2016 at 08:29

    ”BLUE MONDAY”
    (depri maandag)

    Begint Vandaag Wel Extra Deprimerend!