MAASSLUIS | Op 2 februari 2021 heeft de fractie van de VSP op grond van artikel 51 van het Reglement van Orde vragen gesteld over het gebruik van algoritmen en risicoprofilering.

B&W verstrekte onderstaande antwoorden namens portefeuillehouder wethouder Kuijper

Alvorens uw vragen te beantwoorden geven we een nadere duiding van algoritmen en risicoprofilering. Een algoritme is een wiskundige formule. In programmeertaal is het een instructie, een stukje code, om een probleem om te lossen of een patroon te ontdekken.

Met algoritmes kan de maker van tevoren bepalen wat er gebeurt in een bepaalde situatie. Bij risicoprofilering spreken we over feitelijke ervaringen vanuit het verleden, van waaruit risicoprofielen zijn vastgesteld.

Zo levert bijvoorbeeld een melding van de RDW dat er een voertuig op naam van een uitkeringsgerechtigde worden ingeschreven een signaal op, dat het startpunt voor controle is. Uit ervaring is bekend dat wanneer iemand meerdere RDW signalen per jaar heeft, dus meerdere keren per jaar een voertuig koopt of verkoopt, dit een nader onderzoek waardig is.

  1. Kan het college aangeven bi] welke beleidsonderdelen in Maassluis gebruik wordt gemaakt van algoritmen en risicoprofilering.
klik voor antwoord

Binnen de gemeente Maassluis en de belangrijkste verbonden gemeenschappelijke regelingen ROG-plus en Stroomopwaarts gebruikt alleen Stroomopwaarts risicoprofilering bij de handhaving van de Participatiewet. Stroomopwaarts en het ROG-plus maken net als gemeente Maassluis geen gebruik van algoritmen.

2.  Kan het college nader aangeven in hoeverre die effect kunnen hebben op individuele inwoners?

klik voor antwoord

Vanuit de Participatiewet hebben we naast de verplichting bijstandsuitkeringen rechtmatig te verstrekken ook de verplichting controle en handhaving daarop in te zetten. Wij gebruiken binnen Stroomopwaarts een risicoprofiel voor de gerichte controle op rechtmatigheid. De signalen die daaruit voort kunnen komen zijn een startpunt voor een individueel onderzoek door de afdeling handhaving. De inzet van een risicoprofiel op zich heeft dus geen nadelig effect op individuele inwoners.

Het daaruit voortkomende onderzoek kan uiteraard, na hoor en wederhoor, wel gevolgen hebben voor de bijstandsuitkering van individuele inwoners als blijkt dat er sprake is van misbruik, schending van de inlichtingenplicht of fraude. Door dergelijke functies niet te gebruiken, is controle ondoelmatig (steekproefsgewijs) hetgeen met hogere lasten gepaard gaat en tot minder resultaat en daarmee hoger misbruik en fraude. Dit leidt weer tot hogere lasten voor alle individuele inwoners.

3. Deelt het college de mening van VSP Maassluis dat te al/en tijde moet worden voorkomen dat inwoners nadelige invloed ondervinden van het gebruiken van algoritmen en risicoprofilering?

klik voor antwoord

Het college deelt uw mening dat inwoners geen onnodige nadelige invloed van de inzet van data gedreven handhaving moeten ondervinden. Tegelijkertijd heeft het college ook de taak om te zorgen dat de participatiewet rechtmatig wordt uitgevoerd en moet daartoe ook effectieve controle uitvoeren. Daarbij wordt risicoprofilering gebruikt voor het vinden van signalen. Signalen kunnen leiden tot een onderzoek door een consulent.

Door vroegtijdig onderzoek door een consulent wordt goed in beeld gebracht hoe het rond een individueel dossier zit met de rechtmatigheid. Aan de hand van de uitkomsten van dit onderzoek worden eventuele consequenties bepaald.

4. Is het college het met de fractie van VSP Maassluis eens dat dergelijke methoden nooit mogen worden gebruikt om kansen op bijstandsfraude te bepalen en is het college bereid te garanderen dat deze middelen ook niet voor dit doel zullen worden in gezet?

klik voor antwoord

In de Kinderopvangtoeslagaffaire bleek dat er, tegen de wettelijke regels en grondrechten in, oneigenlijk onderscheid werd gemaakt tussen inwoners. Wij waken ervoor dat in Maassluis de wettelijke regels en voorschriften worden gevolgd. Door de manier waarop onze werkwijze met data gestuurd handhaven is vormgegeven en ingericht conform alle wet- en regelgeving, blijft data gedreven handhaving slechts een manier om fraude eerder te herkennen. Hierdoor kunnen wij sneller ingrijpen.

Ook kunnen wij fraudeonderzoeken gerichter inzetten waar de risico’s het grootst zijn, waardoor onnodig onderzoek voorkomen kan worden. Uiteraard wordt hierbij de geldende wet- en regelgeving van de privacy van de inwoners, zoals de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) en SUWI wetgeving, strikt in acht genomen.

Het is ook goed om te beseffen dat een signaal van een computer niet kan leiden tot het beëindigen van een uitkering, maar dat het signaal een startpunt levert voor een onderzoek.


 

Hoofd Redactie

Hoofd Redactie

Hoofdredactie van Maassluis.Nu | Verzorgt berichtgeving die niet onder een specifiek redactieteam valt