O P I N I E
Een opiniestuk is een artikel waarin voornamelijk de mening van de auteur over een bepaald onderwerp weergegeven wordt. Met een goed geschreven opiniestuk stuurt de auteur de lezer in een bepaalde denkrichting. De rubriek opinie biedt op uitnodiging van de redactie ruimte aan inwoners die een duidelijke visie, een afgewogen mening of diepgaand idee helder kunnen uitdragen.
Iemand uit mijn Netwerk adviseerde mij om op dinsdagavond 20 december jl. naar een uitzending van Argos te kijken. Het zou gaan om het onrechtmatig verzamelen van privacygevoelige gegevens van onschuldige burgers. Ook Maassluis zou dit op grote schaal toepassen.
Nu had ik die avond de laatste raadsvergadering van het jaar waardoor er van kijken niets kwam.
Omdat het onderwerp privacy mij wel interesseert, besloot ik woensdagochtend de Argos uitzending terug te kijken.
En ik ben mij werkelijk een hoedje geschrokken.
Argos heeft blootgelegd dat als je in de verkeerde wijk woont, je zomaar als burger op de digitale snijtafel kan belanden.
Ook in Maassluis zetten uitvoeringsorganen nog steeds een wijkgerichte aanpak in, waarbij middels data-analyse vermoedens van overtredingen worden gegenereerd. David Davidson van Argos heeft dit uitvoerig onderzocht en liet de conclusies dinsdagavond 20 december 2022 zien in een schokkende Argos docu. Die u kunt terug kijken via uitzending gemist.
In 2020 kreeg een coalitie van maatschappelijke organisaties na jaren procederen een uitspraak van de rechter waarin de SyRI-wetgeving onverbindend werd verklaard.
Het Systeem Risico Indicatie (SyRI), een risicoprofileringssysteem van de overheid, maakte het mogelijk om op wijkniveau middels een digitaal sleepnet ‘verwonderadressen’ van burgers te genereren die in de vorm van risicomeldingen werden gedeeld tussen verschillende uitvoeringsorganen. De rechtbank oordeelde dat er sprake was van een carte blanche. In een blackbox uitspraak kunt u hier lezen https://uitspraken.rechtspraak.nl/#!/details?id=ECLI%3aNL%3aRBDHA%3a2020%3a865.
Dat wil zeggen onvoldoende begrensde macht die voor de burger oncontroleerbaar en niet aanvechtbaar is.
Een dergelijke vorm van macht hoort niet thuis in een democratische rechtsstaat. NRC columnist, jurist en filosoof Maxim Februari waarschuwde al eerder dat een systeem als SyRI problematisch is, omdat het de overheid in staat stelt om middels een inzet van ongeëvenaarde informatiemacht de burger te knechten en te knevelen.
Februari beschreef dit in 2014 na de onthullingen rond het toeslagenschandaal. Nu staat zijn gelijk buiten kijf.
Op de dag van de uitspraak rond SyRI hing er een feestelijke sfeer in de rechtszaal, immers het recht had gezegevierd en Nederland was een stukje eerlijker en veiliger geworden voor de burger.
Na onderzoek van Argos is nu boven water gekomen dat de overheid ook Maassluis doodleuk is doorgegaan met het op wijkniveau inzetten van digitale sleepnetten, alleen gooit deze het nu over een andere boeg. Bij SyRI werden gegevens van verschillende uitvoeringsorganen samengebracht bij een derde partij, alvorens ze daar middels een risicomodel werden gekoppeld en zodoende konden er risicomeldingen werden gegenereerd. In de nieuwe werkwijze worden risicomeldingen uit de individuele administraties bij elkaar gelegd en als er meerdere signalen zijn over een burger/adres dan kan dit op de ‘casustafel’ belanden. Als burger weet je hier niks van.
Met andere woorden, blackbox governance is nog steeds de modus operandi bij de uitvoerende macht.
Hoewel de VNG een begrenzing van gegevens claimt, blijkt dit niet uit de WOO-documenten. NB hieruit blijkt dat nu ook de Politie deelneemt. Hierdoor vervaagt de grens tussen bestuursrechtelijk en strafrechtelijk optreden nog verder. Deze werkwijze hoort niet thuis in een democratische rechtsstaat.
En lieve burgers van Maassluis we zijn er nog niet. Als u na 1 januari 2023 bij ons nieuwe consortium jeugdhulp aanklopt met een zorg vraag dat worden ook daar u gegevens opgeslagen en geprofileerd op wijkniveau. Uw privacy wordt dus op onrechtmatige wijze geschonden. In het sociale domein geldt namelijk een verbod op profileren. Voor de gevolgen hiervan voor de hulpvrager in Maassluis waarschuwde de al eerder genoemde Maxim Februari uitgebreid in zijn NRC column die u hier kunt lezen
Ook privacy ict specialist en voormalig huisarts Wim Jongejan waarschuwde al eerder dat het nieuwe jeugdhulp model van Maassluis Vlaardingen en Schiedam leidt tot onrechtmatige en ongebreidelde dataverzameling van de burger die om hulp vraagt. https://zorgictzorgen.nl/profilering-met-girfec-lookalike-in-jeugdzorg-rijnmond-gebied/
Ondertussen slaapt de gemeenteraad, die het college zou moeten controleren en de burger hoort te beschermen, rustig door.
Liefhebbers en geïnteresseerden kunnen zaterdag 24 december 2022 van 14:00 tot 15:00 op Radio 1 luisteren naar Argos radio waar deze onrechtmatige manier van gegevensverzameling uitgebreid wordt belicht. UPDATE 29 DECEMBER. De tekst van Argos vind je hier: argos tekst
#rechtsstaat #sleepnet #risicoprofilering #gegevensbescherming #privacy #klassenjustitie #toeslagenaffaire
Met vriendelijke groet,
Desiree van Doremalen
steunraadslid FvM
Met grote dank aan assistent professor en universitair docent Privacy & Data Protection en International Business and Internet Law Vrije Universiteit Tijmen Wisman voor het gebruik van zijn Tekst uit deze LinkedIn post