column: 33

Gek is dat: je bent voornemens om nieuwe schoenen te kopen en voila, overal zie je ineens de meest fantastische exemplaren rondwandelen. Zo was het de laatste twee weken ook met het thema ‘geluk’. Ik struikelde er nog net niet over. Dus: stel nou dat je morgen je hele leven zó kunt inrichten dat je optimaal gelukkig bent. Maak je een carrièreswitch? Stop je helemaal met werken? Zou je voor roem gaan? De eeuwige reiziger uithangen?

Een verhitte discussie was de aanleiding. Een leerling deed mee aan een game-wedstrijd, waarmee hij een giga-geldbedrag zou kunnen winnen. Kleine kans natuurlijk, maar tóch. Dromen mag best. Hij zou direct stoppen met school, kondigde hij aan. Zéker omdat hij dan van Frans af was (het vak, niet een persoon). En dan gaan rondreizen. Ik ertegenin. Je school? Die ga jij mooi afmaken, jongeman! Op dat moment kwam papa binnen. En die was het totáál niet met me eens! Naar school als je genoeg geld hebt om een leven lang te kunnen doen wat je leuk vindt? Natuurlijk niet!

Hij heeft me niet kunnen overtuigen van al dat vreselijk gelukkig worden door bungee-jumps en tropische stranden. Het idee dat je je leven lang ‘alleen doet wat je leuk vindt’? Mwah, dan ben ik dus gewoon aan het werk! Misschien een iets extravagantere vakantie dan normaal en iets rustiger aan, maar veel meer kan ik niet bedenken. Ja, een keer lekker shoppen zonder zorgen, maar ook dát verveelt. (Ja, echt, pap, zelfs bij mij. Niet zo met je ogen rollen.) Wat doe je tenslotte in godsnaam met de rest van de dagen?

Ik hoor het graag van mijn lezers: Hoe staan jullie hierin? Wat zou je veranderen in je leven? Beschouw het als een klein marktonderzoek! Eerst dus even scrollen en reageren en dáárna pas verder lezen!

Als lid van een familie waar het aantal depressies ietwat boven het gemiddelde uitsteekt en ik daar dus redelijk over kan meepraten, is elk onderzoek naar geluk en het bijdragen daaraan voor mij extra interessant. In de puberteit al verslond ik zulke boeken en artikelen. Een thuiswedstrijd dus deze maand.

Neuropsychologische hoek

Depressieve of ongelukkige mensen buigen hun schouders naar voren. Aan de houding van mensen kun je soms letterlijk aflezen hoe ze zich voelen. Sommigen ‘hangen in hun lijf’. Je maakt je letterlijk kleiner en minder ‘imposant en sterk’ voor de buitenwereld. Je serotoninegehalte is lager. Je zakt op de sociale ladder. Zelfs in de dierenwereld zorgt een lager serotonineniveau voor een lagere sociale positie. Een ander straalt één en al zelfvertrouwen en competentie uit. Daar kun je niet omheen! Denk ook aan de alfa-man die breed staat/zit. Hij neemt ruimte in. Straalt competentie uit. Dat is by far de belangrijkste reden voor succes in de westerse wereld. Competent zijn/lijken, bedoel ik.

Langdurige spanning is een aanslag op je hippocampus (volumeverlies in het ergste geval tot wel 9%) en indirect daarmee op de verbindingen naar je prefrontale kwab, die verantwoordelijk is voor de verwerking van emoties. Je vermogen om positief te blijven, om toekomstplannen te maken verkleint. Wil je een positieve wending geven aan je leven, ga dan rechtop staan. Let op je houding. Het is niet 100% van de oplossing, maar het is een goede start van de opwaartse spiraal.

 

De big five

Er zijn na vele karakteronderzoeken vijf eigenschappen vastgesteld om mensen te ‘sorteren’. Het blijkt dat deze eigenschappen ook bijdragen aan succesvol in het leven staan en een hoger welbevinden. Scoor gerust uzelf ook even. Altijd leuk toch, zo’n lijstje?

Stabiliteit: rustig, kalm, zelfverzekerd, goed om kunnen gaan met spanning en kritiek.
Consciëntieusheid: het aan regels houden, discipline, volhardend, planmatigheid.
Altruïsme: hulpvaardig, empathisch, goed van vertrouwen.
Extraversie: openheid, gemakkelijk in de omgang, gemakkelijk contact maken.
Openheid: openstaan voor nieuwe ervaringen, verbeeldingskracht, eigen mening over zaken.

Doe de test in 2 minuten: Big Five test

Mensen met een hoge openheid blijven vaak cognitief scherper naarmate ze ouder worden. Nieuwe ervaringen zorgen namelijk voor nieuwe verbindingen in de hersenen, wat veroudering tegenhoudt. Er wordt zelfs gefluisterd dat het beschermend werkt in de ontwikkeling van Alzheimer. Extraverte mensen maken makkelijker contact en zullen op gebied van relaties dus veel betekenisvolle verbindingen hebben. Kortom, de big five heeft invloed op de mate van geluk die we ervaren, al was het maar omdat ze indirect invloed uitoefenen op het soort leven dat je leidt.

Sociale insteek

Er zijn talloze onderzoeken gedaan naar geluk en welbevinden. Wat een suf woord, mensen; welbevinden. Niet echt de Royce Rolls onder de woorden. Anyhow, talloze onderzoeken dus. In Harvard zijn ze er al vanaf 1938 mee bezig. Het langstlopende onderzoek op dit gebied. Wat blijkt? Mensen worden gelukkig van kwalitatief goede relaties. Je hoeft dus niet getrouwd te zijn of een enorme hoeveelheid vrienden te hebben; het gaat puur om kwaliteit van de relaties.

Ik gooi er nog een sociale kriebel in. Het valt me namelijk op: de hedonistische insteek tegenwoordig. De meeste jongeren zijn ontzettend gevoelig voor korte termijnbevrediging. Kleding van een mooi merk, een dure telefoon en uiteraard de nieuwste smartwatch. Daar schaar ik ook die wens op miljoenen onder, waarmee je vervolgens jezelf entertainend gelukkig denkt te maken.

Wat ze later willen worden, weten ze niet, mits het maar goed betaald en ze er niet te moe van worden. Een product van de huidige tijd, vrees is. Het iets te ver doorgeslagen kapitalisme heeft een stel narcistische jongeren voortgebracht. Iets voor een ander doen zonder er iets voor terug te krijgen? Rollende ogen. Zou het misschien komen door ons verlies van het religieuze element in het Westen? Heeft die spirituele leegte zich opgevuld met een leven van genot en bezit? Ik ben van de boeddhistische leg. Heeft dát invloed op de reactie die ik gaf op de ‘wat zou je doen met een miljoen-vraag?’

De beste les is pijnlijk

De grootste fout die mensen maken, is het focussen op het gelukkig zijn of willen worden. Wat beter is, is om te streven naar het betekenis geven aan je leven. Ik heb heel wat diepe dalen meegemaakt. Twaalf jaar geleden bijvoorbeeld kon ik nauwelijks lopen. Het was maar de vraag of ik daartoe ooit nog in staat zou zijn. Achteraf was het één van de belangrijkste levenslessen die ik had kunnen hebben. Ik ben er sterker en vooral gelukkiger uit gekomen, door te zoeken naar de betekenis ervan. Geluk was niet mijn einddoel; ik wilde me nuttig maken en als mens blijven groeien. Geluk was mijn beloning.

Misschien daarom dat al die verre reizen en bungee jumps me weinig doen. Ik heb al geleerd hoe diep een mens kan gaan en wat ik nodig heb om gelukkig te zijn. Geef mij maar een lokaal en een paar leerlingen.


 

Editor's Rating

Columns die er toe doen, die de lezers weer even op scherp zetten en dan het liefst met een positieve insteek. Cindy heeft de insteek genomen om het onderwerp depressie te koppelen aan de zoektocht naar geluk. Of zij daarin geslaagd is, wordt bepaald door jou als lezer. Onze eindredacteur is daar in ieder geval van overtuigd. Ook hij vulde de Big Five in en scoorde op 4 van de 5 hoog. Alleen bij gewetensvol scoort hij gemiddeld, vanwege zijn rommelig werkkamer, maar dat betekent: "een meer flexibele houding en beter tegen chaos kunnen." En die scores heb je juist nodig bij het nieuws, zeker in Maassluis / Jelle.
Cindy van der Houven

Cindy van der Houven

Cindy van der Houven | Pedagoog en docent | Woensdagcolumnist 1x 4 weken | Coachingbureau Cindy | Stichting Feniks |

1 Reactie

  1. Marja Gerkema
    24 april 2019 at 08:58

    Als geld alleen gelukkig maakt, waarom zouden er dan zoveel bekende rijke Hollywood sterren en hun kinderen hun toevlucht zoeken in drugs en of alcohol. Alles gaat vervelen, dus alleen maar reizen, zwemmen in je geld, alles kunnen kopen wat je wilt ook. Het enige wat niet gaat vervelen en je een geluksgevoel geeft is positief in het leven staan, open staan voor een ander, lief zijn voor elkaar en elkaar een helpende hand toesteken. Sociale contacten koesteren en daar in investeren. Want wat is geld als je alleen bent.
    Als je je steeds moet afvragen: vinden ze me aardig omdat ik veel geld heb of om wie ik echt ben, wat is ‘vriendschap’ dan waard.
    Wat depressie aangaat wil ik wel het verschil maken tussen depressie met een afgrensbare periode en een depressie in het vlak van de disthyme stoornis…