Column (255): De duivelsdriehoek van Maassluis

column nr 255

Besturen vereist de vaardigheid van het beheersen van de duivelsdriehoek: Geld, Tijd en Kwaliteit. Je kunt niet maximaal inzetten op alle drie. Je kunt er twee minimaliseren, maximaliseren of fixeren, maar het derde element is altijd een logische afgeleide van die andere twee. Zo vergen hoge kwaliteitseisen veel geld en (werk)tijd. Hoe werkt dat in Maassluis voor het beheer de openbare ruimte?

Ik heb geprobeerd mij een voorstelling te maken hoe dat voor het stadsbedrijf verlopen is. Dat moet ik ook wel doen, want men zal daarover geen openbaarheid van zaken geven.

Tijd, geld en kwaliteit

Het lokale stadsbedrijf werkt volgens vastgestelde onderhoudsschema’s met een bepaalde bemensing (Tijd), die borg zal moeten staan voor goed onderhoud (Kwaliteit) dat betaalbaar is (Geld). De onderhoudsschema’s met een vaste ploeg zijn dus vast.

Daarmee is TIJD een gefixeerd gegeven.

Hoe bepaal je dan wat je doet en of het naar believen is? Ik las in een gemeenteraadsverslag dat de burgemeester wil dat het stadsbedrijf qua personele omvang en inzet op deelterreinen wil ‘meeademen’ met de behoefte. En dan komt die duivel om de hoek kijken …

We weten uit de jaarlijkse begroting dat er een bepaald bedrag (Geld) wordt gereserveerd voor het komende jaar.

Daarmee is ook GELD een gefixeerd gegeven.

Het tragische is dat daarmee de resultaten (KWALITEIT) de factor zijn die moeten inleveren.

En toen

Het Stadhuis zal daarmee in zijn maag hebben gezeten.

De omvang van het personeelsbestand voor groen onderhoud is namelijk de afgelopen tijd juist flink verlaagd van 22 naar amper 6. Ik heb geen idee of dat is omdat het personeel te duur is. Een ambtenaar drukt jaarlijks op de begroting als kostenpost. Dan kun je wellicht beter inhuren op momenten dat je iemand nodig hebt.

Per uur duur, maar op termijn kostenbesparend, mits goede kwaliteit wordt geleverd.

Maar hoe bepaalt de gemeente de gewenste kwaliteit?

Het lijkt erop dat ze dat zelf niet weten. Ze hebben daarvoor een paar dure jongens ingehuurd die een dik rapport schreven onder het mom ‘vreemde ogen dwingen, wat van buiten komt is goed’. Het lumineuze verhaal dat naar buiten is gebracht: we werken voortaan met Beeldkwaliteit meetlatten voor de openbare ruimte. De invulling daarvan moet zorgen dat Geld en Tijd niet omhoog oplopen.

De huidige personeelsomvang is dus klein en er wordt met poppetjes heen-en-weer geschoven van de ploeg ‘groen’ naar de ploeg ‘zwerfvuil’, enzovoort. De medewerkers doen hun best binnen de gegeven werktijden, maar worden er gek van. Bovendien missen ze op die andere gebieden ervaring. Dat duurt wel even.  Met een beetje gezond verstand besluit je als manager dan “mee te ademen” om de Kwaliteit van de afgelopen decennia op orde te houden, maar dat lukt niet met de huidige bezetting.

Met andere woorden: je zou de personele bezetting moeten verhogen én dat kost meer geld.

Ik zie diverse externe onderhoudsbedrijven in de openbare ruimte actief zijn. Dagelijks kijk ik om mij heen en zie dat er flink is ingeleverd op de kwaliteit van de openbare ruimte. Neem het groen onderhoud: ingehuurde raggende mannen rauzen het groen naar de gallemiezen. Expertise – laat staan kwaliteit – lijkt geen eis. Het lijkt erop dat ze tempo werken op basis van uurtje-factuurtje.

Als je zoals ik geluk hebt, dan woon je in een A wijk. Ik kan je verklappen dat er veel B en C wijken zijn. Je kunt dat zelf zien aan de mate van onderhoud, zeg maar de beeldkwaliteit. Of liever het ontbreken van kwaliteit.

En zo werd er een konijn uit de hoge hoed getoverd. Of kwam er een aap uit de mouw als een duveltje uit een doosje? Voorlopig houd ik het op miskoop: een kat in de zak. Feitelijk is het natuurlijk een sigaar uit eigen doos, jullie kiezen immers zelf steeds de gemeenteraad en indirect dus de wethouders die met elkaar dit beleid ruggensteunen.

Klopt dat nou wel?

Ik kan mij met mijn bovenstaande voorstelling natuurlijk deerlijk vergissen. Laat ik, zoals een locale politicus mij onlangs aanraadde, eens kijken naar het halfvolle glas. Stel dat ik zou staan op het dak van het stadhuis. Dan zie ik dat in Maassluis veel burgers aan de beeldkwaliteit door hun doen (of laten) bijdragen. Of dat positief is of negatief, laat ik aan uw eigen oordeel over.