Column: De Nederlander

De afgelopen weken is gebleken dat het nationalisme in Nederland, ondanks de verregaande mondialisering en Europeanisering, nog springlevend is of zelfs sterker lijkt te worden.

Zo brandde er gaandeweg het WK voetbal, waarvoor de verwachtingen dermate laag gespannen waren dat menigeen zich serieus afvroeg wat Oranje daar te zoeken had, een opvallend groot wij-gevoel los toen de ‘beperkte voetballers’ wel degelijk een sterk team bleken te kunnen vormen. Het kostte de azijnpissers van VI-totaal veel kijkers en krediet toen zij die negatieve beginhouding niet wisten om te zetten, wat uiteindelijk zelfs resulteerde in bedenkelijk onderling gebakkelei.

De Nederlander werd namelijk steeds trotser nadat eerst de Spanjaarden waren uitgeperst en vervolgens de kangoeroes werden getemd en de chilibonen en tortilla’s met smaak opgepeuzeld, waarna hij uiteindelijk in keeper Krul een nieuwe held voor noodgevallen ontdekte.

In aanloop naar de halve finale bereikte de oranjegezindheid een climax, versterkt door de (dubbele) nationaliteit van  onze Koningin waarmee ze een dankbaar object vormde voor de marketingwereld. De kater die volgde op de uitschakeling bleek veel kleiner te zijn dan na het verlies in de finale van 2010 en met een overtuigende overwinning op het gastland als slotakkoord bleef de trots in stand. Niet veel later zette Lars Boom in een kasseienetappe met beestenweer het Nederlandse wielrennen na bijna 10 jaar weer op kaart in de Tour de France en lieten Bau en Lau zien geen eendagsvliegen te zijn in de toptien van het klassement.

Toen werd het donderdagmiddag 17 juli kwart over drie en maakte een raket in 1 klap een einde aan 298 mensenlevens waaronder bijna 200 Nederlanders.

In eerste instantie werd in de nieuwsberichten gesproken over mogelijk 25 landgenoten die aan boord waren en leek het bij velen nog niet door te dringen wat de impact van deze ramp was. ’s Avonds kwam daar snel verandering in, zeker toen duidelijk werd dat er ook 2 Maassluisers aan boord hadden gezeten en men het ongeloof met kippenvel van zich af begon te schrijven op Facebook.

Persoonlijk heb ik moeite met de links die op zo’n moment geplaatst worden naar de pagina van het slachtoffer, al is het wel een krachtige manier om de ramp nog dichterbij te halen.

De sociale media zijn denk ik de belangrijkste reden dat vrijwel iedereen in Nederland zich zo sterk betrokken voelt bij dit ongeluk. Ze lijken van een heel land een klein dorp te maken waar via-via niemand meer een vreemde voor elkaar is. Afgelopen woensdag werd duidelijk hoe dat wij-gevoel zich kan vertalen in een imposante nationale rouwdag die ook in het buitenland grote indruk heeft achtergelaten.

Dat laatste geeft aan dat empathie grenzeloos lijkt te zijn. Lijkt, want hoe is het anders te verklaren dat velen zich nu pas echt weten te verplaatsen in het lot van onschuldige slachtoffers middels soms prachtig poëtisch beschreven gedachtegangen, terwijl er dagelijks mensendrama’s plaats vinden op deze aardbol? Het zal zelfbescherming zijn want dagelijkse rouw is niet draagbaar.

Deze en komende weken staan de campings van Zuid-Europa overvol met gele nummerborden  en zal de vliegramp belangrijkste onderwerp van gesprek zijn tussen landgenoten. Eenmaal thuis maken we ons dan gewoon weer druk over hondenpoep en hoge benzineprijzen. Gelukkig maar.

26/07/2014