Aziatische hoornaar afl. 5: De eerste meldingen

MAASSLUIS | Na een stilte van maanden kwamen in mei de eerste meldingen. De Aziatische hoornaar koninginnen zijn uit hun winterschuilplaats gekomen en zijn begonnen met het bouwen van nestjes. Er is een onderlinge strijd gevoerd om de beste nestplaatsen. Hierbij is het er ruig aan toe gegaan en zijn er heel veel slachtoffers gevallen.

Dit is een vorm van natuurlijk selectie die ervoor zorgt dat alleen de sterkste koninginnen de kans krijgen zich voort te planten. De dode hoornaars die de afgelopen weken op verschillende plaatsen zijn gevonden zijn de verliezers van deze territoriumstrijd. Het nest dat de inzet was van de strijd, bevindt zich waarschijnlijk in de buurt van de plaats waar die dode hoornaars gevonden zijn. Het waren er heel wat. Hier en daar zijn selectieve vallen geplaatst. De bedoeling van het plaatsten van selectieve vallen is het afvangen van deze koninginnen terwijl de overige insecten gespaard worden. Erg effectief is dit helaas niet maar een alternatief is nog niet gevonden en niets doen is eigenlijk ook geen optie.

De koningin die als winnaar ut de strijd gekomen is bouwt een piepklein nestje: het embryonestje. In dit nestje bouwt ze een stukje raat en daarin legt ze een stuk of tien, twaalf eitjes. Na ongeveer 50 dagen komen de eerste werksters uit het nest en vanaf dat moment gaat de ontwikkeling van het nest sneller en na een aantal weken wordt het te klein. Een aantal werksters gaat nu op zoek naar een geschikte plek om een nieuw nest te bouwen. Dit wordt het secundaire nest. Als het voltooid is, verhuist het volk en blijft het primaire nest verlaten achter. De werksters doen nu alle werk en de koningin legt alleen nog maar eitjes.

Het plaatsen van selectieve vallen heeft nu geen zin meer want de koninginnen komen het nest niet meer uit. Als je in deze periode toch een hoornaar ziet is het een werkster. Maar zolang het nest nog heel klein is, is de kans dat je een hoornaar ziet minimaal.

Het is niet handig de werksters te vangen of dood te slaan want we hebben ze nodig om ons de weg te wijzen naar het nest. De selectieve vallen kunnen dus worden opgeborgen en we gaan lokpotten (‘wiekpotten’) plaatsen. Zo’n lokpot maak je heel eenvoudig zelf: Je neemt een oude jampot, vult hem met een lokstof, je maakt een snee in het deksel en hangt daar een strookje in van een geel vaatdoekje (zie foto). Ook de lokstof kun je zelf maken. Je neemt een lege literfles (schoon!) en vult hem met een mengsel (mengverhouding 1x1x1). van zoet bier (bruin?), zoete witte wijn (de goedkoopste die je vinden kunt) en suikerwater of limonadesiroop. [ Er is online ook een kant en klare lokstof te koop. Het product heet Trappit en kost Eur 29.95 Per liter. Dat lijkt me dus geen alternatief. ]

Plaats de lokpot op een plaats waar veel mensen hem kunnen zien. Dat vergroot de kans dat de hoornaars die komen foerageren gespot worden. Zie je een Aziatische hoornaar op een lokpot dan neem je een foto en stuurt die op naar www.waarneming.nl. Het is het handigst als je de lokpot voorziet van een (regenbestendig) kaartje met daarop een QR-code.