Klik voor de definitie van een column
  Een column is géén nieuwsartikel. Wat is het wel? Onderstaande maakt duidelijk dat je een column moet begrijpen door niet alleen de woorden tot je te nemen, maar door te bedenken welke  boodschap de columnist – mogelijk tussen de regels door –  aan de lezers geeft. Begrijp je de boodschap? Zie je wat de schrijver bedoelt? Daar kan ieder individu wat van vinden. Als het een eigen pijnplek is, kan de lezer de aanvechting hebben om helemaal erin mee te gaan of er volledig tegenin te gaan. Het is goed dat je als lezer weet wat (de waarde en betekenis van) een column is.
  • De aard van de journalistieke vorm van columns is dat deze informatief, leerzaam. onderhoudend maar ook kritisch, humoristisch (parodie, ironisch, sarcastisch, satirisch) en prikkelend kunnen zijn binnen een maatschappelijke context.
  • Waar de columnist dat zelf nodig acht, kunnen links in de tekst staan die naar achtergrondinformatie doorverwijzen
  • Wat voor de één een leuke of rake column is, is voor een ander onzin, een belediging of niet acceptabel. Youp van ’t Hek die met alles en iedereen de vloer aanveegt in zijn columns in het NRC wordt niet door iedereen gewaardeerd. Hetzelfde geldt voor Theo Holman in Het Parool en diverse andere columnisten.
  • Aan columnisten wordt door de Nederlandse rechter een grote mate van vrijheid toegekend in hun columns. Deze vrijheid kan zich ook uitstrekken tot teksten die, als ze buiten een column geschreven zouden zijn, als kwetsend of beledigend gekenmerkt worden.
Zie ook bijgaande definitie van wikipedia:  

© wikipedia

Er zijn zo van die werkomstandigheden die, door de omgeving waarin ze plaatsvinden, een heel bijzondere betekenis krijgen. Eén zo’n werkomstandigheid is het serveren voor gasten in het restaurant van een ziekenhuis, wat ook wel gasthuis wordt genoemd. We zullen zo merken waarom het woord gasthuis een heel goede keuze is.

Met enige regelmaat heb ik afgelopen jaar in een ziekenhuisrestaurant verbleven. Wat mij trof was dat veel gasten die daar een drankje of lunch gaan nuttigen, iets te verwerken hadden. Dit vanwege hun ziekenhuisverblijf óf een bezoek dat ze nog aan een specialist moeten brengen of dat ze net hadden gebracht. Daarbij mogen we niet degenen vergeten die er komen als gewaardeerd ‘chauffeur’ of steun en toeverlaat voor iemand. Niet om het respectvol gadeslaan van de gasten te dramatiseren, maar er wordt niet zelden een traan weggepinkt. Want, het bezoek kent vaak lijfelijk gedoe met kleine of grote teleurstelling. Dat kan dan een structureel karakter hebben of het gevolg zijn van een onverwacht net voltrokken voorval.

Wat is het mooi om hier te serveren, want je brengt troost en je geduld voor de gast wordt altijd extra gewaardeerd’, dacht ik.

Wat zien we hier verder, dan dat deze omgeving zich onderscheidt van een restaurant waar de pingels verdiend moeten worden om rendabel te blijven? Ook al is het een gekleurde inschatting van mij, maar ik vermoed dat door de extra betekenis van het werk zowel het kokkerellen als het uitserveren op een druk bezocht moment toch minder stressvol wordt ervaren. Je moet als personeel met een goed gevuld restaurant weliswaar net zo goed aan de bak als in de horeca-business, maar je motief voor dit werk kent toch een extra sociaal accent. Je toon bij het uitserveren kan zomaar als een gebaar worden ervaren dat de bezoeker zeer waardeert. Ik kan alleen uit de eigen ervaring spreken met de voor mij prettige woorden ‘geniet u er beiden maar van!’ Dit maakte dat ik begon met het woord ‘werkomstandigheden’ en niet met het woord ‘baan’. Altijd heb je een baan of werk in een omstandigheid. Maar in het gasthuis geeft de omstandigheid je als werknemers een kans om de toegevoegde waarde te ervaren die in de relatie met de bezoekende klant verborgen zit.

Waarom is voor de omstandigheid ‘een restaurant in een ziekenhuis’ het woord gasthuis zo’n goede keuze is. Het antwoord is voor mij eenvoudig. Het woord ‘gast’ druk uit dat er een relatie is tussen mensen. Het woord ‘zieken’ is een duiding waarvan het maar de vraag is of de gast zich daadwerkelijk ziek voelt of wil voelen. Gast én te gast ben je altijd en geeft uitdrukking aan een hand die je toegereikt krijgt, op een moment dat je die nodig hebt. Daarmee geeft een ziekenhuis als ‘gasthuis’ mooi uitdrukking aan het samenspel tussen de medische faciliteit van het gasthuis en de publieke gelegenheid waar men koude en warme maaltijden en dranken kan gebruiken. Met deze laatste ‘woordenboek’-definitie van het woord ‘restaurant’ kunnen we wel leven. Behalve dan dat het woord ‘maaltijd’ genuanceerd kan worden voor de omgeving die we hier tegen het licht houden. Dat wordt in de praktijk dan ook gedaan door van een brasserie te spreken.

Brassen in de betekenis van ‘lekker eten en drinken’ verbindt zich uitstekend met de prettige woorden ‘geniet u er beiden maar van!’

Een andere werkomstandigheid die past in de sfeer ‘geduld voor de gast wordt altijd extra gewaardeerd’ is die bij Brownies&downieS. Deze vorm van maatschappelijk ondernemen, met een merkeigenaar en een vestigingsondernemer die het merk gebruikt, krijgt van mij veel waardering. Met de inmiddels 56 vestigingen bied ik graag steun aan het concept door betekenisvol te zijn voor een goede relatie met de serverend werknemer. Het geeft het ‘te gast zijn’ de dimensie die we in de brasserie van een ziekenhuis als gasthuis zien. Of je nu met de woorden ‘geniet ervan!’ of zonder woorden jouw bestelling krijgt, het welkom zijn maakt dat je meer bent dan een consument.

Ik wil zo’n omstandigheid en omgeving in stand houden, omdat ik erom geef.

De twee beschreven omstandigheden laten mooi zien dat ‘te gast zijn’ in een brasserie van een gasthuis of jezelf ‘te gast máken’ bij een vorm van maatschappelijk ondernemen een rijke invulling geeft aan een wederzijds welkom. Het laat ook zien dat er met een brasserie in een gasthuis een verstandige keuze is gemaakt om, zonder woorden, te laten zien dat de relatie tussen de bezoekers en de medische professionals vanuit het gasthuis belangrijk wordt gevonden. Het jezelf ‘te gast maken’ bij een vorm van maatschappelijk ondernemen maakt duidelijk dat je het belangrijk vindt dat iedereen in de maatschappij kan meedoen. Bij een inclusieve samenleving hoort dat je rechtvaardigheid dan ook daadwerkelijk invult. Bovendien waardeer je in het tweede voorbeeld de moed van de vestigingsondernemer.

Wat we van beide beschreven omstandigheden nog niet benoemden, is hoe respect tonen en rekeninghouden met elkaar nog verweven is met een sfeer van geduld. Zoals ieder woord net zoveel betekenissen heeft als er mensen zijn en daarmee even zovele persoonlijke verhalen, zie we in de voorbeelden dat ze een eigen betekenis krijgen. In de brasserie is er geduld voor de klant, terwijl je bij Brownies@downieS juist geduld hebt voor degene die serveert. Daarmee is er in de relatie als het ware een andere richting, of uitwisseling zoals je wilt, met respect tonen en rekening houden met de ander. Al met al zijn het mooie sfeervolle sociale gebeurtenissen.

Zo zien we dat de ervaring van het bijzondere ons kan onthechten uit het patroon van een consument zijn die gericht is op ‘hebben’. Dit terwijl consument zijn vanuit het perspectief van een gast uitnodigt tot een warme relatie die je met een omstandigheid in een omgeving kunt hebben.

Reageren? … Blader naar beneden plaats jouw reactie direct onder artikel [binnen 30 dagen na publicatiedatum]

⊗——het einde ——⊗

◄ klik voor Publicatieschema columnisten

voorliggende column is tot nu toe gelezen door: 245 lezers


Editor's Rating

Duidelijke boodschap
André's columns zijn veelal filosofisch observerend van aard. Hij hanteert daarbij bewust een schrijfstijl die de afstand tussen observator en het geobserveerde strikt instand houdt. Zo niet in de voorliggende column die dan ook heel makkelijk leest. Het onderwerp verdient bovendien een breed leespubliek. Wie weet smaakt het voor hem naar meer om in deze stijl te schrijven.
André Bruijn

André Bruijn

André Bruijn | Columnist periode 09-2019 tm 05-2023 | Bruijn Management & Ontwikkeling | Organisatieadviseur | Integriteitscoach | Auteur | Gitarist | (Levens)kunstliefhebber

1 Reactie

  1. Cor Rieken
    18 april 2023 at 14:31

    Mooi André.