In november 1995, wij woonden toen nog lang niet in Maassluis, heeft zich aan de Govert van Wijnkade een dramatisch voorval afgespeeld. Een uitvaartverzorger uit Capelle aan den IJssel was samen met zijn vrouw, van wie hij ging scheiden, op zoek geweest naar meubels. En zoals iedereen weet: dan kom je uit in Maassluis … Hij parkeert de auto aan de kade, zet de hendel van de automaat in de N-stand, en stapt uit. Waarom? Hij moest plassen.

Omdat de kade iets afhelt richting de haven, begint de auto zachtjes richting de kademuur te zakken. De vrouw die op de achterbank van de auto zit, raakt heftig in paniek, en probeert er van alles aan te doen om de auto tot stilstand te brengen, of het liefst nog in z’n achteruit te krijgen, zo valt uit de beschrijvingen op te maken. De man steekt volgens een verklaring van een toevallige voorbijganger geen poot uit om de auto tegen te houden, maar volgens eigen zeggen heeft hij het wel geprobeerd. Plotselinge paniek en stress weerhouden hem er echter van om voldoende inspanning te leveren om een dodelijk ongeluk te voorkomen. Of het überhaupt mogelijk was om een auto tegen te houden die door de zwaartekracht op het donkere water afstevent, is sowieso de vraag.

De man wordt tot 12 jaar gevangenisstraf veroordeeld, zowel door de Rechtbank Rotterdam als door het Gerechtshof in Den Haag. Tegen de laatste uitspraak tekent de man cassatieberoep aan, en dan komt de zaak voor het hoogste rechtsorgaan dat we in Nederland hebben, de Hoge Raad. Gerard Spong wordt zijn advocaat, en die weet de Hoge Raad ervan te overtuigen dat één van de meest belangrijke verklaringen niet gebruikt mag worden, omdat die onder hypnose is afgelegd. En daarom moet de hele zaak opnieuw behandeld worden.

Gerard Spong maakt van alle bewijsmiddelen gehakt. Eén van de ergste onderdelen betreft de auto van de verdachte: die is vernietigd. Het belangrijkste bewijsmiddel is door het Openbaar Ministerie vernietigd! Waarom? Er lekte een beetje olie uit. Enfin, het heeft een paar zittingsdagen geduurd, maar uiteindelijk komt het Gerechtshof dat de zaak moest gaan behandelen tot de conclusie, dat er in het geheel geen wettig en overtuigend bewijs bestond. De verdachte werd ter zitting vrijgesproken.

Gerard Spong schreef hier een uiterst leesbaar boek over. Als je er aan begint, weet je natuurlijk al dat er uiteindelijk vrijspraak volgt, anders schrijft Spong niet over een zaak die hij zelf heeft behandeld. Maar spannend, althans meeslepend is het. En het is voor een Maassluizer wel bijzonder, als je op de eerste ‘echte’ bladzijde van het boek een plattegrondje aantreft van de binnenhaven, waar de Koepaardbrug op staat, café Moriaan en de Bierelier. Je voelt je meteen thuis in het verhaal.

In ieder proces heeft de verdachte het recht op het laatste woord. Wat Dirk V. bij de Rechtbank heeft gezegd, weten we niet. Ook zijn slotbijdrage bij het Hof Den Haag kennen we niet. Wel zijn allerlaatste bijdrage, voordat het Hof dat de zaak op last van de Hoge Raad opnieuw moest beoordelen, tot zijn eindoordeel kwam. Alle advocaten vrezen ‘het laatste woord’ van hun cliënt; die kan de zorgvuldig opgebouwde verdediging in één klap te niet doen. Ik adviseer mijn cliënten zo weinig mogelijk, het liefst niets te zeggen. Maar de uitvaartverzorger had zijn slotwoord gereed. Hij heeft een gedicht voorgedragen, dat hij, naar Spong zegt, zelf geschreven heeft.

Nu is het boek van Spong een mengeling van feiten en fictie. Het kan dus best dat Spong dit slotwoord zelf bedacht heeft. Maar dan nog is het heel mooi. Ik kreeg er in ieder geval een heel klein beetje kippenvel van. Dit is wat de verdachte die mogelijk nog voor jaren vast zou moeten zitten, tegen het Hof zei:

Geloof, hoop en liefde
deze drie
schrijft Hij ergens.
Maar de meeste is de liefde.
Om me heen kijkend denk ik dat Hij gelijk had.
Met het geloof kunnen nog vele valse klanken worden gemaakt,
lelijke melodieën geschreven.
Maar met de liefde?
Nee, met de liefde komt er echt muziek in het leven.
Dat is de diepste toon die alles draagt.
Die als grond onder je leven ervaren, geeft het meeste steun.
Ik wens u vele dagen toe met een melodie geschreven in de toonsoort van de liefde.

Het is een beklemmend gedicht. Het hof lijk er duidelijk van onder de indruk’, zo besluit Spong zijn verhaal.

Moord en liefde in Maassluis!

Naar aanleiding van:

Gerard Spong, De uitvaartverzorger, Amsterdam Balans, 2016

Jan de Visser

Jan de Visser

STERK | Lijsttrekker | Lucardie & De Visser Advocaten te Den Haag |www.jdevisser.nl

1 Reactie

  1. Aad Rieken
    24 augustus 2017 at 08:24

    “Een Sp(r)ong In Het Diepe!”