door Arend Oosterlee
MAASSLUIS | De winter loopt ten einde. In deze periode komen de jonge koninginnen uit hun schuilplaats tevoorschijn en gaan op zoek naar een geschikte plek om een embryonestje te bouwen. Een embryonestje is ongeveer zo groot als een pingpongbal, grijsbruin van kleur en gemaakt van een soort papier-maché. In dat nestje bouwt de koningin een klein stukje raat en daarin legt ze een paar eitjes. Vaak niet meer dan een stuk of twaalf. In haar eentje verzorgt ze het nest.
Als de eitjes zijn uitgekomen vliegt ze uit en gaat ze op zoek naar voer. Als je in deze periode een Aziatische hoornaar ziet kan dat alleen maar een koningin zijn, werksters zijn er nog niet. Zijn de larven eenmaal veranderd in jonge werksters, dan gaat de koningin de deur niet meer uit. De werksters doen vanaf dit moment al het werk en de koningin legt eitjes. Naarmate de populatie toeneemt wordt ook het nest groter. Een embryonest kan ongeveer zo groot worden als een volleybal. In dit stadium wordt het een primair nest genoemd.
Uiteindelijk wordt ook het primaire nest te klein en gaan de hoornaars op een plek dicht in de buurt een groter nest bouwen (het secundaire nest) en migreren daar met broednest en al naar toe. Op het nieuwe adres gaat de koningin door met leggen. Dag in dag uit. Tot het secundaire nest zo groot is als een skippybal en er duizenden werksters in zitten. De twee nesten die vorig jaar in Maassluis gevonden zijn waren ongeveer een halve meter in doorsnee, het nest uit de Stationsweg paste maar net in een plastic container van 80 liter.
Het is de taak van zoekteams om in de periode van eind februari tot begin mei de embryonestjes te vinden en te verwijderen voor de hoornaars gaan verhuizen naar het secundaire nest. Embryonestjes zijn aanvankelijk ongeveer zo groot als een pingpongbal. Ze zitten over het algemeen in of op door mensen gebouwde ruimtes: dakranden, vogelhuisjes (ongeveer 30% van de nestjes zit in vogelhuisjes!), carports, overkappingen, insectenhotels enz. Zolang de embryonestjes nog heel klein zijn kunt u ze zelf heel makkelijk verwijderen. █ Dat kan zonder risico want koninginnen steken niet. █ Plaats een jampot over het nestje, druk het tegen de muur en snij het nestje los met een plamuurmes. Haal het nestje van de muur terwijl u het afdekt met het plamuurmes en doe dan snel het deksel er op. Zit de koningin er in, leg het potje dan 48 uur in de vriezer. De koningin slaapt rustig in en de klus is geklaard.
De kans dat u aan het begin van het seizoen een Aziatische hoornaar ziet is heel klein. Ziet u er een in maart dan kan dat alleen maar een koningin zijn omdat de werksters nog niet ‘geboren’ zijn. Mocht u in deze periode toch een foeragerende koningin tegenkomen, maak dan een foto en upload die naar Waarneming.nl.
Succes!