Column(66): Medische missers

Onlangs bekeek ik een documentaire uit de serie Over Leven door Coen Verbraak over medische missers. Aan het woord was hartchirurg Shirin Bemelmans-Lalezari.

In 2009 maakt ze een medische fout waardoor haar patiënt tijdens een relatief eenvoudige ingreep overlijdt. Ze is dan pas net begonnen als hartchirurg in het UMC Utrecht. Deze gebeurtenis raakt haar diep. Ze voelt zich schuldig. Ze ìs ook schuldig, zegt ze zelf. Ze kan het niemand anders verwijten. De familie van de overleden patiënt is boos en verdrietig. Begrijpelijk, zegt ze. Ze kan de schuld bij niemand anders neerleggen. Maar… fouten maken is menselijk, of toch niet? Shirin meent dat dit soort fouten er niet bij horen. Dit was geen gecompliceerde kwestie. Het ging om een eenvoudige handeling die ze niet had uitgevoerd. Met fatale gevolgen. Een medische misser.

Het beeld van deze chirurg was indringend en is me bijgebleven. Wat enorm dapper. Er zijn mensen, in de medische wereld maar ook daarbuiten, die hun fouten niet willen zien of niet durven te erkennen. Het gaat hier om grote uitersten. Wanneer je een patiënt helpt, word je als arts op handen gedragen. De familie is je eeuwig dankbaar. Terecht. Je bent hun held! Je hebt het leven van hun geliefde gerekt of gered.

Echter, wanneer je een fout begaat en dit zou toegeven kan het rigoureuze gevolgen hebben. De zaak kan voor de rechter komen. De arts kan zijn/haar baan verliezen. De werkelijke toedracht wordt onder het tapijt geschoven. Het blijft een mysterie wat er in dat moment nu echt en tot in detail is gebeurd. Verder leven met een medische fout geeft pijn aan het hart. Voor alle partijen verlies.

Om dan aan de familie eerlijk het verhaal op te biechten vind ik echt bewonderenswaardig. Die familie die thuis zit te wachten op het bevrijdende telefoontje; ‘De operatie is voorspoedig verlopen en uw geliefde gaat straks naar de uitslaapkamer’ krijgt nu een heel ander bericht. ‘Er is tijdens de operatie iets vreselijk mis gegaan. De kans dat uw geliefde hier nog uit ontwaakt is nihil’.

Om dan in de spiegel te kijken. Om jezelf de vraag te stellen of je het nog aandurft dit vak, waar je met alle ziel en zaligheid jarenlang voor hebt gestudeerd, uit te blijven oefenen. Om dan de volgende dag met lood in de schoenen, met trillende handen maar met meer dan genoeg kennis en ervaring, toch de draad weer op te pakken. Ik vind het bewonderenswaardig. Het geeft alleen maar extra druk op je geweten wanneer je de waarheid verdraait. De familie verdient een eerlijk verhaal maar ook die ontredderde, gebroken arts in de spiegel tegenover je. Om verder te leven met een medische misser is een verdrietige en zware opgave.

Ja, het was een indrukwekkend interview en ik kan de emoties en de reactie van de familie goed invoelen. Wat is het moeilijk als je in goed vertrouwen het leven van je geliefde uit handen moet geven en het hart letterlijk in de handen van de chirurg. En wat is het afschuwelijk als je in de verwachting bent dat deze operaties meestal goed verlopen maar dit keer niet. Door een simpele fout. De arts Shirin Bemelmans-Lalezari is niet vervolgd. De familie heeft haar alleen op het hart gedrukt van deze gebeurtenis te leren en dit te verwerken in het werk. In de protocollen. Om dergelijke missers in de toekomst te voorkómen. Ook dat vind ik bewonderenswaardig. Het is een opbouwende maar ook menselijke en hartverwarmende reactie. Ja, deze korte documentaire is recht naar mijn hart gegaan. In alle opzichten.

Niet mis maar helemaal raak.

Reageren? … Blader naar beneden plaats jouw reactie direct onder artikel [binnen 30 dagen na publicatiedatum]

⊗——het einde ——⊗