MAASSLUIS | Oud-columniste Bea Scheurwater brengt in beeld waar het op 31 oktober zou (moeten) gaan.
Op 1 november herdenken we binnen de christelijke traditie de feestdag van ‘alle heiligen’; de dag nadien vereren we onze dierbare gestorvenen, al dan niet met een bezoekje aan het graf. Kinderen, tieners en jongvolwassen halen op 31 oktober dan weer hun hartje op: zij leven zich carnavalesk uit in het jaarlijks weerkerende festijn van ‘Halloween’. Maar vanwaar komen deze gewoontes? En waarom houden we ze juist in ere in de donkere overgang van oktober naar november?
Romeinse spoken, Romeins Halloween en Romeins Allerzielen
Ja u leest het goed, Romeins, waar komt toch die gedachte vandaan dat wij zo geëvolueerd zijn? De meest ontwikkelde beschaving aller tijden? We weten nog steeds niet hoe men indertijd de piramides bouwden, vroeger had men (zonder techniek) veel meer kennis van astrologie zowel in de Amerika’s en het Midden Oosten. Het waren mensen die zich erin verdiepten, nu denkt men niet meer zelf en laat de computer rekenen, die is sneller, dat absoluut, maar snapt de computer wat er achter zit, hoe en waarom het is zoals het is?
we waren even afgedwaald…
De Romeinen waren immers erg bijgelovig. Veel meer dan hun rationeel ingestelde Griekse tegenhangers namen ze het bestaan aan van bovennatuurlijke wezens, zoals vampiers (Lat. strigae) en weerwolven (Lat. versipelles). Ook het geloof in allerlei soorten dodengeesten – qua karakter vaak uiteenlopend – was wijd verbreid. Op tijdstippen waarop deze geesten geacht werden vanuit het dodenrijk naar de wereld terug te keren, rustte een taboe: de Romeinen noemden die dagen religiosi (vrij vertaald “uit den boze”).
Zou daar het woord religie vandaan komen? wie het weet mag het zeggen
De Feestdagen voor de Voorouders – gevierd van 13 tot 21 februari, droegen een vriendelijk en familiaal karakter: de verbondenheid met de overleden voorouders stond centraal
Evolutie naar ons Allerheiligen en -zielenfeest en het moderne Halloween.
Het christelijke feest van Allerheiligen wordt al in de vierde eeuw n.Chr. gevierd in Edessa (Syrië) op 13 mei en op de eerste zondag na Pinksteren. In de oosters-orthodoxe ritus herdenkt men de heiligen overigens nog steevast op die zondag. In de westerse Kerk nam men in de zesde eeuw na Chr. de datum van 13 mei over.
Waarom heeft men in het Westen nu Allerheiligen verplaatst van 13 mei naar 1 november? Velen denken dat hier de oude Keltische traditie van Sam(h)aim zijn invloed heeft laten gelden. De Kelten vierden Sam(h)aim in de nacht van 31 oktober op 1 november. Het feest luidde niet alleen het begin van de winter in, maar ook de overgang van zomer naar winter. Mogelijk beschouwden de Kelten het als een soort nieuwjaarsfeest.
In het middeleeuwse Engels luistert het feest van Allerheiligen immers naar de welluidende naam All Hallows; de vooravond (31 oktober) noemden de Britten All Hallows’ Eve. Vandaar dus de naam ‘Halloween’.
Het Allerzielenfeest vindt zijn oorsprong in de ontwikkeling van de leer over het Vagevuur en de daarmee gepaard gaande devotie tot de overleden zielen. Het ontstond in de abdij van Cluny (Frankrijk). Rond het einde van de dertiende eeuw was de feestdag in de hele Westerse wereld verspreid. De datum 2 november is bepaald door die van Allerheiligen, dat inmiddels daags voordien stond geprogrammeerd centraal. Via VS is gecommercialiseerde vorm opnieuw in Europa terecht gekomen.
Onnodig te zeggen dat dit nog weinig met het oude Keltische feest, laat staan met Allerheiligen, te maken heeft.
Wilt u het uitgebreid lezen, kijk dan op historie.net.
Alhier was het in diverse weken reeds afgelopen zaterdag gevierd, “lekker makkelijk in het weekend”.
Alles voor het gemak, over inhoud denken we niet meer na, het moet “leuk” zijn, maar is het leuk als je niet weet wat je viert, kun je dat nog vieren noemen?
Bea Scheurwater
Houd u svp aan Onze omgangsvormen
Alle reacties worden vooraf gemodereerd. Degene zonder 'voornaam + achternaam' worden geweigerd.