door Arend Oosterlee
MAASSLUIS | Op het moment dat ik dit schrijf is het september en de meeste hoornaar volken hebben hun primaire nest verlaten en zitten in hun secundaire nest. Het primaire nest is te klein geworden en daarom gaan de werksters in de buurt van dit nest een nieuw nest bouwen, op maximaal 150 meter van het eerste. In de loop van de komende maanden worden de secundaire nesten steeds groter tot ze begin oktober hun maximale omvang hebben bereikt. Tegen die tijd kunnen ze zo groot zijn als een skippybal.
Het grootste nest dat tot nu toe gevonden is (in Frankrijk) had een hoogte van 1.1 meter en een breedte van 80 cm.
/a
Het bouwen van het secundaire nest duurt ongeveer een week. Al vrij snel, nog voor het nest helemaal klaar is, verhuist de koningin naar haar nieuwe onderkomen. Het broednest dat nog in het oude nest zat wordt nog een tijdje verzorgd maar zodra alle larven volwassen zijn vliegen ook zij naar het nieuwe nest waarbij ze de geursporen volgen van het oudervolk. Vanaf dat moment gaat de groei van het volk steeds sneller: het aantal werksters dat er op uit vliegt om voedsel te verzamelen wordt steeds groter zodat we steeds vaker hoornaar zullen gaan zien in de publieke ruimte.
Een maand geleden is in het Beatrixpark in Schiedam het eerste Aziatische hoornaar nest in deze regio gevonden en verwijderd. Het was een hele klus om het nest te vinden omdat het laag boven de grond hing op een plek die door bramen en brandnetels lastig te bereiken was.
In Maasland zijn kort geleden hoornaars gezien op het volkstuincomplex en er is een secundair nest in aanbouw in een populier bij Bavette (Korte Buurt). Binnenkort hopen we beide nesten te kunnen verwijderen.
Zoekteams
Het zoeken naar nesten wordt gedaan door zoekteams. Het werk van zoekteams begint er mee dat iemand (meestal iemand uit het publiek) een hoornaar ziet op een lokpot (of waar dan ook). Deze waarnemer maakt een foto en stuurt die naar Waarneming.nl. Daar wordt de waarneming gevalideerd en als het inderdaad om een Aziatische hoornaar blijkt te gaan stuurt Waarneming.nl een berichtje naar een van de regionale coördinatoren.
Die coördinator activeert dan een zoekteam en vervolgens gaan de leden van het zoekteam aan het werk. Iemand bezoekt de plaats waar de hoornaar gesignaleerd is en plaatst daar een lokpot (als het meezit hangt die er al). Zodra daar dan een hoornaar op neerstrijkt om te foerageren wordt die gevangen en van een merkje voorzien. Daarna wordt hij weer terug gezet op de lokpot. Als de hoornaar klaar is met foerageren en terug gaat naar het nest wordt genoteerd in welke richting hij vliegt en wordt een timer gestart. De zoeker wacht vervolgens tot de hoornaar weer terug is en noteert dan hoelang de hoornaar weg is geweest. Is hij drie minuten weg geweest dan zit het nest op een afstand van 300 meter. Op deze manier kunnen vliegrichting en afstand al in een vroeg stadium worden bepaald want de hoornaar komt iedere keer braaf weer terug naar dezelfde voederplaats of lokpot. De vliegtijd in combinatie met de vliegrichting geeft dan een idee van de locatie van het nest.
Je kunt een stap verder gaan door nog een paar lokpotten op te hangen links en rechts van de vliegrichting. Als het mee zit strijken daar dan andere hoornaars op neer zodat je die ook een merkje kunt geven. Ook van deze hoornaars bepaal je dan vliegtijd en vliegrichting en als dat lukt kun je op de kaart (de GPS op je mobiel) de vliegrichting van alle gemerkte hoornaars intekenen. Ergens bij het punt waar de lijnen elkaar kruisen bevindt zich het nest. Vanaf dat moment wordt het lastig want nu begint het echte zoekwerk. Soms kost nog heel veel tijd en vaak is er een warmtebeeldcamera voor nodig om het nest te vinden.
Omdat het zoeken naar het nest zo tijdrovend is wordt naarstig gezocht naar slimmere manieren om de nesten te vinden. Mensen gebruiken drones of ze bevestigen een piepklein zendertje aan een gevangen hoornaar om haar te kunnen volgen naar het nest. Er wordt ook onderzocht of het mogelijk is de geluidsgolven die een vliegende hoornaar produceert te volgen. Men probeert van alles en uiteindelijk zal dit ons verder helpen.
Dit zijn de eerste nesten in onze regio, waarschijnlijk komen er nog wel meer. Vooral vanaf de Zuid-Hollandse eilanden komen er de afgelopen weken heel veel meldingen. En deze nesten zullen allemaal verwijderd moeten worden vóór begin oktober omdat daarna de jonge koninginnen uitvliegen. We moeten dat vóór zijn omdat deze jonge koninginnen na de winter zelf een volk gaan stichten. Het zal een hele klus worden om dit voor elkaar te krijgen.
Mocht u zich willen aansluiten bij een zoekgroep of behoefte hebben aan meer informatie, bel dan het volgende nummer: 06-30843841
Hoornaar vangt wesp
Ontdek meer van MAASSLUIS.NU
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.
Geen Reactie