Nostalgie? Ik schaam mij er niet voor!

Ik betrap mezelf er op dat ik ook vergelijkingen maak met het nu en mijn eigen kindertijd en jeugd. Wat is dat toch die hang naar vroeger, wordt dat erger naarmate je ouder wordt?

Nostalgie is een bijzondere emotie. Het is het gevoel dat ontstaat als we terugdenken aan positieve gebeurtenissen uit het verleden. Iedere nieuwe dag geeft ons een langere periode om op terug te kijken en daarmee een groter arsenaal aan belevenissen om te idealiseren. Dit ‘zwijmelen over vroegere tijden’ heeft lang in een negatief daglicht gestaan. Een paar eeuwen terug werd nostalgie zelfs gezien als een kwaadaardige ziekte. Het veroorzaakte allerlei ongezonde lichamelijke reacties zoals slaaptekort, gebrek aan eetlust, verdriet en hartkloppingen …

Volgens Van Dale is nostalgie ‘heimwee: nostalgie naar de goede, oude tijd. Nostalgie heeft altijd betrekking op iets dat er niet meer is zoals een danszaal waar je altijd kwam, een oude woonwijk, de school, je eerste huis, je eerste vriendin, de vereniging, je eerste autootje, film of ‘liedjes van weleer’.

Nostalgie is positief
Maar dit alles hoeft zeker niet negatief te zijn! Vanaf de jaren zeventig werden er in de psychologie steeds meer positieve effecten van nostalgie ontdekt. Recent onderzoek heeft zelfs uitgewezen dat nostalgische gevoelens ook kunnen bijdragen aan optimisme.

Nostalgie zat eerst in een verdomhoekje
Langzaam kruipt nostalgie uit het verdomhoekje. In 2007 omschrijft Nico Frijda (psycholoog en emeritus hoogleraar van de Universiteit van Amsterdam) nostalgie als een bitterzoete emotie, omdat er zowel een gevoel van verlies als blijdschap over mooie tijden in schuilgaan.

Muziek doet meer met je dan je denkt
Muziek beïnvloedt onze stemming in hoge mate. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat liedjes door ons gekoppeld worden aan bepaalde gebeurtenissen, ja, zelfs aan seizoenen en weertypen.  Zo heeft iedereen wel een favoriet wat ooit iets sterk verwoordde. Ik heb mooie herinneringen aan het liedje van Willy Alberti ‘ De Glimlach van een Kind’, maar ook het eerste grammofoonplaatje wat ik indrukte op de juke box bij ‘ Marktzicht’ ‘(A12- OSCAR HARRIS ~ TRY A LITTLE LOVE.)

Nostalgie aan je dorp of stad
Regelmatig denk in aan het ‘oude’ Maassluis, de intocht en het defilé op de laatste avond van de avondvierdaagse, het 350 jaar bestaan van Maassluis met het prachtige spektakel achter de Groote Kerk. De eerste jaren van de ‘Furieade’ in de ‘Put’ en in de garage van Wijnands in de Taanstraat. Nog verder terug de feestweek in de Put, met kaartverkoop in het ‘Gilde huisje’ met grote artiesten als Willy Alberti, de Spelbrekers en Johnny Jordaan, de Put werd afgezet met jute van de Touwfabriek.

Saamhorigheid in de straat of wijk
Hoe mooi was het beeld dat bij mooie zomerse dagen de mensen buiten zaten op hun houten keukenstoel met een kopje koffie of thee. Wanneer er een buurvrouw ziek was de boodschappen werden gedaan door de buren. De tijd dat de bakker , melkboer, groenteboer, SRV-wagen en de schillenboer een normaal beeld waren in de straat. De kleine buurtwinkels zoals de ‘VéGé’ en de ‘Spar’ , maar ook de ‘waterstoker ‘ en de vele kleine eenmanszaakjes waar men ‘op de pof’ kon bestellen.

Vroeger was alles beter!
Soms denk ik dat vroeger echt alles beter was. Dat is niet zo, ik weet dat wel. Het is dat we er de beste stukken uithalen en de rest zo vaak hebben weggeslikt dat we er goed in zijn geworden. Het is dat we de weerhaken ondertussen weten te zitten en snappen hoe we er het makkelijkst omheen kunnen fietsen.

Ach, laat mij toch voor één keer schaamteloos terugverlangen naar de stad zoals ik het heb gekend: vredig, lieflijk en schoon….!’

 

 

Jan v/d Maarel

Jan v/d Maarel

Jan van der Maarel | Raadslid VSP 2018-2022 | v/h Humanitas | gastcolumnist

3 Reacties

  1. Aad Rieken
    5 mei 2017 at 08:03

    ”NOSTALGISCH!”
    met bakkuh op de Afrol,
    speciael for U gebakkuh!

    Dit mos ik jullei noch effuh verhaele,
    ik was noch un tienur wat ondeugund,
    ur sjeesde un groentu-kar-uh-maer,
    met paerd en waguh deur mun striet,
    en wa doe ju dan,ju klauwt ur achturup,
    met ju potuh op du achturas.

    Maer op die’s namiddags was ‘ie totael uitverkog,
    met leeguh bakkuh aerepols achturop.

    Het gong noch goed oh-ver de ik jok niet Jokweg,
    maer op du tu steiluh helling,Afrol,
    lach nie,lag ik met twee leeguh aerupollisten,
    mooi nee nie mooi op mun plattuh bek,
    nogmaels,lach nie,ik lag wel veur gek
    en renduh als du sodumietur,
    naer mun veilug ouderlukkuh stekkie.

    Toen ik na twee uur dors trug tu keeruh,
    naer du plekkuh des onheils plaetsuluk dulikt,
    zag ik tot mun grootuh vreugduh en guluk,
    geen leeguh aerupol-bakkuh mir!

    Balk van duh Afrol,Wedduh van duh Wip!

  2. mart
    2 mei 2017 at 11:19

    Bijna 100, nee niet ik maar wel de woning waarin ik woon.
    Dus ook hier liggen veel herinneringen in verborgen.
    Mooie oude wijk met industrie doorweven.
    Nostalgie, De Haas, Cees van Toor, De Ploeg, ect.
    Ik geniet ervan zolang het kan.

  3. Aad Rieken
    2 mei 2017 at 09:23

    ”NOSTALGIE!”

    Ik weet hier over mee te praten,
    en kan het ook nog steeds niet laten
    Om te zeggen van,
    stop’t niet in de ban,
    Maassluis was stad om niet te haten!

    ”MUZIEK!”

    Instrumentale Taal..,
    Raakt Ons Allemaal!!

    Van Marktzicht Naar ’t Hooft Met T..,
    Zeiden Wij In Ons Jeugd Geen Nee!

    Menig Huw’lijk Werd Er Geboren,
    Jammer Dat Het Is Afgezworen!!!