door Nikki Holleman

Waar kan deze week geschaatst worden op natuurijs? 

MAASSLUIS | Na drie nachten vorst heeft de schaatskoorts toegeslagen in Nederland. Zouden we weer het ijs op kunnen? De kans is groot dat er woensdag al geschaatst kan worden. En dus maken natuurijsbanen zich op voor ouderwetse winterpret. Waar een nieuwe generatie natuurijsmeesters klaar staat om zich te bewijzen.  Bij een of twee graden onder nul begint het bij elke schaatsliefhebber te kriebelen. “Kunnen we weer deze winter? Het zou toch zo mooi zijn!” Voor een natuurijsbaan waar na een paar dagen vorst al veilig geschaatst kan worden, zijn ijsmeesters met kennis van zaken nodig. En juist daaraan was in de afgelopen jaren een groot tekort. Vergrijzing van het legioen van de bestaande ijsmeesters maakte een wervingscampagne noodzakelijk.  

KNSB en Unox deden daarom vorig jaar een oproep: wie wil natuurijsmeester worden? “Er werd massaal op gereageerd”, zegt Liane Lens van Unox. “Ruim 800 mensen wilden de opleiding volgen. Inmiddels, een jaar later, zijn meer dan 400 nieuwe ijsmeesters opgeleid, die niet kunnen wachten om het vak in de praktijk te gaan uitoefenen.”  

Waar kan deze week al geschaatst worden?

Een schaatsbaan maken is een kwestie van kennis, doorzettingsvermogen en een beetje geluk. Dat weten ze ook in Bergum (Friesland), Noordlaren (Groningen), Nieuw-Buinen (Drenthe), Haaksbergen (Overijssel) en het Zuid-Hollandse Puttershoek. In deze dorpen worden al een aantal dagen voorbereidingen getroffen. Op de baan die als eerste opengaat, vindt de eerste officiële KNSB marathon van deze winter plaats. Intussen kijkt heel schaatsminnend Nederland uit naar de mogelijkheid om te schaatsen op natuurijs. Dat doet men zeker ook bij de schaatsbond KNSB. Goede hoop is ervoor de combibanen, waar een laagje ijs op een (asfalt-)skeelerbaan wordt gemaakt. Die kunnen na een paar nachten lichte vorst al open, mogelijk woensdag al. Voor landijsbanen (weilanden die onder water worden gezet) duurt dat langer.

© Nikki Holleman –
IJsmeesters aan het werk in Warmond (december 2021

Bert Drent van schaatsvereniging Nieuw-Buinen: “We zijn er helemaal klaar voor. Alleen het ijs moet nog gemaakt worden. We gaan vannacht onwijs ons best doen om de eerste laag te maken. We rijden alsmaar rondjes met de trekker om er laagjes water op te spuiten. We starten om 23.00 uur en rijden door tot 08.00 uur morgenvroeg. En dat doen we morgen nog een nacht. Ja, je moet er wat voor over hebben, maar als het even meezit kunnen we hier woensdag wel schaatsen! Het is hard werken en jong bloed is welkom om ons te komen helpen.”  Kars Kroeze is al zo’n 17 jaar natuurijsmeester bij IJsvereniging de Hondsrug in Noordlaren. “We zijn afgelopen zaterdag al begonnen met de eerste werkzaamheden. Dat doen we met een team van negen. ’s Nachts gaan we met vier man door. Zodra het vriest rijden we rondjes over de baan met een tank met water. Elke 5.000 liter water zorgt voor een millimeter ijsvorming. We willen 2 tot 3cm dik ijs maken om te kunnen schaatsen. Nog twee nachten flinke vorst en dan verwachten we woensdag hier open te gaan. Zodra het vriest, is schaatsen gelijk een hype, dus we verwachten ook meteen veel mensen.”

Dokkumer Johannes Visser (32) heeft afgelopen maart de cursus tot natuurijsmeester gevolgd. “Tijdens de cursus heb ik veel theoretische kennis opgedaan, maar vooral waardevol was het sparren met ijsmeesters van andere ijsclubs; we hebben veel van elkaar geleerd.  Ik ben nu officieel ijsmeester bij Koninklijke IJsclub Dockum, maar helaas kan ik mijn opgedane kennis nog niet in de praktijk brengen. Ik kijk uit op de ijsbaan, dus elke ochtend als ik wakker word, zie ik hoe de baan erbij ligt. Prachtig natuurlijk, maar Ik kan niet wachten tot er geschaatst kan worden. Het eerst dunne laagje ligt er als een spiegel bij, maar lang niet genoeg om komende dagen te kunnen schaatsen. Bij een landijsbaan duurt dat toch langer. Daarom zijn we best jaloers op verharde banen. Misschien moeten we de haalbaarheid daarvan voor Dokkum ook eens gaan onderzoeken. Wij krijgen nu ook de kriebels hoor en hebben er zin in!” 

Gilde van natuurijsmeesters

Schaatsen op natuurijs zit in het hart van de Nederlandse cultuur en staat zelfs op de lijst van Immaterieel Cultureel Erfgoed, zegt Rieks Poelman van de KNSB “Daarom is het belangrijk dat het behouden blijft. Zonder ijsmeesters, geen natuurijsbanen of veilige ijstrajecten.” Poelman was bij de KNSB verantwoordelijk voor de wervingscampagne: “Het idee om landelijk een groot aantal nieuwe ijsmeesters te werven kwam van onze partner Unox. We hebben als gevolg van het succes van de campagne samen het Gilde van Nederlandse Natuurijsmeesters opgericht.”

Eerbetoon 
Het gilde is een platform voor kennisdeling over natuurijs, zoals dat nog nergens ter wereld bestaat, stellen de oprichters. Volgens Liane Lens is het ook ‘een eerbetoon aan de talloze vrijwilligers die zich inzetten voor natuurijsbanen en winterplezier’. “We dragen graag een steentje bij aan de winterse saamhorigheid en de koek-en-zopiecultuur, die je bij uitstek op het ijs ziet.”  Als gevolg van de succesvolle werving staan er inmiddels ruim 2500 natuurijsmeesters klaar om buiten schaatsen mogelijk te maken. 

Natuurijsmeesters kunnen de komende dagen in ieder geval aan de slag om natuurijsbanen in heel Nederland gereed te maken. Als we de voorspellingen mogen geloven kunnen we de komende week op veel plaatsen schaatsen. Op schaatsen.nl/natuurijs staat een overzicht van alle natuurijsbanen van clubs in heel Nederland die bij de KNSB zijn aangesloten. Verenigingen houden daarop zelf bij wanneer hun baan geopend is voor het publiek. Voor de meest actuele informatie is het ook raadzaam om de eigen websites van ijsclubs in de gaten te houden. “Ga alsjeblieft alleen een natuurijsbaan op; waar de natuurijsmeester groen licht geeft“, geeft Rieks Poelman nog als wijze raad. 


Hoofd Redactie

Hoofd Redactie

Hoofdredactie van Maassluis.Nu | Verzorgt berichtgeving die niet onder een specifiek redactieteam valt