Column (287): Is een fatbike een fiets?

Een fatBIKE. Het woord zegt het eigenlijk al. Letterlijk vertaald naar dikke fiets. En dik is die. Al ben ik misschien wel wat te oud om die uitspraak nog te gebruiken. Maar is het wel echt een fiets?

Snorbrommer

Een fatbike heeft nog het meeste weg van een Citta van vroeger. Een snorbrommer met een lang zadel waar je samen op kon zitten. Ik had er ook eentje. Wind door je haar, gas erop en gaan. Tegenwoordig moet je, wanneer je op een snorbrommer rijdt, een helm op. Dat was in mijn tijd niet. De fatbike lijkt daarop in te spelen. Met zijn grote zadel en dito grote banden, lijkt hij op een brommer. Maar doordat het officieel een elektrische fiets is, heb je geen helmplicht. En dat allemaal voor het schamele bedrag van duizend euro. Het is dan ook niet zo gek dat de fatbike immens populair is onder de jeugd.

Nadelen

Toch zitten er ook veel nadelen aan deze “fiets”. Zo is hij zo populair dat het nagenoeg onmogelijk is om hem te verzekeren. Voor je het weet, wordt dat ding onder je kont vandaan gestolen. Ook is het kinderlijk eenvoudig om de fatbike op te voeren. Iets wat uiteraard illegaal is, maar wat wel op grote schaal gedaan wordt. Zelfs zonder enige technische kennis is het opvoeren van een fatbike kinderspel. Daarna kunnen die dingen met gemak 50 à 60 kilometer per uur halen. Maar het grootste nadeel is toch wel dat ze gewoon gevaarlijk zijn. De laatste jaren neemt het aantal ongelukken met fatbikes enorm toe. Zo was de eerste melding van een ongeluk met een fatbike in 2021. In 2022 waren er 7 meldingen. Dat steeg naar 59 in 2023 en nu, in de eerste 4 maanden van 2024 zijn er al 33 meldingen gedaan. Dat is een flinke toename.

Anders dan een elektrische fiets?

Maar is een fatbike gevaarlijker dan een gewone elektrische fiets? Tegenwoordig is het voor kinderen heel normaal om een elektrische fiets te hebben. Fatbike of niet. Waar wij vroeger ons de benen uit ons lijf moesten fietsen om naar school te gaan, rijden ze tegenwoordig razendsnel op hun elektrische variant. Het aantal ongelukken met elektrische fietsen neemt dan ook al jaren toe. Niet alleen onder de jeugd overigens. Een elektrische fiets biedt trapondersteuning tot 25 kilometer per uur. Zonder enige moeite ga je dus net zo snel als die snorbrommer. Waarom lezen we dan alleen artikelen over de gevaren van een fatbike en niet die van de gewone elektrische fiets? Het opvoeren van een fatbike is al illegaal dus technisch gezien gaat het gewoon om twee elektrische fietsen die elk 25 kilometer per uur zouden moeten kunnen gaan. Toch spreekt met bij de Fatbikes nu over een helmplicht en een minimale leeftijd.

Te jong

Hou me ten goede, ik vind het bezopen dat er kinderen van 8 jaar op zo’n ding rijden. Dan spoor je als ouder zijnde wat mij betreft niet helemaal.

Een kind van 8 kan verkeerssituaties nog helemaal niet goed inschatten. Ze hebben onvoldoende overzicht en ze zijn zich veelal niet bewust van de gevaren. Door de jonge leeftijd kunnen ze overmoedig zijn en te veel risico’s nemen met alle gevolgen van dien. Maar met een elektrische fiets is dat volgens mij niet anders. Een kind van 8 hoort gewoon nog lekker op een normale fiets te fietsen.  

Goedkoper dan een scooter

Maar bij een zestienjarige? Daar snap ik het helemaal. Officieel ben je oud genoeg voor een brommer. Maar wanneer je naar het hele plaatje kijkt, kom je al snel tot de conclusie dat een fatbike een stuk interessanter is. Ten eerste hoef je geen helm op. Ten tweede is het een stuk goedkoper. Een scooter rijden is namelijk een heel dure hobby. Zo moet je een brommer rijbewijs hebben waarbij je zowel een theoretisch deel als een praktijkexamen moet halen. Gemiddeld kost dat tussen de 300 en 500 euro. De scooter zelf kost daarnaast minimaal 1.500 euro. En de verzekering? Die is gerust tussen de 100 en 200 per maand voor een WA-verzekering wanneer de hoofdbestuurder net 16 is. Met een fatbike ben je voor 1000 euro klaar. Dan is de keuze toch snel gemaakt? Het ziet eruit als een brommer, rijdt net zo hard als een (snor) brommer, maar is wel vele malen goedkoper.

Tijd voor een helmplicht

Wil je het aantal ongelukken in het verkeer terugdringen dan zul je toch moeten denken aan een minimale leeftijd voor ALLE elektrische fietsen. Een jaar of 16, net als met een snorbrommer. Wil je daarnaast de ernst van de ongelukken ook verminderen, dan zou een helmplicht een hele goede stap zijn. Maar of men daar nu zo blij van wordt? Al die arme kinderen die naar de middelbare gaan en zich het leplazarus moeten trappen of met platgeslagen helm-haar op school aankomen. Dat is toch wel heel zielig. Nee, dan kunnen ze beter ergens onderweg het risico lopen op aangereden te worden. Dat is inderdaad een stuk beter.