column nr: 12

Human Library: UITSLUITING TE LIJF GAAN DOOR WAARDERING VAN ELKAARS VERHAAL

Het is in ieder geval de bedoeling dat mensen niet worden uitgesloten.

Door het hele land is reeds ervaring opgedaan met de Human Library (Levende Bibliotheek). We zullen zien wat het behelst. Zelf ben ik in het Brabantse land op dat vlak betrokken bij een projectgroep met ervaring op zowel een Bibliotheeklocatie als op een hogeschool. Maar, het kan net zo goed plaatsvinden op muziekfestivals, bij boekenbeurzen of op (jeugd)congressen.

Het zou mooi zijn als deze hoek van het land, wat dichter bij de residentie, ook de (linker en/of rechter) handschoen zou oppakken. Zelfs Europa trekt er geld voor uit. Dus, laat gerust van je horen!

De Human Library (HL) is een speciaal evenement, ontworpen voor mondelinge communicatie over uitsluiting. Mensen stellen zich daarover dan beschikbaar voor een gesprek over hun ervaringen.

Wat is het en waarom is het zo belangrijk?

Deze Levende Boeken vertellen dan hun levensverhaal over uitsluiting aan iemand die specifieke belangstelling daarvoor heeft. Bij een evenement betekent dat dat je dan als luisteraar kunt inschrijven voor verschillende boeken. Zo kun je in contact komen met persoonlijke thema’s. Meestal zal blijken dat het heel nuttig is daar meer van af te weten.

Dit met enerzijds als doel respect en begrip te kunnen hebben voor hoe iemand met een heel persoonlijk dilemma omgaat. Anderzijds is de opgave om zonder vooroordeel te luisteren.

Mooi is dan ‘de daadwerkelijke ontmoeting’, vanuit het open kunnen zijn bij het vertellen, juist doordat de luisteraar in staat is zich zonder oordeel te verwonderen over het verhaal.

Voorbeelden van Levende Boeken te over.

Feitelijk zijn de onderwerpen legio, als het maar een hulpmiddel is voor genoemde doelen en effecten om verlegenheid en angst voor contact met iemand(’s thema of dilemma) weg te nemen. Om een beeld te schetsen, kun je denken aan: een transgender, een vluchteling, een ex-gedetineerde, een alcoholist, een ex-geweldpleger, een spastisch iemand, iemand met verminderde spraakkwaliteit na ziekte, een vol getatoeëerd iemand, een vrouw zonder groei van hoofdhaar, … .

Sociale uitsluiting hoeft niet en is erger dan eenzaamheid!

Met dat laatste wordt de winst geboekt met HL. Waar mensen die met regelmaat en soms dagelijks worden geconfronteerd met vooroordelen, is er op de wijze van de HL eens geen sprake van. Er is geen bron voor een overdreven beeld dat vaak niet (volledig) overeenkomt met de werkelijkheid (=stereotypering).

Het Levende Boek nodigt de ander uit zichzelf een beeld van hem/haar te vormen. Alles mag gevraagd worden, zodat de luisteraar zich kan informeren omtrent eventuele vooroordelen.

Het is een weldaad voor beiden, aan den lijve te ondervinden dat de ander uitsluiten niet nodig is! We spreken over sociale uitsluiting wanneer we (een) bepaalde groep(en) niet opnemen in een groep of bestel en dat betreft dan meer dan eenzaamheid. Dit omdat het verwijst naar het proces van het niet (volledig) kunnen deelnemen aan het maatschappelijk leven.

Hoe ernstig is het immers als je omwille van één of meerdere persoonlijke kenmerken geïsoleerd raakt. Luisteren naar een Levend Boek doorbreekt dat!

Het kunnen vernemen van een goed gesprek vergroot de reikwijdte.

In mijn rol als moderator, waarmee ik een oogje in het zeil hield of de gesprekken op het evenement wel prettig (daarmee liefdevol en niemand kwetsend) verliepen, is het mooi om te zien hoe waardevol het is dat een Levend Boek zijn/haar verhaal kan vertellen en dat er oprecht naar geluisterd wordt. Kortom, de ervaring als moderator schept een buitengewoon verhelderend beeld van juist het tegenovergestelde van uitsluiting. Met het zonder enige schroom kunnen delen, mag het levensverhaal er helemaal zijn.

Elkaar waarderen als grondslag.

Ik kan dan ook niet in het midden laten hoe nuttig het is als Levende Boeken en moderators met elkaar zo’n dag met elkaar optrekken. Kernachtig gezegd, er ontstaat een excellente omgeving met een uitermate positief sociaal omgang. Plat gezegd: mensen hebben wat aan elkaar. Er zijn onderling geen woorden nodig waardoor en waarom mensen elkaar dan zo waarderen. De vraag of iemand dan eenzaam is, hoef dan ook niet aan de orde te komen. Gesterkt door de Human ‘knuffel’ kan iedereen er weer tegen. Overigens, er zijn genoeg Levende Boeken die hun verhaal in het land ook op toertocht vertellen.

Het graag vertellen of gevraagd worden te vertellen, versterkt onderlinge waarderen, wat het levende van het boek eer aandoet.

Luisteren als sociale vaardigheid intensiveren!

Levende ‘boeken’ doe je niet zomaar ‘dicht’. Taal die je in levende lijve hoort, kan meer losmaken dan taal die je leest. De winst van het openstaan voor Levende Boeken is dat het de menselijke relatie niet door een vooringenomen oordeel al verstoort. Wat is er nu nog mooier dan dat je een ander en zijn/haar verhaal niet vreest.

Zo kan een openlijke omgang met uiteenlopende mensen in een diverse samenleving ook verdraagzaamheid, het creëren van mensenrechten en het ontwikkelen c.q. verbeteren van sociale vaardigheden bevorderen.

De Human Library is zondermeer een goed gekozen vorm die uitnodigt tot het voorkomen van en het kunnen omgaan met uitsluiting. Echter, gezegd moet ook worden dat natuurlijk alle levensverhalen ertoe doen.

Daarmee is het zeker een uitnodiging elkaar altijd als een Levend Boek te beschouwen en gewoonweg geen sociale uitsluiting te doen ontstaan.

Luister dus altijd goed, naar wie dan ook!

Reageren? ... Blader naar beneden plaats jouw reactie direct onder artikel [binnen 30 dagen na publicatiedatum]

⊗——het einde ——⊗

◄ klik voor Publicatieschema columnisten

voorliggende column is tot nu toe gelezen door: 141 lezers

André Bruijn

André Bruijn

André Bruijn | Columnist periode 09-2019 tm 05-2023 | Bruijn Management & Ontwikkeling | Organisatieadviseur | Integriteitscoach | Auteur | Gitarist | (Levens)kunstliefhebber

1 Reactie

  1. Ria
    11 februari 2020 at 17:48

    Mooi verhaal weer Anders over het Levende Boek.