Column(80): Hoe coach je een pensionado?

Ik moest onlangs weer denken aan een best lastig coachgesprek. De gepensioneerde man tegenover mij vond dat hij getrouwd was met een control freak. Ik zal een aantal elementen delen en jullie zo een kijkje achter de schermen geven. Drie jaar geleden had ik een sessie met een man die toen net het toppunt van vrijheid had bereikt: pensioen. Geen deadlines, geen targets, geen verplichte vergaderingen. In plaats daarvan had hij zeeën van tijd voor zijn hobby’s. Klinkt als een droom, toch? Niet voor zijn vrouw.

Zijn vrouw zag zijn pensioen als een gouden kans voor hém om háár assistent te worden in het huishouden. Koken, poetsen, boodschappen doen – ze had een waslijst langer dan de gebruiksaanwijzing van een IKEA-kast. Maar in plaats van hem gewoon iets te vragen, koos ze ervoor om te klagen. Achteraf. En constant.

“Je doet nooit iets in huis!” zei ze.

Hij vond dat een beetje oneerlijk, want alles wat hij wel deed, werd direct bekritiseerd. Een poging tot stofzuigen? “Niet zo slordig!” Een pan soep maken? “Waarom zo flauw?” De was opvouwen? “Dat doe je helemaal verkeerd!” Kortom, de arme man kon het niet goed doen. En dus deed hij maar niks.

Zijn probleem? Hij wist niet hoe hij haar duidelijk moest maken dat hij best wilde helpen, maar dat hij niet gediagnosticeerd was als helderziende. Hij had haar nodig om concreet te zeggen wat ze wilde. En vooral: om hem een kans te geven zonder constant een inspecteur van de huishoudpolitie op zijn hielen.

Dus zat hij tegenover mij, in mijn knusse coachingsruimte, met een diepe zucht en een blik die sprak van jarenlange strijd.

“Cobi, hoe krijg ik mijn vrouw zover dat ze me niet afsnauwt als ik wél iets doe?” vroeg hij wanhopig.

Ik keek hem aan en zei: “Heb je wel eens geprobeerd haar te laten betalen voor elke kritiek?”

Zijn ogen werden groot. “Bedoel je… echt betalen?”

“Natuurlijk! Zet een pot op tafel. Elke keer dat ze kritiek levert zonder eerst iets normaal gevraagd te hebben, moet ze een euro inleggen. Wedden dat ze snel leert? En jij bent binnen de kortste keren rijk genoeg voor een extra hobby. Win-win!”

Hij lachte, maar ik zag dat hij twijfelde. “Dat klinkt geweldig, maar ik weet niet of ik dat durf.”

“Prima,” zei ik. “Dan draaien we het om. Iedere keer dat zij klaagt over iets dat jij niet hebt gedaan, vraag je haar: ‘Heb je dat aan me gevraagd?’ Als het antwoord nee is, dan zeg je vriendelijk: ‘Oh, dan weet ik het nu. Wil je dat ik het alsnog doe?’ En als ze weer klaagt, herhaal je dat. Net zolang tot ze het doorheeft.”

Hij keek me aan alsof ik net het wiel opnieuw had uitgevonden. “Dat is eigenlijk… best simpel.”

“Precies,” zei ik. “Maar er is nog één belangrijke stap: als ze wél iets vraagt, doe het dan ook meteen. En zonder mokken. Want anders gaat dit plan als een natte krant in elkaar zakken.”

Vijf jaar later vraag ik me af hoe het hem is vergaan. Heeft hij een pot vol euro’s of heeft hij haar kunnen trainen in de kunst van de duidelijke communicatie? Misschien heeft hij zijn pensioen alsnog kunnen redden.

Voor iedereen die zich in zijn situatie herkent: hier is mijn gouden advies. Communicatie is de sleutel. Als je partner iets van je wil, laat haar dan expliciet vragen. En als jij wilt helpen, wees dan ook proactief. Wacht niet op een bevel, maar kijk wat je zelf kunt doen. En onthoud: kritiek zonder instructie is als een recept zonder ingrediënten – totaal onbruikbaar.

En als niets helpt? Begin een muntjespot. Het is verrassend effectief. 😉

Columnisten schrijven eigen visie op persoonlijke titel.

Klik voor de definitie van een column

  Een column is géén nieuwsartikel. Wat is het wel? Onderstaande maakt duidelijk dat je een column moet begrijpen door niet alleen de woorden tot je te nemen, maar door te bedenken welke  boodschap de columnist – mogelijk tussen de regels door –  aan de lezers geeft. Begrijp je de boodschap? Zie je wat de schrijver bedoelt? Daar kan ieder individu wat van vinden. Als het een eigen pijnplek is, kan de lezer de aanvechting hebben om helemaal erin mee te gaan of er volledig tegenin te gaan. Het is goed dat je als lezer weet wat (de waarde en betekenis van) een column is.

• De aard van de journalistieke vorm van columns is dat deze informatief, leerzaam. onderhoudend maar ook kritisch, humoristisch (parodie, ironisch, sarcastisch, satirisch) en prikkelend kunnen zijn binnen een maatschappelijke context.
• Waar de columnist dat zelf nodig acht, kunnen links in de tekst staan die naar achtergrondinformatie doorverwijzen
• Wat voor de één een leuke of rake column is, is voor een ander onzin, een belediging of niet acceptabel. Youp van ’t Hek die met alles en iedereen de vloer aanveegt in zijn columns in het NRC wordt niet door iedereen gewaardeerd. Hetzelfde geldt voor Theo Holman in Het Parool en diverse andere columnisten.
• Aan columnisten wordt door de Nederlandse rechter een grote mate van vrijheid toegekend in hun columns. Deze vrijheid kan zich ook uitstrekken tot teksten die, als ze buiten een column geschreven zouden zijn, als kwetsend of beledigend gekenmerkt worden.

Zie ook bijgaande definitie van wikipedia:  

© wikipedia