Boek: De pandemie van de pest

UTRECHT | De pestepidemie die later de Zwarte Dood ging heten, kostte in de jaren 1347-1352 in verhouding meer mensenlevens dan welke andere historische ramp in Europa dan ook.

Hoogleraar en bestsellerauteur Dick Harrison beschrijft de gevolgen van de pest in alle uithoeken van Europa. Hij haalt bronnen uit de Arabische literatuur aan, put uit documenten van anonieme schrijvers, koningen en pausen, en geeft antwoord op de vraag waarom de Joden de zondebokken werden. Hij beschrijft de routes van de pandemie en constateert dat de pest, net als corona, Europa via Italië bereikte.

Aan de hand van welke medicijnen en behandelingen er waren en welke voorzorgsmaatregelen ‘gewone’ mensen gebruikten laat Harrison zien dat de middeleeuwers niet achterlijk waren. Zo bleken de bekende quarantainemethoden voor het isoleren van leprozen goed van pas te komen tegen de verspreiding van de pest. Maar de Europeanen zagen de pandemie ook als een straf van God. Naast smeekbedes aan de heer en zelfkastijding door flagellanten, werden in Gods naam ook veel slachtoffers gemaakt.

Harrison beschrijft ook de invloed van de pest op de architectuur, kunst en literatuur, met als ultiem voorbeeld Decamerone. Het is kortom een zeer uitgebreid overzicht van een catastrofe die het veertiende-eeuwse Europa ingrijpend veranderde. Harrison brengt die geschiedenis dichtbij met primaire bronnen en geeft heldere overzichten over culturele veranderingen, politieke structuren en (pseudo-)wetenschappen.

Eerder schreef Harrison De Dertigjarige Oorlog, De volksverhuizingen en De geschiedenis van de slavernij.