Column(409): Wat een geouweboer

Ik heb geen oordeel over de boeren en hun (on)recht. Daarvoor hebben we de regering die bestaat uit wijze mensen – zéér bekwáme mensen, volgens wijlen Wim Kan. Waar bij bewindslieden eventueel kennis of inzicht ontbreekt, worden zij op feiten gewezen door de echte kenners uit de wetenschap en statistiek.

Daarnaast zijn er lobbyisten: mooi praters die iets aan de man willen brengen.

Die personen kun je vergelijken met de Heilsoldaat: “Wachttoren, Meneer?” o.i.d. of Jehovagetuige: “Mag ik u iets vertellen uit de Bijbel?” of de vroegere verkoper aan de deur: “Encyclopdietje, meneer? Veel voor weinig!”, de platenplugger bij Veronica: “Dit wordt geheid een hit!” of de huidige influencers: “Ik heb hier een su-per lipgloss. Ik ge-bruik hem al-tijd!!!”

Hoe kwamen we op het punt waar we nu staan? Waar komen we vandaan, is een betere vraag. Laten we daartoe eens  teruggaan in de tijd.

Kris-kras door de tijd:

• Jaarlijks exporteren we voor ruim 16 miljard euro aan vlees en zuivel. Daar staat tegenover dat we 3 miljard euro aan granen en soja importeren om onze dieren te voeden. (FTM)
• Het is gemakkelijker een megastal te financieren dan een bio-boerderij omdat de bank moeilijk doet. Rabobank financiert megastallen en bio-industrie (2019).
• reclame 1985 : “Melk De Witte Motor”
• tot 2007 was er een melkplas en een boterberg (lees overschot). De oorzaak van de melkplas was aan het eind van de twintigste eeuw de landbouwsubsidie van de Europese Unie. Boeren ontvingen een gegarandeerde minimumprijs voor hun melk. Daardoor wordt de normale marktwerking, die zou voorkomen dat er een al te groot melkoverschot ontstaat, verstoord. Ook leidde deze vorm van subsidiëring tot hogere prijzen voor consumenten.
• reclame 1962 – “Melk Is Goed voor Elk”
• In 2018 kregen Nederlandse boeren 835 miljoen euro aan landbouwsubsidies. Daarvan is 720 miljoen euro directe inkomenssteun, die is gekoppeld aan hoeveel land een boer heeft. Hoe meer land, hoe meer subsidie. 115 miljoen euro gaat naar plattelandsontwikkeling. Landbouwers en agrarische bedrijven kunnen landbouwsubsidies krijgen. Deze steun is een onderdeel van het Europese Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Hiermee zorgt de Europese Unie voor duurzaam, voedzaam, veilig en betaalbaar voedsel in Europa.
• Ook in 2022 wil de EU miljoenen uittrekken voor reclamecampagnes voor vlees en zuivel.  “Geniet van Europees rundvlees: lekker, veilig en gegarandeerd”
• reclame 1970-2000: “Kip het lekkerste stukje vlees. kip!”
• Het aantal megastallen (koe/kip/varken/geit voor vlees, melk en ei) in Nederland is in vier jaar met een kwart gestegen: van 801 in 2017 naar 999 in 2021.
• reclame: 1992-1999 “Al het goeie komt van Melkunie koeien”
• Nederland, Frankrijk, Italië en België ontvangen in 2022 gezamenlijk 1,7 miljoen euro om kalfsvlees binnen de EU te promoten.
• reclame 1974: “Vlees, U weet best waarom, mevrouw“
• Kort voor de lancering van een voorlichtingscampagne van de overheid in september 2019, werd het eten van minder vlees geschrapt als een van de hoofdthema’s
• reclame: 1997: “Wie is toch die man die op zondag het vlees snijdt?”
  
• 2019 – Nederlandse boeren krijgen van de EU  769 miljoen euro aan landbouwsubsidies, waarvan 680 miljoen aan directe inkomenssteun – waar ze vrijwel niets voor hoeven te doen.
• reclame 1965: “Eenmaal per etmaal een eimaal”
• 2021 – Nederlandse bedrijven ontvangen samen jaarlijks honderdduizenden tot miljoenen euro’s subsidie om reclame te maken voor hun vlees- en zuivelproducten
• reclame 1995:  “Woensdag, Kiloknallerdag”
• Maïsgluten wordt als veevoer voor onder andere runderen gebruikt.
• reclame 1980: “Kip ik heb je“
• sinds 1980 reclame voor BBQ: “Complete en gezonde maaltijd van de grill”
• Het eiwitrijke meel wordt vooral als veevoer gebruikt voor pluimvee, varkens en koeien. De totale import bedroeg in de eerste helft van 2020 2,4 miljard kilogram sojabonen.
• Van alles wat de Nederlandse boeren produceren is ongeveer 75% voor de export, als je kijkt naar de opbrengst in euro’s(2019).
• 2020: 47 miljoen eieren voor de Nederlandse export. Het overgrote deel van onze eieren, voor een waarde van 295 miljoen euro, gaat naar Duitsland.
• Nederlandse melkveehouders ontvangen jaarlijks maar liefst 350 miljoen euro aan EU-belastinggeld. Dat is bijna 22 duizend euro per melkveebedrijf.

We hebben dus al vele decennia een overheid geadviseerd door wijze mannen.

Lobbyisten, bankiers (indirect) en reclamemakers (direct) pushen en promoten iedereen vanaf 1950 om boter kaas en eieren, koe- kip- en varkensvlees te consumeren. Via de Schijf van Vijf werd dat gepopulariseerd door de Stichting Voedingscentrum Nederland, een door de Nederlandse overheid gesubsidieerde instelling die voorlichting geeft over voedsel en voeding. Ook de EEG, later de EU subsidieerde de boeren de hemel in.

De boer(in) ondertussen (landbouwer/ veehouder) hanteerde steeds het adagium “go with the flow” en paste de bedrijfsvoering steeds aan, die is geen spelbreker.

Ook wij zijn toch zeker niet schuldig met onze consumptie? We hebben recht op die boerenproducten elke dag en in voldoende mate. Dát is wat ons al een halve eeuw wordt voorgehouden.

Dan is er maar één conclusie mogelijk: de voornoemde zééér bekwáme lieden hebben de stikstof crisis veroorzaakt. Maar dat mag je niet zeggen want dan ben je ineens een complotdenker.