column nr: 5

Erfelijkheid vond ik een super vak op school. Dat twee ouders met bruine ogen 75% kans hebben op kinderen met ook bruine ogen. Dat rekende je uit met zo een schemaatje met grote letters bruin en kleine letters blauw, weten jullie nog?

En het ergste vak ooit was statistiek. Kansberekening. Nu heb je leugens, grove leugens en statistiek. Peter en ik hebben twee kinderen gekregen met blauwe ogen terwijl we allebei bruine ogen hebben…

Waarom heb ik het richtingsgevoel van mijn vader geërfd en niet van mijn moeder? Het had me zoveel ellende gescheeld, maar bij de celdeling is dat gen verloren gegaan en heb ik die van mijn vader gekregen. Hoe het lot bepaalde dat ik 100 km per jaar extra rijd in plaats van gewoon in één keer ergens terecht te komen. Het gen is 15 jaar geleden aangevuld door een TomTom.

Iedereen is anders en dat is maar goed ook. Al die talenten worden lukraak doorgegeven en eigenschappen als doorzettingsvermogen, luiheid, nieuwsgierigheid etc zorgen ervoor dat je wel of niet iets doet met die eigenschap. Externe factoren trouwens ook, in welk land word je geboren, word je gestimuleerd, is er geld om te studeren etc.

Zo leg ik kinderen uit dat rood haar erfelijk is. Dus als je ouders rood haar hebben, zullen de kinderen ook meestal roodharig zijn. Maar als een moeder haar haar rood heeft geverfd en een kind krijgt, krijgt dat kind geen rood haar. Ik heb met interesse gekeken naar het interview met prins Constantijn. Wat lijkt hij op zijn vader, niet normaal. Er is een stripje van ‘De Stamgasten’ met twee heel grappige leuke ouders, het jong wat erbij loopt is niet om aan te zien, heeft van allebei de minst aantrekkelijke eigenschappen en sloft er als een ongelukkig jong naast. Jammer als een talent of uiterlijk kenmerk niet doorgegeven wordt net als dat richtingsgevoel… Gelukkig heb ik wel het gen van mijn moeder dat ik niet grijs word. Haar moeder, al haar zussen en broer hebben nooit grijs haar gekregen net als mijn zus en broer. Stevig gen dus!!

Erfelijkheid is een leuk vak om met kinderen over te praten. Hoe komen giraffen bv aan zo een lange nek? Giraffen hadden heel vroeger veel kortere nekken, maar de giraffen die een langere nek hadden konden beter bij de hoge blaadjes als de lagere blaadjes allemaal opgegeten waren. Deze giraffen bleven leven als er te kort aan eten was. De neklengte was blijkbaar een erfelijke eigenschap dus hun kinderen hadden ook meer kans op een lange nek.

Op een gen staan allemaal eigenschappen, bijvoorbeeld dat het een meisje wordt, dat ze heel slim is als haar moeder, dat ze niet zo groot wordt. Ook dat ze goede ogen heeft net als haar vader en….. dat het een olifantje wordt!

Nu weten we door de evolutieleer over het ontstaan van nieuwe soorten en dat er in de loop van miljoenen jaren soorten komen en gaan. Nieuwe soorten ontwikkelen zich uit oude soorten. Darwin begreep dat dat langer geduurd moet hebben dan de 6000 jaar dat ze toen dachten dat de aarde bestond. Dat er om ons heen evolutie plaats vindt die waarneembaar is in ons mensenleven, is een nieuw inzicht.

Zo hebben wetenschappers de metromug ontdekt in Londen. Deze mug heeft zich volledig aan de ondergrondse omstandigheden aangepast en verschilt van zijn familie in het stadspark boven hen dat ze geen bloed van vogels zuigen zoals deze soort doet, maar alleen van mensen. Ze zijn het hele jaar actief omdat ze in het donker geen idee hebben van de seizoenen. Het grappige is dat de ondergrondse muggen in elk van de drie metrolijnen genetisch verschillend waren. Dat komt omdat de metrobuizen afzonderlijke werelden zijn. Dus zijn er al drie ondersoorten ontstaan. De metro is in 1863 aangelegd, deze soort is in ieder geval niet ouder dan 156 jaar maar waarschijnlijk veel jonger. (onrtleed aan ‘Darwin in de stad’)

Mijn zoon las laatst een boek en dat ging over evolutie, het was Engelstalig. De titel weet ik niet meer maar in de auto vertelde hij over wat hij erin had gelezen waar hij erg van opkeek. Ik schrijf dit maar in Jip -en Janneke taal en kort door de bocht want het is best ingewikkeld en ik kan niet anders:

Toen de homo sapiens vanuit de bomen op de grond ging leven en rechtop ging lopen, werden de bevallingen moeilijker ook omdat de herseninhoud groter werd. Veel vrouwen stierven tijdens de bevalling. Vrouwen die te vroeg kinderen kregen, overleefden. Omdat premature kindjes veel zorg nodig hadden, werden de groepen socialer en zo zijn we in gemeenschappen gaan leven die voor elkaar zorgden. Onze baby’s konden veel minder bij de geboorte dan de kinderen van onze voorouders. Daarom verschonen wij twee jaar onze baby’s en leren ze pas laat lopen en zorgen wij extreem lang voor ons kroost. Maar we leven daarom nu in groepen met taakverdelingen. We gingen ons specialiseren. Zonder groepsdynamiek waren we nog steeds solistische maar best intelligente apen.

Door de verstedelijking verschuiven heel veel leefomgevingen, vossen en andere dieren komen naar de steden, meeuwen die alleen aan de kust voorkwamen veroveren de stad. Soorten die zich makkelijk aanpassen overleven en andere verdwijnen. Bij weidevogels zie je dat de scholekster de stad op zoekt maar de grutto verdwijnt. Survival of the fittest. Aanpassen is een eigenschap die voor iedereen handig is, en durven!

En over durven gesproken, mijn man kon echt niet zingen en hoorde geen maat. Hij mocht bij de scouting het Wilhelmus opzeggen en tijdens de zangles naar huis. Mijn zoon heeft zangles gehad op de popschool. “Kun jij zingen dan?”, vroegen ze dan. Nee zei hij steevast: “Ik zit op les….” Mijn dochter woont in Brabant en om te integreren is ze lid geworden van de plaatselijke musicalvereniging. Zij mag daar meezingen, gelukkig heeft ze niet de hoofdrol…

Jammer dat mijn man het niet mee mag maken, hij had in een deuk gelegen…


Reageren? ... Blader naar beneden plaats jouw reactie direct onder artikel [binnen 30 dagen na publicatiedatum]

⊗——het einde ——⊗

◄ klik voor Publicatieschema columnisten

voorliggende column is tot nu toe gelezen door: 256 lezers

Carla Brouwer

Carla Brouwer

CARLA BROUWER HELLEBRAND | Columnist 7/2019 - 1/2022 | Lezen, Koken | Natuur | fotografie | creatief | enthousiast oma | Vertelt graag te pas en te onpas hoe geweldig de natuur in elkaar steekt.

2 Reacties

  1. Carla Brouwer
    12 november 2019 at 11:34

    Dank je wel Yvonne.

  2. Yvonne ligthart
    12 november 2019 at 11:08

    Heel mooi om te lezen en weer wat geleerd vandaag . Dank je wel carla je bent een kanjer in je schrijven .