Column: Stoere knullen

Het thema is urgent en Cindy krijgt daarom ook deze week een plaatsje voor haar column. In verband met de kinderboekenweek publiceren wij deze column later op de dag.  [ Red. ]

“Jij bent hier geboren, dus voor mij ben je gewoon een Nederlander.” De tienjarige knul keek me aan. En dan, gedecideerd (en een tikje beledigd?): “Ik bén geen Nederlander, ik ben Turk.”

Gevaarlijk onderwerp. Zeker in Nederland. Dit soort discussies worden weinig inhoudelijk en vooral emotioneel gevoerd. We zijn allemaal bang om op elkaars tenen te trappen. Laat ik toch eens een klein pingpongballetje opgooien. Vooral omdat ik me ernstig zorgen maak om het toekomstig welzijn en eventueel maatschappelijk succes van deze jongen(s). Eerder heb ik dat al belicht vanuit het beleidsmatige aspect; wat is er vanuit de overheid nodig aan interventies? Nu maken we een klein ondiep duikje in de beleving van die knulletjes.

In mijn studie deed ik voor mijn eigen plezier een extra module aan de universiteit in Sociale Psychologie. Ik heb me namelijk altijd mateloos geïnteresseerd in de sociale bewegingen en verhoudingen in de samenleving. Ik ben diep van binnen een ontzettende nerd en, in tegenstelling tot de algemene verwachting, ben ik daar nog trots op ook. Het mooiste zou natuurlijk zijn dat ik met al die kennis ook daadwerkelijk een steentje in de vijver die Nederland/Maassluis heet, kan gooien en wat rimpeltjes teweeg kan brengen. Ik hou wel van een beetje reuring, omdat het tot nadenken stemt.

Volgens Maarten van Rossum, ik heb een aantal lezingen van hem doorgespit, heeft de afwerende, bij vlagen zelfs agressieve houding, van sommige bevolkingsgroepen jegens de westerse levenswijze, te maken met een intern gevoel van minderwaardigheid. Ik geef hem daarin gelijk. Interessante man trouwens; mensen met grote kennis op hun gebied kan ik erg waarderen. Ik leer graag. Alweer: nerd-alarm.
Een grote groep jeugd (ja, óók in Maassluis) heeft, en nu spreekt niet Maarten maar ikzelf, moeite om te balanceren tussen westerse wereld en anderzijds ouderlijke roots. Een ingewikkelde variatie van afkeer en aantrekkingskracht.
Ik heb het grote geluk ouders te hebben, die me steunen ongeacht de keuzes die ik maak en die ouders komen ook geregeld met adviezen. “Maar luister dan ook!” aldus mijn vader. Waarop mijn antwoord: “Maar jij wilde toch dat ik zelf zou nadenken?” Brombrom. Soms luister ik best.

Stelt u zich even voor dat u tussen twee kampen opgroeit. U krijgt tegenstrijdige boodschappen en waarden toegediend. Aan de ene kant het streven naar status en aanzien in een maatschappij die afgewezen wordt (dat an sich is al een tegenstrijdigheid) en aan de andere kant de ‘gebruik maken van je passies en talent’-leus en vooral de nadruk om individueel geluk nastreven. Aan de ene kant ageren vanuit basale behoefte, aan de andere kant de vraag om zelfontplooiing en reflectie. Het lullige is dan ook nog dat zelfreflectie en analyse van de wereld en jezelf heel talig is. Mocht je dus een kleinere woordenschat hebben, dan heb je mooi een probleem. Laat dat nou vaak een probleem zijn. Dan kun je leuk op school allerlei woorden leren, maar alpinist wordt je ook niet door de kaarten van gebergtes uit je hoofd te leren.

U ziet: die stoere knullen op straat hebben nogal wat geworstel door te maken. Er wordt aan twee kanten aan hen getrokken en dat op de leeftijd dat de identiteitsvorming in volle gang is. Kunnen we dat oplossen? Ik ben na al die jaren nog steeds een idealist. Er is veel investering nodig om ze te inspireren en overtuigen van hun eigen kunnen en de mogelijkheden die er in de grote boze buitenwereld zijn. Met vereende krachten zou het moeten lukken.