Stichting Publieke Evenementen Maassluis (SPEM) zal in Maassluis verschillende activiteiten organiseren in het kader van 75 jaar vrijheid in Maassluis. Een van deze activiteiten is dat er elke week een Maassluizer vertelt over zijn of haar idee wat vrijheid eigenlijk is.
column nr: 24
Wij hebben de oorspronkelijke tekst vertaald, opdat de gemiddelde lezer hem geheel kan begrijpen. Onderaan treft u ook de Engelstalige tekst [Redactie]
Mijn naam is Mark Joseph van Gelderen Shapiro. Ik ben vernoemd naar Mozes Joseph van Gelderen. Mozes Joseph was de vader van Joseph van Gelderen de slager op de Markt 1. Ik ben geboren in 1952, ik ben de oudste van vier kinderen. Als kind en al mijn hele leven heb ik veel prachtige verhalen gehoord over mijn familie in Nederland en in het bijzonder de familie Van Gelderen in Maassluis. Hoewel ik in 1973 in Nederland ben geweest, was mijn eerste bezoek aan Maassluis in 2000 voor de introductie van het boek ‘Joods Leven in Maassluis’ en de museumtentoonstelling van het joodse leven in Maassluis.
Ik ben niet erg religieus, maar die dag in 2000 in Maassluis voelde ik dat ik eerder in Maassluis ben geweest. Het voelde alsof Maassluis in mij zat. Sinds die dag in Maassluis probeer ik zoveel mogelijk te leren over de geschiedenis van Maassluis en in het bijzonder het leven van de familie Van Gelderen voor de oorlog. Ik heb veel verhalen gehoord, maar met name twee die opvallen. Eén verhaal is dat mijn Opa een paar maanden voordat de Duitsers Nederland binnenkwamen naar Maassluis kwam. Hij drong er bij zijn broers en zussen op aan naar Amerika te ontsnappen, omdat een zus zich met haar gezin al in New York City had gevestigd.
Het tweede verhaal is dat mijn moeder zich de dag nog goed herinnert dat mijn Oma en Opa elk een koffer inpakten, de deur naar hun huis op slot deden en door de duinen naar de vissersboot renden. Ze wisten niet dat het leven voor hen nooit meer hetzelfde zou zijn. Ze dachten na de oorlog dat alles zou zijn zoals het was. Mijn Opa, Oma, mijn Tante en mijn 10-jarige moeder ontsnapten op die vissersboot vanuit de haven van IJmuiden naar Engeland. Mijn Opa, Oma, Mam en Tante overleefden een jaar tijdens de bombardementen in Londen en gingen uiteindelijk naar Amerika. Van alle Van Gelderen’s die in Nederland verbleven, werden op één na alle Van Gelderen vermoord in de gaskamers. Tegenwoordig leven er 40 Van Gelderen’s, afstammend van hen die overleefden. We zijn allemaal zonen en dochters van Maassluis, we variëren van 94 jaar tot net geboren, 37 wonen in de Verenigde Staten en 3 in Nederland.
Ik ben de gemeente Maassluis voor altijd dankbaar voor alles wat ze hebben gedaan om mijn familie niet te vergeten. Van het boek ‘Joods Leven in Maassluis’ en Museumexpositie in 2000 tot de Stolpersteine-stenen. In januari 2020 sponsorde Maassluis, 75 jaar vrijheid de Holocaust herdenking. Vrijheid voor mij is dankbaar zijn voor mijn leven dat ik nu heb en om te onthouden, te leren en te onderwijzen over hoe het leven was toen er geen vrijheid was in Maassluis en in het bijzonder het leven voor de Joden van Maassluis. Vanwege vrijheid denk ik na over hoe mijn leven zo anders is, vergeleken met mijn familie en hun verloren vrijheden tot aan hun dood. De geschiedenis heeft me geleerd dat vrijheid kwetsbaar is, vrijheid geeft ons hoop, vrijheid is geluk en vrijheid is leven.
TRANSLATE:
My name is Mark Joseph van Gelderen Shapiro. I am named after Mozes Joseph van Gelderen. Mozes Joseph was the Father of the Butcher on 1 Market Joseph van Gelderen. I was born in 1952, I’m the oldest of 4 children. As a child and all through my life I have heard many wonderful stories about my family in the Netherlands and in particular the Van Gelderen family in Maassluis. Although I’ve been to the Netherlands in 1973, my first visit to Maassluis was in 2000 for the introduction of the book ‘Joods Leven in Maassluis’ and the Museum exhibition of Jewish life in Maassluis.
I’m not a very religious person, but that day in 2000 in Maassluis I felt that I have been in Maassluis before. It felt as if Maassluis was within me. Ever since that day in Maassluis, I have tried to learn as much as I can about the history of Maassluis and in particular the lives of the Van Gelderen family before the war. I’ve learned of many stories, but two in particular that stand out. One story is my Opa came to Maassluis a few months before the Germans came into the Netherlands. He urged his brothers and sisters to escape to America as one sister had already established her and her family in New York City. The second story is my Mother remembers clearly the day that my Oma and Opa packed one suitcase each, locked the door to their house, and were running on the dunes to the fishing boat. Little did they know that life for them would never be the same. They thought after the war, everything would be as it was. My Opa, Oma, my Tante and my 10 year old Mother escaped on that fishing boat from the IJmuiden port to England. My Opa, Oma, Mam and Tante survived a year during the London bombing, and then finally passage to America. Of all the Van Gelderen’s that stayed in the Netherlands, all but one Van Gelderen were murdered in the gas chambers. Today there are 40 Van Gelderen’s alive, from what survived. We are all sons and daughters of Maassluis, we range from 94 years old to just born, 37 live in the United States and 3 in the Netherlands.
I am forever grateful to the City of Maassluis, for all they have done to not forget my family. From the book ‘Joods Leven in Maassluis’ and Museum exhibit in 2000; to the Stolpersteine Stones; and in January of 2020 Maassluis, 75 jaar vrijheid sponsoring the Holocaust herdenking. Freedom to me is being grateful for my life that I have now, and to remember, learn and teach about what life was like when there was no freedom in Maassluis and in particular life for the Jews of Maassluis. Because of freedom I think about how my life is so different, when compared to my family and their lost freedoms up until their deaths. History has taught me that freedom is fragile, freedom gives us hope, freedom is happiness, and freedom is life.
Mark Shapiro