Column: Het nieuwe roken

Zoals de meeste lezers zullen weten werd roken vroeger gezien als een (gezonde) gewoonte die je niemand diende te ontzeggen. Bij verjaardagen voelde men zich als gastheer zelfs ernstig tekort schieten wanneer er op de tafels geen asbakken en/of sigaretten stonden geserveerd.

Hoewel al rond 1950 het verband tussen roken en longkanker werd aangetoond duurde het tot halverwege de jaren zeventig voordat er een tegenbeweging op gang kwam en er op de verpakkingen van rookwaren waarschuwingen kwamen te staan dat roken de gezondheid (ernstig) schaadt. In fasen werd vervolgens tabaksreclame verboden en volgden rookverboden in vliegtuigen, op het werk en in treinen. Het is nu bijna niet meer voor te stellen dat een collega achter zijn pc een sigaretje opsteekt en zijn niet-rokende kamergenoot tot zeurkous bombardeert wanneer hij daar bezwaar tegen inbrengt.

Toch opmerkelijk hoe lang het heeft geduurd voor de roker het in de openbare ruimte heeft afgelegd tegen de niet-roker terwijl de kwalijke gevolgen van (mee)roken wetenschappelijk al lang waren aangetoond.

Brengt me bij een activiteit uit de 21e eeuw die opmerkelijke overeenkomsten vertoont met de beginfase van het roken. Ook daarvan wordt nu namelijk verwacht dat je er op verjaardagen ongelimiteerd gebruik van moet kunnen maken en scoor je punten als gastheer wanneer je extra voorzieningen treft om de activiteit mogelijk te maken.

Ook nu is er allang wetenschappelijk aangetoond dat er bij de uitvoering sprake is van een kwalijke invloed op de gesteldheid van het gezelschap waarin de dader zich bevindt en lijkt toch niemand zich te willen storen aan dit gedrag. En ook nu lijkt er langzaam een tegenbeweging op gang te komen, die alleen geen 25 jaar op zich heeft laten wachten om aan te geven dat alles tegenwoordig veel sneller gaat dan in de vorige eeuw.
Het moge duidelijk zijn, ik doel hier op het ongegeneerd turen op dat kleine schermpje terwijl er tegenover je een mens in levende lijve staat of zit. Net als bij roken kan de verslaving er ongemerkt in sluipen. Zelf laat ik me tegenwoordig in een gesprek ook bijna ongemerkt afleiden door een piepje of belletje uit dat kleine monster, wetende wat ik altijd denk wanneer me dat zelf overkomt:

‘Ben ik niet interessant genoeg voor je, eikel?’

Eigenlijk moeten we ter bescherming van de universele menselijke waarden het heft nu in eigen hand gaan nemen; stel dus een verbod in op mobieltjes in gezelschap en geef die ander daarentegen je verdiende volle aandacht. Op het moment dat de verveling dan toch mocht gaan intreden trek je je fatsoenlijk terug voor een mobiele pauze tussen de andere mobieltjes.

Al denk ik dat die pauzes nooit zo gezellig zullen worden als die befaamde rookpauzes altijd schijnen te zijn …