Weet wat je leest

door Jelle Ravestein

MAASSLUIS | Bedrijfsmatige representaties in cijfers en grafieken hebben de eigenschap dat zij worden verzameld en daarna weergegeven op een bepaalde wijze die vergelijken mogelijk gemaakt. De opstellers willen met die cijfers een boodschap benadrukken. Dat is niet erg zolang die boodschap door iedere ontvanger meteen op dezelfde wijze wordt begrepen. En dáár gaat het vaak mis. De boodschap wordt ingekleurd door de wijze van weergeven in een grafiek.

Het wereldwijde thema van 2020 is Covid-19 (corona in de volksmond). De rijksoverheid van Nederland heeft ervoor gekozen om een corona dashboard bij te houden die ‘vergelijking’ tussen steden onderling mogelijk maakt. Daartoe koos men een schaal voor alle gemeenten die het aantal positief geteste personen meet als X personen per 100.000 inwoners.

Dit lijkt objectief, maar de getoonde statistiek vertekent voor Maassluis (33.000 inwoners) steeds de werkelijkheid. Een oppervlakkig lezer ziet al snel die schaal over het hoofd en denkt absolute aantallen te zien. Die absolute aantallen (de werkelijke aantallen staan ook op het dashboard. Echter: de afgebeelde grafiek is veel prominenter in beeld. Deze grafiek suggereert hogere aantallen (factor 3) en grotere schommelingen (bijna 3x zo grote stijging/daling) voor Maassluis dan de werkelijkheid.

Dashboard Maassluis

Zo was op 27 december 2020 (de zondag na tweede kerstdag) het absolute aantal = 11 personen. Dat is zondermeer zorgelijk voor iedere betrokkene. Daarover gaat dan ook niet dit artikel. Wél belangrijk is te beseffen dat vanwege de gekozen schaal de cijfers en schommelingen vertekenen.

© Rijksoverheid

Dit getal 11 wordt in de grafiek weergegeven als 30,5. Dat komt omdat Maassluis geen 100.000 maar slecht 33.000 inwoners heeft; m.a.w. een factor van bijna 3 lager.

► Voor de afgelopen 5 weken toont de grafiek een piek van 105  (op 20 december). Feitelijk was dat aantal toen 31 personen. Ook veel maar niet honderdenvijf personen!

Is dat misleidend? Wie zal het zeggen. Het hangt af van de oplettendheid van de lezer. Bovendien is niet iedereen vaardig in het  uitleggen van grafieken. 

 

Het had overigens veel erger kunnen vertekenen.

Als de gemeente Vlieland (1.150 inwoners) de basis was, dan deelden we de cijfers voor Maassluis door 28 (1150/33.000)
► Dan hadden we in de grafiek op 26/12 slechts 1 positief geteste persoon (31/28) .

Als de gemeente Amsterdam (844.000 inwoners) de basis was dan werden de cijfers 25,5 keer zo hoog weergegeven  (844.000/33.000)
► Dan had Maassluis in de grafiek op 26/ 12 792 positief geteste personen (25,5×31).


 

Hoofd Redactie

Hoofd Redactie

Hoofdredactie van Maassluis.Nu | Verzorgt berichtgeving die niet onder een specifiek redactieteam valt