Column(2): Gele zomerbloemen

Miranda vraagt om een invaller en Carla doet dat graag, waarvoor dank

Redactie

column nr: 2

Het is moeilijk om kinderen en ook veel volwassenen te interesseren voor wilde planten. Al die planten lijken op elkaar en wat maakt het uit hoe ze heten. Als je in juli, augustus door de landtong op Rozenburg fietst zie je heel veel geel “onkruid”. Ook op Avonturis is het flink geel. Een geoefend oog ziet zo vijf, zes verschillende soorten maar voor een leek is het gewoon geel. 

Voor deze gelegenheid doe ik wat foto’s bij de column voor de lezers, die misschien ook even in het knopje van het Sint Janskruid willen knijpen of aan de scharnierplant willen draaien. En wellicht zijn er mensen die hun schoonmoeder naar gene zijde willen helpen met het Jacobskruiskruid. Zelf hoop ik dat het boerenwormkruid ergens in een vaas komt te staan want plukken mag…van mij dan.

Nu is het helemaal niet mijn missie dat iedereen die plantennamen uit het hoofd gaat leren, maar wat ik wel graag doe: laten zien wat een plant kan. Zo zijn er planten die iets kunnen zoals de scharnierplant. Een borderplant, die bloeit o.a. in de tuin van het DCM/NME (Duurzaamheidscentrum Maassluis). De bloemetjes staan in een tros en je kunt ze echt rond hun as draaien.

Scharnierplant

Stinkende gouwe een plant met bleekgele bloempjes en ‘bloedt’ knalgeel als je ze plukt. Je kunt er zo mee verven.  Prikneus heeft een paars/lila bloem en als je eraan ruikt prikt die inderdaad in je neus, er zit namelijk ik het hartje een stekel. Je moet het maar weten. Alle stengels van de lipbloemigenfamilie waar o.a. de dovenetel toe behoort zijn vierkant. Er zijn planten die hun zaden wegschieten. Als je ze aanraakt kun je daar behoorlijk van schrikken. Sommige planten bloeien ‘s nachts omdat ze voor de bestuiving afhankelijk zijn van nachtvlinders.

Maar voor ik verzand in alle plantentrucjes, ga ik even terug naar die gele zomerbloeiers die je vaak samen tegenkomt en als een pot nat ervaart als leek. Ik noem boerenwormkruid, jacobskruiskruid en st-janskruid.

Boerenwormkruid heeft allemaal knopvormige bloemen die op knoopjes lijken. De Latijnse naam Tanacetum komt van tanaos en betekent langdurig, wat wat zegt over de lange tijd dat deze plant bloeit en goed blijft. Kinderen gebruikten de knopjes als geld. Het wordt ook wel knoopjeskruid genoemd. Het kruid werd vroeger gebruikt om ingewandswormen te verdrijven. Ook geschikt als droogbloem.

boerenwormkruid

Jacobskruidkruid is bekender. Het is giftig, paarden en koeien eten eromheen maar als het in het hooi terecht komt eten ze het wel en is het nog steeds giftig. Veel paarden zijn er ziek van worden en daardoor overleden. Het zal duidelijk zijn dat boeren deze plant liever niet zien in hun wei. Er leven rupsen op die geen last hebben van het gif maar dat gif weer doorgeven aan de vlinder die eruit voorkomt, de zwart-rode Sint-jacobsvlinder. Deze wordt niet gegeten door vogels e.d doordat ze ook giftig zijn. Leuk om te weten dat er vlinders zijn die er op lijken en niet giftig zijn en daarom ook niet gegeten worden. Ik vermoed dat Darwin daar wel iets van gevonden zou hebben…

Jacobskruiskruid

Schotse Hooglanders , deze grote grazers grazen om het Jacobskruiskruid heen

Maar nu de Sint Jansvlinder genoemd naar… Sint Jan die vermoord is. Op de plek waar hij gestorven was groeide het Sint Janskruid wat nog steeds ‘zijn’ bloed bevat. Echt waar! Als je in een bloemknopje knijpt, bloedt het. De plant wordt gebruikt tegen milde depressies maar er wordt tegenwoordig gewaarschuwd, het lijkt minder ongevaarlijk dan het leek, zeker in combinatie met andere medicijnen. Er is een wijdverbreid misverstand dat natuurlijk geneesmiddelen altijd goed zijn, dat is niet zo, uiteindelijk zijn veel natuurlijke stoffen giftig.

Schoonmoeders zijn gewaarschuwd bij deze.

Bloedend sintjanskruid

Sintjanskruid