Column(13): De oude dame is niet meer

column nr: 13

Terwijl ik aan een drankje zit, word ik op de hoogte gebracht. In eerste instantie luister ik niet zo. Druk. Tot het bericht dat de Nôtre Dame te Parijs in de hens staat een beetje doordringt. Mijn toverdoos, mijn mobiel, is snel gepakt en ik kijk even snel de berichtgeving na op internet. Er zijn al filmpjes geschoten en wat ik daarop zie, belooft niet veel goeds.

Eigenlijk heb ik niet zo veel op met Frankrijk. Ja ik mag de Tour heel graag volgen, ben wel een aantal malen in Disneyland geweest en uiteraard ook de Franse kant van de Ardennen heb ik met regelmaat bezocht. Verder versta ik die lui allemaal niet, heb ik nog nooit de behoefte gevoeld erheen te gaan en kan ik mij van de middelbare school nog herinneren dat wanneer ik aan het begin van het jaar even op een aantal blaadjes mijn naam zette, er gezorgd werd dat de desbetreffende docent en ik elkaar niet lastig hoefden te vallen.

Toch grijpt die brand mij op een bepaalde manier wel aan. De Nôtre Dame is nou net zo een monumentaal begrip en bouwwerk als dat de piramides dit zijn voor Cairo, het Vrijheidsbeeld voor New York en het Colosseum voor Rome. Enerzijds kunst en cultureel beeld bij een bepaalde locatie, anderzijds misschien wel het stadsbeeld dat bij mensen opkomt wanneer je de betreffende plaatsen noemt. Net als wat ik de dagen na de verwoestende brand in de diverse media lees, is de meest gestelde vraag of je wel eens in de Nôtre Dame bent geweest. Wat op zich bijna overkomt als ”Toen stond de Nôtre Dame zelfs nog in Parijs”, oftewel: geschiedenis. De kathedraal wordt op die manier eigenlijk al compleet afgeschreven en toegevoegd aan de geschiedenis, ondanks alle ontwikkelingen en bluswerkzaamheden die gaande zijn. Ik moet eerlijk bekennen dat ik mijzelf hieraan ook schuldig maak.

En laten we ook eerlijk zijn, de Nôtre Dame zoals deze bekend was, is inmiddels ook niet meer en zal nooit meer zo zijn. Alles is te herbouwen, zo ook ongetwijfeld deze kerk. Het voordeel is dat er nog niet zo gek lang geleden een complete 3D-scan van de hele kathedraal is gemaakt. Dus de architecten voor de wederopbouw hoeven dan in ieder geval niet jarenlang te ruziën over de plekken en hoeveelheid stenen. De wederopbouw zal wel iets minder dan 200 jaar duren.

Wat wel vele malen langer zal duren is de culturele waarde. Er waren delen van de inboedel en van het gebouw aanwezig vanuit de beginperiode dat de Nôtre Dame werd gebouwd. Ik begrijp dat de schatkamer grotendeels is gered en de relikwieën in veiligheid waren gebracht. Ook zijn er in Frankrijk vele kastelen en musea waar eventueel zo inboedel vandaan gehaald kan worden om enig karakteristieke en historische eigenschappen weer voel- en zichtbaar te maken, echter sommige details zullen nooit meer terugkomen zoals het gros de kerk ooit hebben aanschouwd.

Massaal wordt er geld ingezameld om de kathedraal weer op te tuigen. Het is verbroederend om te zien hoe instanties, particulieren en bedrijven al toezeggingen en donaties hebben gedaan. Ondanks dat de Nôtre Dame bij Parijs hoort, voelt men dat er door de brand toch iets belangrijks is ontnomen en men voelt wereldwijd de behoefte dit te herstellen. Ik durf te wedden dat over een aantal jaar de Nôtre Dame weer “compleet” is en een dak heeft. Maar toch, het zal nooit de Nôtre Dame zijn zoals velen hem hebben bezocht, wat dat betreft klopte de vraag en behoort de kathedraal tot de geschiedenis.