Column(4): What’s in a name…

column nr: 4

Wim Daniels (schrijver en neerlandicus) vroeg op FB eens wat is jouw mooiste woord? Ik wist het gelijk: meanderen. Een paard draaft, een gans waggelt, een hoertje tippelt en een rivier meandert. Ik zie dan het rivierenlandschap voor me met wat boten, de uiterwaarden, wat wolkjes erboven. Rivier is een mooier woord dan kanaal vind ik en een rivier is ook mooier. Ik mag graag nadenken over woorden.

Mijn neefje zou een zusje krijgen en we hadden het over wat een mooie naam voor haar zou zijn. Ik vroeg hem toen of hij zijn naam mooi vond. Hij keek mij aan of hij water zag branden, in heel zijn vier jaar had hij daar nog nooit over nagedacht, hij was toch Bram! En dan denk ik: zou je anders zijn als je ipv Piet, Jan Willem Hendrik heet? Zou je je anders gedragen als je ipv Miep, Ursula of Rozemarijn zou heten?

Leuk ook hoe namen associaties oproepen, waar denk je aan bij een sanseveria? Ik denk gelijk aan een eikenhoutentafel met wollen kleed erop en in de vensterbank staat de sanseveria, naast de kunstorchidee, een brillenkoker en een asbak.

Kakkerlak echt een goede naam voor een vies beest, ik heb ze gekweekt vroeger op TNO bij het woord ruik ik de zure lucht die erbij hoort… Maar zijn er mooie insectennamen? Vlinders hebben meestal mooie namen, een dier dat mooi is krijgt blijkbaar mooiere namen dan bv een pissebed, oorwurm, luis.

Alles is ooit benoemd, je kunt aan namen soms zien dat ze met liefde gegeven zijn. Schelpen hebben vaak leuke namen, nonnetje bijvoorbeeld voor een heel teer schelpje. Of muiltje… muil is een scheldwoord maar muiltje is een soort slofje of open schoentje maar ook de naam van een slakje. Ze zitten vaak allemaal gezellig boven op elkaar. Zaagje, de schelp heeft inderdaad een gezaagde kant. Kokkel, tepelhoorn, slijkgaper, aliekruik, noordkromp prachtige namen toch? Neem nou de noordkromp, zou die net zo schattig zijn als het nonnetje? Aan het woord te zien is die een stuk stoerder en dat klopt ook! Zie foto.

Planten, dieren, paddenstoelen ze hebben altijd een Latijnse naam en een Nederlandse naam maar vaak ook nog een bijnaam bijvoorbeeld van de streek. Pijltjes dat zijn jonge eendjes, ik had er nog nooit van gehoord tot ik in Maassluis kwam wonen, blijkbaar worden ze alleen hier in de streek zo noemen. Ik eet zomers altijd wiemelen… Dat zijn aalbessen in Limburg. Persoonlijk vind ik wiemelen lekkerder dan aalbessen😉

Bij paddenstoelen gaan de bedenkers van namen soms helemaal los. Je ziet ze soms helemaal voor je… zoals het fluweelpootje, rodekoolzwam, judas oor, franjezwam, groeneglibberzwam, parasolzwam, heksenpootje, hazenpootje, zalmzwam het is gewoon leuk om te kijken of de namen de lading dekken wat inderdaad meestal zo is. Een prachtige site is:

De Eik en de Linde. Welke van de twee is de mannelijke boom in de mythologie en welke de vrouwelijke? De stoere eik met eikels staat voor de mannelijke boom, de Linde met de lichte groene bladeren en gevleugelde zaden staat voor vrouwelijk, je hoort het al in de naam. Kennen jullie guichelheil? Ik vind het een echte middeleeuwse naam ik weet niet waarom, het is een klein bloemetje en rood, je ziet het niet meer zo vaak. Bij deze prachtige naam waan ik me zo in een sprookje.

Vogels heten vaak naar het geluid dat ze maken, de tjiftjaf, de koekoek, de oehoe, de grutto. De geleerden hebben de verkleinwoordjes uitgebannen, een roodborstje is een roodborst en een winterkoninkje een winterkoning, een puttertje een putter, geen bal meer aan… Nou ik blijf ze stiekem toch gebruiken hoor! O ja wat ik ook zo een mooie naam vind is de Mispel… (kleine boom/struik waar mispels aan groeien, deze staat ook op Avonturis). Van mispels kun je vast een toverdrank maken net als van mistletoe oftewel maretak (zoals de druïde van Asterix en Obelisk).

Op de botanische opleiding kreeg iedereen een bloemen-bijnaam. De mijne was ereprijs, dat kwam omdat ik hard werkte voor hoge punten, dat deed ik uit onzekerheid, iedereen leek mij slimmer dan ikzelf. Anderen dachten dat ik het deed om te winnen maar het was de angst om te falen. Nu is ereprijs een heel klein lichtblauw bloemetje niet opvallend maar van dichtbij erg mooi, dus uiteindelijk best de moeite waard om zo genoemd te worden…

Carla alias Ereprijs!

Reageren? ... Blader naar beneden plaats jouw reactie direct onder artikel [binnen 30 dagen na publicatiedatum]

⊗——het einde ——⊗