Marian was ooit een aangename verschijning, maar sinds een jaar of twee oogde zij moe, uitgeblust en wanhopig. Ooit sprak zij met een sprankeling in de ogen het ja-woord uit; haar huwelijk als begin van een mooi avontuur. Haar droombeeld van een leven vol liefde, gezamenlijke vreugde en onvermoeibare steuntjes had zij als ‘once in a lifetime’ gecultiveerd. Wat was er gebeurd? Haar huwelijk had na vijfendertig jaar niet meer dat magische met de grote M van “mooi’, het was verworden tot een strijdtoneel van futiliteiten.
Zij riep destijds mijn hulp in. Zij zocht een klankbord, iemand die haar een spiegel kon voorhouden. Ik besloot haar een voorbeeld te schetsen van wat ik eerder had meegemaakt met een ander koppel.
Laat ik dit koppel Paul en Anne noemen. Na bijna 40 samen stonden zij aan de rand van de afgrond. Althans dat was het verhaal dat Anne mij vertelde.
In het begin waren Paul en Anne het perfecte paar. Ze deelden dromen, lachten samen om de kleinste dingen en hadden een onwrikbare band. Maar na tientallen jaren samen te zijn geweest, bleek zelfs hun sterke liefde niet immuun voor de slijtageslag van de dagelijkse sleur en hectiek. Alle emotionele en praktische tussendoortjes en de moeilijke momenten begonnen zich op te stapelen als een toren van stapelbekers, met zoals Anne zei: “De laatste druppel was een ogenschijnlijk onbelangrijk onderwerp: de afwas.”
Het ging niet om de afwas zelf, maar om de betekenis ervan. Naarmate de jaren verstreken, waren de gesprekken tussen Paul en Anne veranderd van diepgaande discussies over hun toekomst naar kibbelen over wie de borden moet afwassen. “Waarom staat jouw koffiemok nog steeds op tafel?” vraagt Anne met een geïrriteerde toon. Paul, in het laatste stadium van zijn geduld, antwoordde met dezelfde ‘emotionele lading: “Dat doet er toch niet toe? Waarom moet je je altijd zo druk maken om kleine dingen?”
En toen gebeurde het volgende.
Op een week na 40 jaar samen met een steeds verder afbrokkelende band, kregen zij het nieuws dat Paul terminaal ziek was. De realiteit van de naderende dood dwong hen om te kijken naar wat er over was van hun huwelijk. De futiliteiten leken nu te verdampen. De gesprekken werden weliswaar vanaf toen minder, maar intenser. Deze hadden een urgentie die iedereen die ooit met verlies is geconfronteerd, kan begrijpen.
Dit was ook het schokkende moment waarop ze beseften dat de dagelijkse irritaties – de stapels ongeopende post, de rommelige garage, de manier waarop Paul zijn sokken op de verkeerde plek liet slingeren – niets meer te maken hadden met wat er echt toe doet. Het ging nu niet meer over de afwas, maar over de afwezigheid die volgt als de partner wegvalt. Paul, toen zo verzwakt door zijn ziekte, was zich bewust van de laatste momenten die hij met Anne had. Er was geen tijd meer voor de futiliteiten die hun samenzijn de laatste jaren hadden gekenmerkt.
Tot zover hun verhaal.
Ik vroeg Marian: “Wat kunnen we leren van dit niet unieke huwelijk? Eerst en vooral, raak niet verstrikt in de kleinheid van het dagelijks leven. We verspillen veel kostbare tijd aan ruzies die er uiteindelijk wel toe doen, maar niet echt belangrijk zijn.”
Marian knikte en zuchtte. Ik vervolgde: “Weet je … het zijn de grote momenten en de liefde die ons echt raken, niet degene met wie we het meest discussiëren … over de afwas! Kleine irritaties maken ruimte voor de dieper liggende emoties die vaak verdoezeld worden door de sleur van de routine.”
Er valt meer te leren: “Het is een waardevolle les over het communicatief vermogen in een relatie. Vaak hebben we de neiging om onze frustraties te uiten zonder echt naar de ander te luisteren. Door het gebrek aan diepere communicatie beginnen we de connectie te verliezen. De dood en het eindige van het leven dwingen ons echter om weer na te denken over wat we willen zeggen, terwijl de tijd ons in zijn greep houdt. Juist op de momenten dat we het meest kwetsbaar zijn, zou echte communicatie moeten bloeien … en niet moeten leiden tot kleine, onbenullige meningsverschillen.”
Marian schoot vol. Nadat ik haar had getroost, konden we het gesprek afronden.
“De boodschap na zoveel jaren wel fijn samenzijn ligt aan de oppervlakte… Schenk aandacht aan de tijd die je samen doorbrengt. Elke strijd, elke dreiging om een sterke relatie te compromitteren, gaat ten koste van de gelegenheid om samen een mooie herinnering te creëren. In het licht van wat Paul en Anne hebben doorgemaakt, zien we dat de liefde, in al zijn vormen, de kracht heeft om ons te leiden door de moeilijkste momenten. De afwas zal ooit gedaan worden, maar de verbinding die we opbouwen is, wat op termijn blijft…”
Ik vertel u bovenstaande gesprek omdat ik steeds vaker huwelijken zie stuk lopen op gebrek aan wederzijds begrip. Met Marian en haar partner is het ondanks haar pogingen om er nog wat van te maken, alsnog misgegaan.
Toch kunnen we onszelf af en toe herinneren aan de lessen uit bovenstaande situaties. Relaties vragen om onderhoud, begrip en aanpassing. We moeten deze momenten van stress en frustratie omarmen als kansen voor groei, en niet zien als hindernissen op onze weg. In de eindeloze cyclus van liefde, kunnen we de vlam brandend houden, en niet laten doven door triviale zaken. En vooral, laten we tijd besteden aan wat echt belangrijk is: elkaar.
Ook wij thuis hebben onze futiliteiten, maar we zijn het ons bewust en wijzen elkaar er dan op. En dat accepteren we dan weer van elkaar. Daar zit de winst.
Columnisten schrijven eigen visie op persoonlijke titel.
- De aard van de journalistieke vorm van columns is dat deze informatief, leerzaam. onderhoudend maar ook kritisch, humoristisch (parodie, ironisch, sarcastisch, satirisch) en prikkelend kunnen zijn binnen een maatschappelijke context.
- Waar de columnist dat zelf nodig acht, kunnen links in de tekst staan die naar achtergrondinformatie doorverwijzen
- Wat voor de één een leuke of rake column is, is voor een ander onzin, een belediging of niet acceptabel. Youp van ’t Hek die met alles en iedereen de vloer aanveegt in zijn columns in het NRC wordt niet door iedereen gewaardeerd. Hetzelfde geldt voor Theo Holman in Het Parool en diverse andere columnisten.
- Aan columnisten wordt door de Nederlandse rechter een grote mate van vrijheid toegekend in hun columns. Deze vrijheid kan zich ook uitstrekken tot teksten die, als ze buiten een column geschreven zouden zijn, als kwetsend of beledigend gekenmerkt worden.
Reageren? … Blader naar beneden plaats jouw reactie direct onder artikel [binnen 30 dagen na publicatiedatum]
⊗——het einde ——⊗
voorliggende column is tot nu toe gelezen door: 164 lezers
Geen Reactie