Column(379): De gynaecoloog als zaaddonor

De laatste tijd komen er -door speurtochten naar de biologische vader- steeds vaker berichten naar buiten over gynaecologen die in het verleden het eigen zaad hebben ingezet bij tientallen inseminaties. Ik probeer mij een voorstelling te maken van die praktijken destijds.

Een behoeftige vrouw komt de spreekkamer binnen. De dag is daar en vol verwachting kijkt ze uit naar het moment suprême. Bij wijze van spreken dan.

“Goedemorgen, mevrouw. Vandaag is de grote dag.”

“Dokter, weet u zeker dat het een goede donor is?”

“Maakt u zich geen zorgen. Ik heb het helemaal in de hand. Ik sta er 100% achter. Gaat u daar maar liggen in die stoel. Ontbloot u het onderlichaam en ontspan u. Ik ga even naar mijn laboratorium, naar de donor, en kom zo… bij u terug.”

De vrouw in kwestie neemt ongemakkelijk plaats en staart wezenloos naar het plafond. Even later hoort ze de man hijgend aan komen lopen. Ze denkt Ligt dat lab dan zo ver weg?

Hij houdt een potje in zijn handen: “Ziezo, al klaar. Het is heel vers. Dat is het beste.”

De rest laat zich raden, dus daar duiken we niet in verdere details.

Tot zover de luchtigheid van deze column. Zal er ook op dit terrein een medisch-ethische discussie opgang komen?

Ethiek is de filosofie die gaat over de vraag wat goed en fout is. Het belangrijkste principe uit de medische ethiek is niet-schaden. Medische ethiek denkt dus na over wat goed medisch handelen is. Dat denken is al zo oud als de geneeskunde zelf. Dat is belangrijk voor professionals in de gezondheidszorg én voor de beleidsmakers, patiënten en hun naasten.

Kernprincipes uit de medische ethiek zijn: respect voor autonomie, rechtvaardigheid, weldoen, en niet-schaden (Beauchamp & Childress 2013). Bij alles wat artsen doen moeten ze dus een afweging maken, wat levert het op en welke schade kan er ontstaan. ‘Dat beloof ik!’, luidt de officiële eed die een arts aflegt. Velen beginnen hun leven als dokter met deze woorden. Deze principes zijn onderdeel van de medische verantwoordelijkheid. Het niet-schaden principe houdt in dat de arts geen dingen mag doen die schadelijk zijn voor de patiënt.

Op 1 juni 2004 trad de Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting (Wdkb) in werking. Op basis van deze wet zijn klinieken in Nederland wettelijk verplicht om de gegevens van een donor wiens ei- of zaadcellen zijn gebruikt bij een fertiliteitsbehandeling door te geven aan de Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting (Sdkb) en kunnen donorkinderen als zij de leeftijd van 16 jaar hebben bereikt de persoon-identificerende gegevens van de donor bij de Sdkb opvragen.

Anoniem doneren is sinds 1 juni 2004 dus niet meer mogelijk. Bovendien is de norm van maximaal 25 kinderen per donor is neergelegd in de in 1992 vastgestelde CBO-richtlijn ‘Advies medisch-technische aspecten van kunstmatige donorinseminatie’.

Zoals met veel zaken die in de huidige tijdsgeest als verwerpelijk worden geduid, zou het wel eens zo kunnen zijn dat deze gynaecologen met terugwerkende kracht als overtreders moeten worden gezien, ondanks dat de diverse dames zielsgelukkig zijn met hun kroost.

Ik denk dat die inmiddels oude rukkers … eh… rakkers er niet helemaal gerust op zullen zijn.

Reageren? ... Blader naar beneden plaats jouw reactie direct onder artikel [binnen 30 dagen na publicatiedatum]

⊗——het einde ——⊗