Een column is géén nieuwsartikel. Wat is het wel?
Onderstaande maakt duidelijk dat je een column moet begrijpen door niet alleen de woorden tot je te nemen, maar door te bedenken welke boodschap de columnist – mogelijk tussen de regels door – aan de lezers geeft. Begrijp je de boodschap? Zie je wat de schrijver bedoelt? Daar kan ieder individu wat van vinden. Als het een eigen pijnplek is, kan de lezer de aanvechting hebben om helemaal erin mee te gaan of er volledig tegenin te gaan.
Het is goed dat je als lezer weet wat (de waarde en betekenis van) een column is.
De aard van de journalistieke vorm van columns is dat deze informatief, leerzaam. onderhoudend maar ook kritisch, humoristisch (parodie, ironisch, sarcastisch, satirisch) en prikkelend kunnen zijn binnen een maatschappelijke context.
Waar de columnist dat zelf nodig acht, kunnen links in de tekst staan die naar achtergrondinformatie doorverwijzen
Wat voor de één een leuke of rake column is, is voor een ander onzin, een belediging of niet acceptabel. Youp van ’t Hek die met alles en iedereen de vloer aanveegt in zijn columns in het NRC wordt niet door iedereen gewaardeerd. Hetzelfde geldt voor Theo Holman in Het Parool en diverse andere columnisten.
Aan columnisten wordt door de Nederlandse rechter een grote mate van vrijheid toegekend in hun columns. Deze vrijheid kan zich ook uitstrekken tot teksten die, als ze buiten een column geschreven zouden zijn, als kwetsend of beledigend gekenmerkt worden.
Haar ogen boorden dwars door me heen. Ogen als vlammende kooltjes. Ze keek me strak aan. Nam nog een trekje van haar sigaret-pijpje en blies de rook nuffig opzij. ‘Opnieuw!’ klonk haar stem. En met een schuine blik naar de pianist riep ze; ‘Zet maar in bij maat 32. Die opmaat..’.
Ik maakte onopvallend van de gelegenheid gebruik om me te herpakken. Veegde vluchtig een traan weg en nam een slokje water. Opnieuw dus.
‘De dag waarop je moeder sterft, dat jij wordt losgelaten…’ (uit ‘Geen Kind Meer’ van Karin Bloemen)
Voor me zag ik een rij zangstudenten zitten. In het midden mijn docente Podiumpresentatie. Een pittige dame ‘uit het vak’. Ze droeg een zwart broekpak en een lang rood damescolbert. Nu en dan viste ze, wat vluchtig, een RVS drankflacon uit haar binnenzak voor een slok hete ’thee’. Werd ze lekker warm van. Naarmate de les vorderde, haar geduld opraakte en het flesje ook, werden haar commentaren korter en luider. ‘Ja, stop maar. Opnieuw!’
Weer een traan. ‘Niemand zal meer weten hoe jij met je pop kon spelen, en niemand zal meer ooit je vroegste vroeger met je delen…’
Ik denk dat ik het liedje tenminste 40x gezongen heb. Iedere keer knapte er iets in me op een ander moment van het lied. Werd ik door een ander woord, toon of frasering diep geraakt. Ik moest blijven oefenen tot ik met droge ogen het hele lied kon uitzingen.
Soms zongen we Jazz liedjes of songs uit een musical. Vaak ook was het Kleinkunst. De kunst van het woord. De overdracht in een bescheiden setting. Waar het verder ging dan belten, fluittonen en vocale ‘spierballen-acrobatiek’. Waar het gaat om interpretatie, dictie, timing en gevoel. Groots in het kleine.
Mijn dochter kreeg onlangs dezelfde opdracht. Kies een lied uit het Kleinkunst repertoire. Voor mij een mooie aanleiding om weer eens op zoek te gaan. We luisterden Karin Bloemen, Brigitte Kaandorp. Wim Sonneveld, Toon Hermans. Adele Bloemendaal, Jenny Arean. Robert Long en Rob de Nijs. Jasperina de Jong en.. Maarten van Roozendaal natuurlijk.
We luisterden Geen Kind Meer, Zwaar Leven, Het Dorp, Appels op de Tafelsprei, Jaloezie, Zeur Niet, Waarom huil je Nou en Wat als Later nu Is, Het is Over en Red mij Niet.
Het valt niet mee om liedjes te vinden in de Kleinkunst, welke inhoudelijk passen bij een tiener als die van ons. Nee, ze is geen kind meer maar ook geen ‘doorleefde artiest in een midlife crisis’. Meestal is het toch retrospectief repertoire en uit het leven gegrepen.
Liedjes ook die ons aangrepen. ‘Waarom huil je Nou’ liet ons huilen om opa en oma, die onlangs overleden zijn. ‘Geen kind Meer’ kon ik ook al niet aanbevelen. Daarbij houd je het niet droog, lachten we allebei. Sommige teksten waren te grof, andere wat gedateerd.
Maar veel liedjes waren werkelijk prachtig om, na jaren, weer eens te beluisteren. Wat een artiesten! Van eigen bodem. Groot in de Kleinkunst! Uit een tijd waarin verstaanbaarheid, dictie, nog een vak was en iedere letter te verstaan. Ook achterin de zaal.
Een ontdekking. Mijn dochter heeft haar lied gevonden. En in het proces zoveel meer. Een schat aan artiesten en een rijkdom aan repertoire. Ik zou het iedereen aanbevelen. Geniet van de grootsheid van onze Kleinkunst. Veel luisterplezier!
Redactie: Je vindt een aantal willkeurige voorbeelden via deze lijst:
Reageren?
… Blader naar beneden plaats jouw reactie direct onder artikel [binnen 30 dagen na publicatiedatum]
⊗——het einde ——⊗
◄ klik voor Publicatieschema columnisten
voorliggende column is tot nu toe gelezen door: 108 lezers
CHRISTEL VAN BERKEL-VERLAAN | Columniste 2 per maand
Chaotische huisvrouw met ADD | Gepassioneerd zangeres en dirigente |
Gezegende vrouw van Arij | Liefdevolle moeder van Siri, Evi & Isaak
Geen Reactie
Wij WEIGEREN Reacties ZONDER Voornaam + Achternaam!Reactie annuleren
Houd u svp aan Onze omgangsvormen
Alle reacties worden vooraf gemodereerd. Degene zonder 'voornaam + achternaam' worden geweigerd.
Geen Reactie