Column(108): Wij betalen hoge prijs voor keuzes van de overheid

Soms vraag ik me af waar de prioriteiten van onze overheid liggen. Niet omdat ik naïef ben integendeel, ik heb een heel leven achter de rug waarin ik het spel van macht en geld maar al te goed heb leren kennen. Nee, ik vraag het me af omdat ik steeds vaker zie dat de verkeerde keuzes worden gemaakt. Keuzes die niet alleen getuigen van kortzichtigheid, maar ook van een schrijnend gebrek aan moreel kompas.

Neem de jeugdzorg. Een systeem dat al jaren onder druk staat en dat nu nóg verder uitgekleed wordt. Het kabinet trekt er minder geld voor uit, terwijl gemeenten al moeite hebben om de basisvoorzieningen op peil te houden. Ondertussen wordt de GGZ steeds verder afgeknepen en is de decentralisatie – zogenaamd bedoeld om de zorg dichter bij de burger te brengen – vooral een manier gebleken om kosten af te schuiven naar lokale overheden die daar de middelen niet voor hebben. Gemeenten worden gedwongen tot het maken van harde keuzes: helpen we het kind met zware psychische problemen of houden we het buurthuis open? Ondersteunen we kwetsbare jongeren of investeren we in ouderenzorg?

Het resultaat laat zich raden. De problemen stapelen zich op. De wachttijden in de geestelijke gezondheidszorg zijn langer dan ooit. Jongeren die nú hulp nodig hebben, komen pas over maanden aan de beurt, als ze niet al eerder zijn afgehaakt en op straat zwerven of in de criminaliteit belanden. Leerkrachten worden opgezadeld met kinderen die ze niet kunnen helpen, ouders worden overbelast en maatschappelijk werkers lopen tegen muren op. Maar het geld is op, en dus gaat de poort dicht.

Toch is er wél geld. Het kabinet trekt immers miljarden extra uit voor Defensie. Meer tanks, meer wapens, meer manschappen. Oorlogssteun aan Oekraïne is belangrijk, begrijp me niet verkeerd, maar waarom altijd zonder enige discussie? Waarom is daar wel ruimte voor in de begroting, terwijl het welzijn van onze eigen kinderen als een sluitpost wordt behandeld? Wie heeft bedacht dat een euro voor zorg een kostenpost is, maar een euro voor militair materieel een investering?

Begrijp me niet verkeerd, ik ben niet tegen Defensie. Ik ben ook niet tegen internationale solidariteit. Maar ik ben wel vóór een realistische en eerlijke verdeling van middelen. En dat betekent dat we de vraag moeten durven stellen: wat zijn onze échte prioriteiten? Is het verdedigingsapparaat belangrijker dan de mentale gezondheid van onze kinderen? Moeten we miljarden blijven pompen in oorlogen ver weg terwijl de meest kwetsbare groepen in ons eigen land aan hun lot worden overgelaten?

De gemiddelde Nederlander merkt ondertussen aan alles dat het leven duurder wordt. De vaste lasten rijzen de pan uit, de zorgpremies blijven stijgen en wie een huis zoekt, kan daar maar beter een fortuin voor hebben. En toch wordt er van diezelfde burger verwacht dat hij begrip toont voor bezuinigingen op jeugdzorg, GGZ en onderwijs. Dat hij stilzwijgend accepteert dat gemeenten keuzes moeten maken tussen slechte en slechtere opties. Maar begrip heeft zijn grenzen, en die grens is voor velen nu bereikt.

Het kan anders. Het moet anders. Wat we nodig hebben is een overheid die haar verantwoordelijkheid neemt en niet wegkijkt. Een overheid die durft te investeren in de toekomst van haar burgers in plaats van in kortetermijnpolitiek. Dat betekent een structurele verhoging van de jeugdzorgbudgetten. Dat betekent een fundamentele herziening van de GGZ-financiering zodat kwetsbare jongeren niet meer tussen wal en schip vallen. Dat betekent het heroverwegen van miljardenuitgaven aan militaire doeleinden, en een bredere maatschappelijke discussie over waar ons belastinggeld écht naartoe zou moeten gaan.

Een samenleving wordt niet groot door haar militaire macht, maar door hoe zij zorgt voor haar kwetsbaarste leden. Dat is geen zachte, naïeve gedachte. Dat is economische en sociale realiteit. Want een generatie die opgroeit zonder adequate zorg, zonder perspectief, zonder ondersteuning, zal uiteindelijk een veel grotere rekening presenteren. En dat is een prijs die we niet kunnen en niet mogen betalen.

Columnisten schrijven eigen visie op persoonlijke titel.

Klik voor de definitie van een column

  Een column is géén nieuwsartikel. Wat is het wel? Onderstaande maakt duidelijk dat je een column moet begrijpen door niet alleen de woorden tot je te nemen, maar door te bedenken welke  boodschap de columnist – mogelijk tussen de regels door –  aan de lezers geeft. Begrijp je de boodschap? Zie je wat de schrijver bedoelt? Daar kan ieder individu wat van vinden. Als het een eigen pijnplek is, kan de lezer de aanvechting hebben om helemaal erin mee te gaan of er volledig tegenin te gaan. Het is goed dat je als lezer weet wat (de waarde en betekenis van) een column is.

• De aard van de journalistieke vorm van columns is dat deze informatief, leerzaam. onderhoudend maar ook kritisch, humoristisch (parodie, ironisch, sarcastisch, satirisch) en prikkelend kunnen zijn binnen een maatschappelijke context.
• Waar de columnist dat zelf nodig acht, kunnen links in de tekst staan die naar achtergrondinformatie doorverwijzen
• Wat voor de één een leuke of rake column is, is voor een ander onzin, een belediging of niet acceptabel. Youp van ’t Hek die met alles en iedereen de vloer aanveegt in zijn columns in het NRC wordt niet door iedereen gewaardeerd. Hetzelfde geldt voor Theo Holman in Het Parool en diverse andere columnisten.
• Aan columnisten wordt door de Nederlandse rechter een grote mate van vrijheid toegekend in hun columns. Deze vrijheid kan zich ook uitstrekken tot teksten die, als ze buiten een column geschreven zouden zijn, als kwetsend of beledigend gekenmerkt worden.

Zie ook bijgaande definitie van wikipedia:  

© wikipedia