Ooit tegen een kind dat viel of ergens tegenaan liep geroepen “Kijk waar je loopt”? Dat dit niet helpt wist jezelf ook wel, maar het is ook niet logisch en bovendien mosterd na de maaltijd. Want een kind moet niet kijken waar het loopt maar lopen waar het kijkt. Nu wil ik het niet hebben over al dan niet lopende kinderen maar over eten.

Er zijn boeken en websites over vol geschreven en opvallend vaak met titels als “Weet wat je eet”. Maar ook hier kun je de mosterd beter vòòr de maaltijd nemen, dus niet “Weet wat je eet” maar “Eet wat je weet”. Sommige mensen eten geen kroepoek meer als ze weten dat dit van fijngemaakte garnalen wordt gemaakt. Anderen laten drop links liggen als ze weten dat er gelatine in zit.

Waarom zul je je afvragen. Omdat ze er achter zijn gekomen dat gelatine wordt gemaakt uit slachtafval zoals botten en huid. Dat staat niet op het dropzakje maar wil je dit wel?

Je kunt je er een beetje tegen wapenen door de etiketten goed te bekijken èn alles wat je niet snapt op te zoeken. Weet je trouwens wat colloïdaal proteïne is? Precies, gelatine! Van veel voedsel nemen we klakkeloos aan dat het gezond is. Een mooi mager biefstukje, dat durf je toch met een gerust hart je kinderen voor te zetten?

Het is nog geen 10 jaar geleden dat een klein aantal mensen in Nederland een dodelijke hersenziekte kregen door het eten van met BSE (“gekkekoeienziekte”) besmet rundvlees jaren daarvoor. Door  verschillende maatregelen komen er hopelijk geen nieuwe besmettingen meer bij maar niet-besmet vlees heeft ook langetermijnrisico’s. Zo veroorzaakt het eten van gemiddeld 50 gram rund- of varkensvlees 20 jaar later 10-50% meer kans op hart- en vaatziekten, kanker en diabetes mellitus. Daar kan de veevoeder- en voedingsindustrie niks aan doen, dat zit ‘m gewoon in rood vlees, dat van zoogdieren. Goed doorbakken lost niets op. Wit vlees, zoals van vis en kippen, heeft dat niet.

Maar daarmee is de kous niet af. Kippenvlees is vaak besmet met bacteriën zoals salmonella, campylobacter of listeria.

Deze zijn niet onschuldig, je kunt er flink ziek van  worden, soms voor de rest van je leven en dat zou dan wel eens korter kunnen zijn dan je had gehoopt. Bij de slacht kan je aanstaande biefstukje of varkenshaasje ook worden besmet met gewone darmbacteriën, poep dus. Niet fris en de gevolgen zijn ook niet mis. Afhankelijk van de soorten en hoeveelheid bacteriën en van onze weerstand kunnen die bestaan uit een paar dagen “buikgriep”, ernstige ziekte of de dood. Gelukkig maakt ons maagzuur korte metten met veel bacteriën maar daar zit een grens aan.

Al stimuleren sommige politici onze maagzuurproductie nog zo sterk, de massale consumptie van omeprazolletjes legt deze productie bij veel mensen weer plat. Wèg natuurlijke bacteriebarrière! Is het niet treurig dat je grootste zorg bij het barbecueën moet zijn of je de bacteriën in je kippenpootje, hamburger of sateetje wel in de kiem gesmoord hebt? Is hier geen wettelijke regeling voor?

“Alles mag wat niet verboden is en als het verboden is doen we het gewoon” lijkt regel te zijn. Wetten zijn dus niet voldoende, er moet ook worden gecontroleerd. Met vlees, ja alweer, worden we te vaak in de maling genomen. Ook in Nederland komt vlees op de markt van dieren die niet voor consumptie waren bedoeld. Zoals van sportpaarden die zijn behandeld met fenylbutazon, een krachtige maar riskante  ontstekingsremmer die voor mensen al jaren geleden in de ban is gedaan. Door vervalste importpapieren komen ze, met “geneesmiddel” en al, op ons bordje. Goedkoop gemalen sjoemelvlees wordt met duurder vlees  vermengd en verwerkt in snacks. Merk je toch niet! Slagers slachten zelden zelf en weten daarom ook niet altijd wat voor vlees ze in de kuip hebben. Wie wil er een gehaktbal, frikandel, borrelworstje, rookworst, salami,  bitterbal of vleeskroket?

Ik had het nog graag gehad over broodverbeteraar, over kaasloze kaaspizza’s, over in de koekenpan wegschrompelend vlees, over gescharrel met scharrelvlees en waarom de naam scharrelvlees altijd klopt, over hoe  donkerbruin bruinbrood zo bruin komt, en over nog veel meer. Maar als we alleen willen eten wat we weten, weten we op den duur niet meer wat we kùnnen eten. En je eetlust bederven wil ik ook niet. Dus toch maar een kroketje, zonder vlees en mèt mosterd, ja juist, erbij ?

Eet smakelijk en morgen gezond weer op!

Joop van de Merwe

Joop P van de Merwe

Joop P van de Merwe

Columnist op donderdag 1x per maand 2014-2015| voormalig internist-immunoloog (Erasmus MC)

2 Reacties

  1. Joop van de Merwe
    1 mei 2014 at 11:09

    De Warenwet staat niet toe dat aan brood kleurstoffen worden toegevoegd tenzij voor een bepaalde kleurstof een uitzondering geldt. Deze uitzondering geldt niet voor de bruine kleurstof karamel (E150a t/m E150d), o.a. bekend van coladrankjes, en is dus in brood verboden. Toevoegingen met een duidelijk effect op de smaak mogen wel, ook al hebben ze een kleurtje. Laat nu net gekarameliseerde (gebrande) suiker, karamel dus, een effect te hebben op de smaak, en het brood een bruiner kleurtje geven. Door de bruinere kleur denkt de gemiddelde consument dan dat het brood veel gezonde vezels bevat. En zo worden we dus weer bedot.

  2. 1 mei 2014 at 10:11

    Prima column Joop, mensen weten half niet wat ze elke dag naar binnen schuiven. Een goede voorlichting en wat meer nieuwsgierigheid naar wat je elke dag eet zou heel goed zijn. En wat dat donkerbruine brood betreft; As, was het niet?